Hoe beleefden de overlevenden en de ouders van de slachtoffers van de terreuraanslagen in Parijs de arrestatie van Salah Abdeslam? Vier getuigenissen.
Georges Salines, voorzitter van de ‘Association 13 novembre: Fraternité et vérité’, vader van Lola, die stierf in Le Bataclan:
‘Toen bekend raakte dat er in het appartement in Vorst sporen van Salah Abdeslam waren gevonden, werd ik gebeld door journalisten, die me om een reactie vroegen. Daarna heb ik de gebeurtenissen gevolgd tot aan zijn aanhouding. Mijn eerste reactie was stomme verbazing. In Brussel? In Molenbeek dan nog? Ik dacht dat hij niet meer in België zou zijn. Dat bewijst dat het wellicht niet eenvoudig is om de grens over te steken… Ik hoopte dat ze hem ooit te pakken zouden krijgen, maar ik was nogal pessimistisch. Ik ben blij dat ze hem levend hebben opgepakt. Het risico was dat ze hem tijdens de operatie zouden doodschieten. Misschien was hij een andere actie aan het voorbereiden. Nu kan hij geen kwaad meer doen. Ik hoop dat dit ook geldt voor de hele Belgische cel, aangezien er in één moeite door heel wat personen zijn gearresteerd. Hij weet vast veel, laten we hopen dat hij wil praten. En dus zal er toch iemand in de beklaagdenbank zitten tijdens het proces. Dat is niet niks. Ook al heeft hij misschien geen leidende rol gespeeld, dat valt nog te bezien. Hij is toch van een ander kaliber dan ‘kamerverhuurder’ Jawad, die de vermoorde onschuld kan spelen en kan aanvoeren dat hij maar een bijrolletje had. Abdeslam weet een en ander. Wat hij zal zeggen, zal afhangen van de ontwikkeling die hij zelf doormaakt. Er zijn mensen die berouw tonen.’
Corinne en Bernard (*), ouders van een jongeman die in Le Bataclan omkwam:
‘Abdeslam was een uiterst gevaarlijke terrorist. Maar zo lopen er nog veel rond. Wij zijn uiteraard heel opgelucht dat ze hem eindelijk levend hebben opgepakt, maar het zou nog mooier zijn geweest als ze ook Abdelhamid Abaaoud levend hadden kunnen arresteren in Saint-Denis. Hij was ouder en wist heel wat meer over de interne keuken van de organisatie. Voor ons zijn die terroristen niet meer dan pionnen die zich jaren geleden lieten inlijven. Men heeft nooit geprobeerd om hen af te remmen, om hen te beletten de slachtpartij aan te richten.
Wij hopen dat de waarheid boven komt. Wij hopen vooral dat Abdeslam geen zelfmoord pleegt in de gevangenis. Het gaat om een kwetsbare man, die niet bereid is de confrontatie aan te gaan met wat hij gedaan heeft en evenmin opgewassen is tegen de gevangenisstraf die hem wacht. Zijn ex-verloofde vertelde (in Knack, nvdr.) dat hij veel gehuild had tijdens hun laatste maaltijd samen. Er schuilt psychische breekbaarheid in hem. Blijkbaar heeft hij op 13 november zijn bommengordel weggegooid.
Ik koester de hoop dat deze jongeman van 26 – gek hoe ik over hem praat – tot andere gevoelens kan worden gebracht, en eindelijk kan vertellen hoe het zover is gekomen. Dat hij uitlegt hoe ze deze organisatie op het getouw konden zetten, met alles wat erbij komt kijken qua smokkel in wapens en explosieven. Die kwetsbaarheid moet gebruikt worden, dat is zijn zwakke plek.
En nu klinkt er overal luid applaus. Maar onze gezinnen hebben vier maanden lang niets vernomen van de overheid. Nu kraait iedereen victorie, terwijl zijn arrestatie een gelukstreffer is, een kwestie van toeval. Nog maar enkele dagen geleden weigerde president François Hollande de families van de slachtoffers te ontvangen omdat hij zogenaamd geen tijd had (hij zal dat nu wel doen, nvdr.). Op 1 februari leefde de Belgische premier Louis Michel nog in een staat van ontkenning: voor hem liep alles best in Molenbeek…
Deze arrestatie doet een andere fundamentele vraag rijzen: die naar het falen van inlichtingendiensten en politie. Sinds 2014 hadden ze de broers Abdeslam al in het vizier. Salah Abdeslam werd zelfs verhoord. Dat was een jaar voor de aanslagen. Dat moet allemaal nader worden bekeken. Deze aanslagen hadden vermeden kunnen worden.’
