WILFRIED BERVOETS

In vredestijd hoort een Krijgsraad niet thuis in een moderne democratie. Hij moet daarom afgeschaft worden, vindt Wilfried Bervoets, politiek secretaris van Agalev.

?Wij zijn enorm verontwaardigd over de vrijspraak van de para’s door de Krijgsraad. We hebben allemaal de foto’s gezien : blijkbaar mag men kinderen boven een vuur houden, op voorwaarde dat men die kinderen niet herleidt tot speelgoed. Degoutant is het. Dit is niet alleen wereldvreemd, het is wereldwreed. Voor vergelijkbare feiten hebben in Italië twee generaals hun verantwoordelijkheid opgenomen en zelf ontslag genomen. De juridische manier waarop strafrechtspecialisten over deze zwaar morele kwestie spreken, doet overigens sterk denken aan de pijnlijke kloof tussen justitie en burger ten tijde van het Connerotte-arrest.

Toch is het niet zozeer de emotie die ons tot afschaffing van de Krijgsraad doet pleiten. In een moderne democratie, zoals we die hier in België hebben, is iedereen gelijk, en dient elke verdachte voor dezelfde rechtbank te verschijnen. Ook als die verdachten militairen zijn. Een speciale rechtsbehandeling is een restant van een maatschappij vol privileges voor bepaalde groepen.

Dezelfde uitzonderingspositie is bovendien onlogisch : de Krijgsraad kan, behalve disciplinaire maatregelen, net als een correctionele rechtbank ook strafrechtelijke maatregelen nemen. Waarom dan uitzonderen, als het allemaal reeds gelijk is ? Het verschil zit hem dus alleen in het soort rechter. En in dit geval is die duidelijk gekleurd en er op uit het vaandel van het leger hoog te houden. Bovendien waren de meeste getuigen Belgische militairen die in hetzelfde schuitje zaten als de twee para’s.

Afgezien daarvan moet de rechtsvervolging in een moderne democratie transparant zijn, niet zoals nu, waar het ons volstrekt onduidelijk is hoe de Krijgsraad tot zijn uitspraak is gekomen.

In elk geval willen wij dat de bevoegde ministers hun verantwoordelijkheid opnemen en in beroep gaan tegen deze uitspraak. En de opleiding van de para’s moet eens degelijk bekeken worden. De manier waarop deze militairen door dril worden leegehaald opdat ze gewillig gehoorzamen en uitvoeren zonder angst, leidt inderdaad tot dergelijk immoreel gedrag.

We zullen over deze zaak zeker vragen stellen aan de minister.?

JEF SEGERS

De omstandigheden waarin een leger opereert maken een eigen rechtbank absoluut noodzakelijk, vindt voormalig stafchef van de landmacht Jef Segers. Zonder Krijgsraad is geen orde en discipline mogelijk.

?Ik vind de Krijgsraad een goed systeem. Hij is bevorderlijk voor een juiste rechtspraak : afschaffen is zeker niet toe te juichen. Ik persoonlijk vind dat de Krijgsraad nog nooit een slechte uitspraak heeft gedaan.

Specifieke omstandigheden maken een Krijgsraad nodig. In het leger, vooral wanneer dat op missie is, is het namelijk noodzakelijk dat er snel een uitspraak wordt gedaan als een militair in de fout gaat. Stelt u zich eens voor dat deze zaak voor een normale rechtbank was voorgekomen. Die rechters hebben het nu al druk. We zouden in het jaar 2000 nog op een uitspraak zitten wachten. In het leger zou iedereen dan al vergeten zijn waar de zaak ook al weer over ging. Welnu, zonder een lik-op-stuk-beleid, wanneer militairen lang moeten wachten op een uitspraak, gaan de discipline en de orde verloren. En dat is uiteraard niet wenselijk.

Een militaire Raad heeft ook veel meer kennis over het leger dan een burgerlijke rechtbank. Ze kennen de situatie waarin militairen moeten opereren beter, en kunnen die beter evalueren er zijn trouwens ook speciale rechtbanken voor arbeidszaken. Het brengt rechtvaardigheid een stap dichterbij.

Dat de rechtspraak binnen de Krijgsraad ondoorzichtig is, is niet waar. Hij werkt immers net zoals een reguliere rechtbank. En dat het een wereldvreemd instituut zou zijn, lijkt me een beetje uit de lucht gegrepen. Er zijn dingen die de ene mens vreemd vindt, en de andere mens niet. Het woord wereldvreemd is dus nogal relatief.

Normaliter deelt een Krijgsraad veel strengere straffen uit dan een civiele rechtbank. Nu, misschien is het niet helemaal rechtvaardig dat deze twee para’s zijn vrijgesproken. Maar ook in een militaire rechtbank geldt de regel dat er uit moet worden gegaan van bewijsmateriaal. En behalve die foto’s die in de media verschenen, was er geen bewijs. Er is bovendien alles gedaan om die Somalische jongen terug te vinden, maar hij is niet gevonden. En twijfel valt altijd uit in het voordeel van de verdachte. De rechters deden dus niets meer of minder dan de wet toepassen.?

Opgetekend door Jan Hazevoet