Wordt de biometrie de nieuwe manier om terrorisme aan te pakken?

Groot nieuws vorige week. Belgische reizigers kunnen vanaf eind 2004 een paspoort met controlechip aanvragen. ‘Je zult haast geen verschil merken met de oude exemplaren’, zegt Patrick Herman, woordvoerder van Buitenlandse Zaken. ‘De chiptechnologie is vergelijkbaar met die van een bankkaart en wordt subtiel verwerkt in de laatste pagina van het paspoort.’

In de eerste fase bevat de chip alleen persoonsgegevens en een foto. Maar later kan ook biometrische informatie zoals vingerafdrukken, een irisscan of gezichtskenmerken worden opgeslagen. Welke kenmerken de nieuwe reispassen uiteindelijk zullen bevatten, beslist de Europese Unie later op het jaar.

Aan de KU Leuven onderzoekt het departement elektrotechniek (ESAT) de mogelijkheden van biometrie. ‘Identificatie op basis van lichamelijke kenmerken zit duidelijk in de lift’, vertelt Luc Van Gool, professor beeldverwerking. ‘Wij specialiseren ons vooral in gezichtsherkenning. Een mens kan zonder problemen een bekend gezicht herkennen op een foto. Die foto mag dan nog slecht belicht zijn, voor een geoefend oog is zelfs ander haar of een totaal andere gelaatsuitdrukking geen probleem. Maar dat procédé is enorm moeilijk te automatiseren. Beeldtechnisch gezien verschillen twee foto’s van dezelfde persoon vaak evenveel van elkaar als twee foto’s van totaal andere personen. Dan is iriscontrole voorlopig makkelijker toepasbaar.

‘Want het oog is, net zoals de vingertop en het oor, een uniek kenmerkend deel van het menselijk lichaam. Het is dus in theorie mogelijk om een databank van ogen te gebruiken als identificatiesysteem. Dan moet er van elk oog een speciale detailfoto worden genomen, vlakbij de oogbal. Een eenvoudige scan kan later bepalen of je met dezelfde persoon te maken hebt of niet.

‘Ik betwijfel echter of het wel zo interessant is om op grote schaal een biometrische controle toe te passen. De vorm van iemands lichaam blijft uiteindelijk toch een heel privacygevoelige materie en voorlopig is de techniek ook gewoon nog niet betrouwbaar genoeg. Ik zie meer toekomst in kleinschalige toepassingen. Ik zeg maar wat: personalisering van auto’s op basis van biometrische identificatie. Je kunt bijvoorbeeld het startmechanisme van een auto koppelen aan een biometrische scan. Natuurlijk een geweldig middel tegen autodiefstal, maar je zou ook de radiozender en de zetelstand automatisch kunnen laten aanpassen aan de persoon die in de wagen stapt. Maar de techniek moet dan natuurlijk wel waterdicht zijn. Het zou knap vervelend zijn als je wagen niet zou starten omdat je je niet geschoren hebt.’

J.V.B.