Adrien, vluchtte onder de kogelregen uit Le Bataclan:
‘Ik keek er echt naar uit dat hij opgepakt zou worden, in de hoop dat we dan meer informatie zouden krijgen. Antwoorden op onze vragen. Ik dacht dat hij in Syrië zou zitten. Toe ik hoorde dat hij zich nog in België bevond, leek het me al te bizar. De gedachte maakte me bang. Hij had van daaruit nog andere dingen kunnen ondernemen. Maar de wetenschap dat hij is gearresteerd, is een verdomd grote opluchting. Ik was bang dat hij zich zou laten doodschieten tijdens de politieoperatie, dat zou jammer zijn geweest. Als hij iets te vertellen heeft, dan kan hij het nu tenminste nog vertellen. Ik ben bijzonder tevreden dat ze hem gesnapt hebben. En ik hoop dat hij zwaar bewaakt wordt. Ik ben bang dat de Islamitische Staat hem om het leven brengt. In een flash dacht ik aan Lee Harvey Oswald, de vermeende moordenaar van John F. Kennedy, die kort na zijn arrestatie werd vermoord.
Ze moeten hem absoluut aan het praten krijgen, hij weet heel wat. Bijvoorbeeld waarom ze Le Bataclan hebben uitgekozen, met hoeveel ze waren, of er nog andere terroristen op de vlucht zijn. Veel is nog duister. Veel mensen die in Le Bataclan aanwezig waren, zeggen dat er víér terroristen waren, terwijl men het altijd over drie heeft. Ikzelf heb er twee gezien, ik weet het ook niet. En hoe voelden ze zich net voor ze de aanslagen zouden plegen? Sommige mensen willen dat graag weten. Ik niet, voor mij hadden ze elke vorm van menselijkheid verloren. Ik denk dat Abdeslam in België is gebleven omdat het voor hem makkelijker was. Hij had daar vrienden, mensen die hem konden helpen en die blijkbaar geen banden hadden met de IS.
Wat ik belangrijk vind, is dat er iemand in de beklaagdenbank zal zitten op het proces. Ik wil daar graag bij zijn, en ik wil hem recht in de ogen kijken. (stilte) Natuurlijk is het eerste wat bij je opkomt de wens dat de politie hem genadeloos aanpakt. Ik wil dat ze hem uitwringen, zodat hij al zijn informatie prijsgeeft. Ze hoeven hem niet te folteren, ik wil alleen maar dat hij praat. Ik hoop dat zijn leven helemaal geïsoleerd zal eindigen, dat hij nooit vrijkomt. Ik ben bang dat hij andere gevangenen ervan zal overtuigen dat wat zij gedaan hebben goed was. Het is duidelijk dat hij in de ogen van sommigen een held zal zijn. Dat wil ik absoluut niet.’
Sophie, aan het been gewond in Le Bataclan:
‘Sinds zijn arrestatie kan ik geen woord meer uitbrengen. Ik barst in tranen uit, ik weet niet wat er door me heen gaat. Ik ben gelukkig, droevig en angstig tegelijk. Ik ben bang voor represailles, bang dat hij gedood wordt in de gevangenis, bang dat ik hem op een dag te zien krijg. Ik hoop alleen maar dat justitie haar werk doet en dat we antwoorden krijgen. Maar op dit ogenblik ben ik volledig verdoofd. Ik heb gezien dat hij voor de rechter moet komen in België, en dat er in elk geval een proces volgt. Ik zou niet graag met hem worden geconfronteerd. Ik word razend als ik bedenk hoe hij voor onze ogen kon ontkomen. En dat hij in zijn eigen buurt is gevonden, zonder dat iemand daar een kik heeft gegeven… Dat is toch ongelooflijk?’
(*) Zij verkozen anoniem te getuigen.
© Le Nouvel Obs
‘Ze hoeven hem niet te folteren, ik wil alleen maar dat hij praat.’
