De arbeidersbeweging wil snel een nieuwe regering die iets doet aan de ‘echte problemen van de mensen’. De politieke partijen hebben andere zorgen.
De vakbonden hebben vorige zaterdag 20.000 mensen kunnen mobiliseren achter het spandoek met daarop ‘Red de koopkracht en de solidariteit’. Ze komen op voor een sterke, federale sociale zekerheid (welvaartsvaste uitkeringen, betaalbare gezondheidszorg, geen splitsing). Voorts willen ze meer koopkracht (indexering van lonen en uitkeringen, hogere minimumlonen, controle op prijsstijgingen voor olieproducten, huur en voeding). De derde eis is een rechtvaardige fiscaliteit (geen nieuwe lastenverlagingen voor bedrijven, een meerwaardebelasting op beleggingen, minder belastingen voor lagerbetaalde werknemers en een behoorlijk werkende fiscus).
Voor de vakbonden hebben de politieke partijen sinds 10 juni lang genoeg getalmd met de vorming van een nieuwe regering. ‘Noem het een noodregering, noem het een interim-regering, noem het gelijk wat. Zolang er maar dringend een beleid komt dat bezig is met de echte problemen van de mensen’, aldus ACV-voorzitter Luc Cortebeeck. Met de rest van de christelijke arbeidersbeweging meent hij dat zo’n regering best door de ‘drie klassieke families’ wordt gevormd, om ‘meer sociale klemtonen’ in de al gesloten oranje-blauwe deelakkoorden te leggen en omdat die formatie tegelijk verlost is van een ingewikkelde zoektocht naar een tweederdemeerderheid voor een staatshervorming. ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw redeneert mee, zolang de Vlaamse en Franstalige socialisten maar dezelfde keuze – ofwel beiden in de meerderheid, ofwel samen in de oppositie – maken. Anders dreigt communautaire schizofrenie voor zijn vakbond.
Met uitzondering van PS en SP.A, die eigen selecties van de vakbondseisen verdedigden, en ook van senator Yves Leterme (CD&V), die de vrienden van het ACW een sociale groet wenste te sturen, had het syndicale signaal tot in het voorbije weekend weinig of geen effect. De liberalen, die niets voelen voor ‘het immobilisme van een klassieke tripartite’, verkozen nog altijd een oranje-blauwe interim-regering, die op een later tijdstip zou kunnen worden uitgebreid. Tot aftredend premier en ‘informateur’ Guy Verhofstadt (Open VLD) dus zondagavond de grootste vier partijen/kartels (CD&V/N-VA, Open VLD, MR en PS) samenbracht en hen in de richting van een voorlopige, asymmetrische coalitievorming leek te sturen.
Gedurende ruim zes maanden hebben de politieke hoofdrolspelers van de formatie zich door toekomstige electorale belangen laten sturen. Ze werden en worden daarbij niet gehinderd door gelijkgestemde waarschuwingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de Europese Commissie en de Nationale Bank over een forse vertraging van de economische groei, een snel oplopende inflatie en begrotingstekorten die de financiering van de kosten van de vergrijzing hypothekeren.
Voor wie hoopt op een daadkrachtige en samenhangende regering tegen Kerstmis: nooit eerder heeft de politiek in en om de Wetstraat zichzelf in een toestand gebracht die zo door wantrouwen verziekt werd en die zo hopeloos én ernstig is. Ook als er deze week alsnog een kerstkabinet op de been wordt gebracht, zal dat beeld niet snel verdwijnen.
door Patrick Martens
