1. Europese middenmoot

Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) gaf vorig jaar aan 12.089 migranten asiel of subsidiaire bescherming (een soort lightversie van het vluchtelingenstatuut). Dat betekent dat ons land aan 13 mensen per 10.000 inwoners via die weg een beschermingsstatus heeft gegeven. België positioneert zich daarmee in de middenmoot van de EU. Verhoudingsgewijs zijn Zweden (71 mensen per 10.000 inwoners) en Duitsland (53) het meest genereus. Onderaan staat – weinig verrassend – Hongarije, waar vorig jaar 430 migranten een beschermingsstatus kregen (0,4 mensen per 10.000 inwoners).

2. Hervestiging ‘met lange tanden’

In 2015 legde Europa zijn lidstaten op om een deel van de vluchtelingen die gestrand zijn in Griekenland en Italië op te nemen in hun land. België heeft tot vandaag ongeveer 1000 mensen op die manier hervestigd, en blijft daarmee ver onder het gevraagde aantal van 3812 mensen. België toont zich zo veel minder ijverig dan Finland en Ierland, twee landen die hun engagement integraal nakwamen, maar scoort wel een stuk beter dan – alweer weinig verrassend – Polen en Hongarije, die geen enkele inspanning leverden.

3. Aantal regularisaties teruggedrongen

Behalve via asiel en subsidiaire bescherming kan een vreemdeling ook via een regularisatie verblijfsrecht krijgen. Onder Francken, en in navolging van onder meer Nederland en Duitsland, werd deze procedure bemoeilijkt met een retributie van eerst 215 en sinds kort 350 euro. Het aantal aanvragen is sinds 2012 inderdaad sterk aan het dalen (van gemiddeld meer dan 10.000 tot iets meer dan 4000 in 2016), al is niet duidelijk in hoeverre dat te maken heeft met de retributie.

4. Verblijfsrecht ingeperkt

In juni 2016 werd de Belgische Verblijfswet aangepast. Erkende vluchtelingen krijgen sindsdien niet langer verblijfsrecht van onbeperkte duur. De verblijfsvergunning kan ingetrokken worden wanneer de situatie in het land van herkomst weer verbetert. Een soortgelijke maatregel staat ook in het Nederlandse regeerakkoord.

5. Vreemdelingenwet aangepast

Begin dit jaar kreeg Francken een aanpassing van de vreemdelingenwet goedgekeurd. De aanpassing maakt het mogelijk dat vreemdelingen die in België zijn geboren of hier voor hun twaalfde zijn aangekomen alsnog het land uitgewezen worden. De veelbesproken wetswijziging betekent in feite de afschaffing van een uitzondering die in 2005 door toenmalig minister van Justitie Laurette Onkelinx was ingevoerd. In 2016 stuurde ons land circa 1600 niet-Belgische gedetineerden terug. In 2013 en 2014 waren er dat iets meer dan 600.