Kris Peeters, Vlaams minister van Leefmilieu en Energie, vindt kernenergie een noodzakelijk kwaad en wil de centrales langer openhouden. ‘De winst investeren we in duurzame energie.’
Volgens Peter Tom Jones, onderzoeker aan de K.U. Leuven en de tweede op de Senaatslijst van Groen!, is uitstel moreel en economisch onverantwoord. ‘De wet op de kernuitstap moet worden gerespecteerd.’
Ja
‘Ik ben nooit een grote believer van kernenergie geweest, maar het is een noodzakelijk kwaad als we in België aan onze energiebehoefte willen voldoen. Nu wordt 55 procent van de elektriciteit door kerncentrales opgewekt. Het lijkt paradoxaal, maar we kunnen onze afhankelijkheid van kernenergie sneller afbouwen als we die centrales langer openhouden. De extra winst investeren we in de ontwikkeling van duurzame energie. Daarmee volgen we het voorbeeld van Nederland, waar de centrale in Borselee ook na de eerder vooropgestelde datum van 2013 zal blijven werken.
De kleinere reactoren zouden in 2015 stilgelegd moeten worden. Wij willen die reactoren nu tot 2025 laten draaien. Volgens de huidige federale sluitingswet moeten de grote reactoren dan gesloten worden. Het spreekt voor zich dat daarbij de veiligheid in de bestaande centrales absoluut gegarandeerd moet blijven. Zo halen we om en bij de 10 miljard euro aan extra inkomsten binnen. Tegelijkertijd kopen we zo tijd om nieuwe, betrouwbare en CO2-neutrale productiecapaciteit te ontwikkelen. Nederland houdt om dezelfde reden zijn centrales langer open. Daar zijn ze ook van plan om de grotere winsten van de afgeschreven kerncentrales af te romen en die in alternatieve energievormen te investeren. Daarmee sla je dus twee vliegen in één klap.
We hebben ook genoeg hefbomen in handen om die grote winsten, die dankzij die afgeschreven centrales worden gemaakt, zwaarder te belasten. De vergunningen voor die reactoren moeten immers door de overheid afgeleverd worden. Overigens kunnen we de middelen die door een levensduurverlenging vrijkomen, best gebruiken. Want het milieuvriendelijk opwekken van elektriciteit met hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling kost vandaag al meer dan 100 miljoen euro per jaar aan overheidssteun. Als we met Vlaanderen tegen 2020 de Europese doelstellingen willen halen, is jaarlijks ongeveer 1 miljard euro nodig.’
Nee
‘De kerncentrales langer openhouden stelt eerst en vooral ernstige gevaren voor de veiligheid. Geen enkel land heeft ervaring met 40 jaar oude centrales. Zolang de kernuitstap ter discussie wordt gesteld, wordt bovendien een klimaat van onzekerheid gecreëerd bij investeerders die nu nog aarzelen om definitief te kiezen voor duurzame technologie. In tegenstelling tot landen als Denemarken en Duitsland is België vandaag, op het vlak van hernieuwbare energie, achtergesteld gebied. Dat is jammer, want hernieuwbare energie schept banen en versterkt onze energieautonomie.
Dat België zo laag scoort, heeft grotendeels te maken met de verstikkende greep van Electrabel op de elektriciteitsmarkt. Met zijn afgeschreven nucleaire centrales beschikt het over een immens concurrentievoordeel ten opzichte van nieuwkomers. De consument, die in het verleden heeft bijgedragen tot die versnelde afschrijving, profiteert nu niet van die megawinsten. Groen! pleit daarom voor een afroming van die winsten (zolang de centrales nog blijven draaien) en de instelling van een maximumprijs op elektriciteit juist boven de marktprijs, om te verhinderen dat de taks doorgerekend wordt naar de klant. In 2006 sloot Paars met Electrabel echter het ‘Pax Electrica bis’, met inbegrip van de belofte geen extra lasten op te leggen. Voor Groen! is dat akkoord rechtsongeldig.
Naast economische argumenten is er ook nog een morele component die veel te weinig aan bod komt. ‘Ons’ uranium komt voor een groot deel uit gebieden waar inheemse volkeren wonen: bijvoorbeeld de Touaregs in Niger en de Inuit in Canada. De gevolgen voor de gezondheid en de leefomstandigheden voor die volkeren zijn dramatisch. En dan hebben we het nog niet gehad over het gevaar op nucleaire proliferatie en de berg hoogradioactief afval waarmee we de toekomstige generaties opzadelen. Na 50 jaar zwaar gesubsidieerd onderzoek is er nog steeds geen oplossing gevonden.’
stem zelf in de rubriek poll op www.knack.be
Moet de vlaktaks worden ingevoerd? Ja:44% Neen: 56%.
opgetekend door stijn fockedey
