Beeldend kunstenaar Hans Op de Beeck verschanst zich dezer dagen in HETPALEIS in Antwerpen. Daar gaat op zaterdag 12 november De nachtwandelaars in première, zijn eerste theatervoorstelling voor kinderen.
Is theater een nieuwe stap in uw carrière of veeleer een uitstapje?
HANS OP DE BEECK: Het is meer dan een uitstapje: het is een nieuwe uitdaging. Een extra medium naast mijn beeldhouwwerken, installaties en video’s. In Schauspielhaus Frankfurt heb ik vorig jaar mijn regiedebuut gemaakt, met de voorstelling Nach dem Fest, op vraag van intendant Oliver Reese. Maar ik deed meer dan regisseren: ik heb de tekst – zestig bladzijden, ze schrokken daar nogal – geschreven, de kostuums ontworpen, en voor de muziek en de scenografie gezorgd. Als beeldend kunstenaar ben ik het gewend om over elk detail van mijn werk te beslissen, en als theatermaker dus ook.
Bent u in HETPALEIS ook met een vuistdik scenario komen aanzetten?
OP DE BEECK: Neen. Ik had wel enige ervaring: elke zomer improviseer ik avond na avond een verhaal, aan de rand van het bed van mijn vier kinderen. Dat gaat me meestal goed af, maar een jeugdtheatertekst schrijven, dat bleek toch andere koek. De nachtwandelaars is ontstaan uit improvisaties met dramaturg Jelte Van Roy en de actrices die het stuk zullen brengen: Eva Binon, Leen Diependaele en Marieke Dilles. Die werkwijze rukte me uit mijn comfortzone, maar dat was goed – het was een fijn gevecht met mijn nieuwe collega’s. (lacht) Ik heb alleen de kern van het verhaal aangeleverd: drie zussen begraven hun vader, een lieve man die het beste met hen voorhad maar die hun een normaal leven ontnam door te vluchten. De nacht na zijn begrafenis maken ze een wandeling in het bos, aan de hand van instructies die hij heeft achtergelaten.
En met rugzakken, vermeldt de flyer.
OP DE BEECK: Mijn eigen vader is intussen overleden. Hij leefde in een home, waar je amper eigen meubeltjes mag meebrengen. Hij heeft ons amper meer dan een schoendoos met banale spullen nagelaten, maar die kregen daardoor des te meer waarde. De vader in De nachtwandelaars heeft aan elk van zijn dochters een rugzak nagelaten met daarin een voorwerp dat hen door het leven zal helpen. Dat de meisjes de levensraad van hun vader op hun rug dragen, vind ik een mooie, intrigerende metafoor.
Niettemin lijkt het zware kost voor zesjarigen.
OP DE BEECK: Het wordt geen ‘Dag jongens en meisjes!’-stuk, dat klopt. Kinderen worden vandaag gigantisch onderschat. Mijn eigen kinderen hebben me geleerd dat geen onderwerp voor hen te moeilijk is, zolang je het maar goed brengt. Kunst bestaat pas wanneer ze ontvangen wordt, hè. De nachtwandelaars maken, dat was nadenken over hoe je de aandacht van de kinderen vasthoudt. Niet het verhaal zelf was cruciaal, maar de harmonie tussen dat verhaal en de vorm. Die vorm is sober gebleven: een breed podium met alleen de noodzakelijke rekwisieten, een videowand met animatiebeelden én muziek van Tom Pintens.
Wat vertelt de De nachtwandelaars over onze wereld?
OP DE BEECK: We vertellen – met beelden en kleine dialogen – een hoopvol verhaal over de dood en de nacht. Ik geloof niet zo in kunst-met-een-boodschap. Veel kunstenaars doen nu ‘iets over vluchtelingen’. Ik respecteer dat, maar die geëngageerde, politieke taal is niet mijn taal. Ga die vluchtelingen gewoon helpen, als je echt iets voor hen wilt betekenen, denk ik soms. Kunst is vooral nodig om anders naar de wereld te leren kijken, op een meer introspectieve manier. Met De nachtwandelaars wil ik jong en oud de raadselachtigheid maar evengoed het troostende van de nacht laten ervaren.
De nachtwandelaars gaat op zaterdag 12 november in première in HETPALEIS en reist tot 17 december door Vlaanderen. Meer informatie: www.hetpaleis.be.
Els Van Steenberghe
‘Veel kunstenaars doen nu “iets over vluchtelingen”, maar ik geloof niet zo in kunst-met-een-boodschap.’
