Dimitri Verhulst debuteert volgende week als librettist dankzij de schilder Jheronimus Bosch, die vijfhonderd jaar geleden stierf. Zijn geboortestad ’s Hertogenbosch vroeg Verhulst om een ‘Boschopera’. Het resultaat is Bosch Beach, een opera van LOD muziektheater over een strand met Bosch-allures.
Wat is de link tussen u, Bosch en Club Med?
DIMITRI VERHULST: Bosch was een crack in helse taferelen schilderen die komiek én wrang waren. Dat herken ik. Zowel Problemski Hotel als De helaasheid der dingen is heel grappig, al worden ze niet altijd zo begrepen. En ik was ooit animator bij een hotelketen die wel wat van Club Med weg had.
Toen ik het met regisseur Kris Verdonck had over ‘Boschtaferelen’ en de hel op aarde, kwamen de vluchtelingenvakanties ter sprake. Als je op zo’n eiland de toerist uithangt en hoopt een sloepje met vluchtelingen te zien, dan confronteer je jezelf met het probleem dat we proberen te negeren. Wat gaat er dan in je geweten om? Hieruit ontstond het libretto.
Hoe luidt de eerste zin?
VERHULST:‘Het is hier goed.’ Ik voer twee mannen en een vrouw op. Ze genieten van een zorgeloze vakantie. Hun hoofden zijn leeg, tot er een stuk wereldgeschiedenis aanspoelt. Ik leefde me helemaal uit in dat libretto. Tijdens de audities haakte een van de jonge zangeressen zelfs af omdat ze van haar moeder ‘zulke vetzakkerij‘ niet mocht zingen. (grijnst) Hoe je het ook draait of keert, klassiek geschoolde zangers en muzikanten komen vaak uit een burgerlijk milieu en het operapubliek blijft voor een deel uit madammen met een bontjas bestaan. Hen wil ik pakken en wakker schudden.
Wat haalt dat uit?
VERHULST: Niets doen haalt nog minder uit. Momenteel zit ik haast vier keer per week op een vliegtuig voor Made in Europe, een cultuurprogramma van de VPRO. We reizen door Europa en laten via de kunst de ziel van dit continent zien. Ik presenteer niet. Ik ben gewoon mezelf en hoop dat ik iemand kan raken zoals ik ooit, als jongere, door Paul Snoek geraakt werd toen hij Gedicht voor mezelf voorlas op televisie. Sindsdien weet ik dat kunst levens kan veranderen en dat cultuur op televisie, ín primetime, heel belangrijk is.
U debuteert ook als performer.
VERHULST: In januari 2015, op het benefiet voor boekhandel Paard van Troje, die door een lek even het ‘zeepaard van Troje’ werd, las ik voor, en het jazztrio Too Noisy Fish speelde er. We raakten aan de praat, en Nightwatch is het resultaat. Het wordt een trip door het hoofd van een nachtwachter die naar twee meisjes tuurt. Ik vertel, dans en zing, Too Noisy Fish speelt geweldige muziek en er worden simultaan twee films geprojecteerd: een van de nachtwachter en een van de meisjes.
Rest er nog tijd om te schrijven?
VERHULST: Absoluut! Spelen en met eigen ogen zien wat er gebeurt in Europa zorgt enkel voor meer inspiratie. In oktober verschijnt Het leven gezien van beneden, mijn eerste historische roman. Volgend jaar verschijnt een nieuwe gedichtenbundel én ik mag woorden geven aan Jan Decleir. Tijdens Freedom o(r) speech vertolkt hij een politicus wiens echte mening enkel tussen de regels van de oneliners te horen is. Politici misbruiken de taal. Ze maken er een masker van. En ze misbruiken onze stem.
Bosch Beach gaat op 10 september in première in het Concertgebouw Brugge en is op 17 en 18 maart 2017 te zien in het Kaaitheater, Brussel. Nightwatch gaat op 23 en 24 september in première in De Bijloke, Gent. Freedom o(r) speech is op 5 november te zien in De Bijloke, Gent.
Els Van Steenberghe
‘Politici misbruiken de taal. Ze maken er een masker van.’
