Baron Daniel Cardon de Lichtbuer (77) is tien jaar voorzitter geweest van Child Focus. Hij maakte er een wereldorganisatie van. Tien scènes uit een bewogen leven.
1. DE BLOEDLIJN
‘Mijn vader, Christian Cardon de Lichtbuer, heeft nog samen met Lord Baden-Powell gekampeerd. Mijn moeder heette Gabrielle Carton de Wiart. Dat er een wet op de kinderbescherming bestond met de naam Carton de Wiart, heeft me altijd gefascineerd. Al toen ik twintig was, ging ik wekelijks met opgesloten jongeren praten.’
2. DE PROFESSIONAL
‘Ik ben geen man die leeft om te verdelen. Ik ben een man van fusies. Dat heb ik mijn hele leven gedaan. Zowel in politieke zaken, met name Europa, als economisch, in de bankwereld. Ik heb vanaf 1957 het ontstaan van de Europese Gemeenschap meegemaakt, ik was vijftien jaar lang kabinetschef van Albert Coppé. Begin jaren zeventig ben ik in de bankwereld terechtgekomen door de fusie tussen de Bank van Brussel en de Bank Lambert.’
3. DE DOOD (1)
‘Intussen speelde er zich in mijn persoonlijk leven een drama af. Het vreselijke jaar 1979. Ik had een huisje in Toscane gekocht. Mijn vrouw zou dat arrangeren. Ik had weinig tijd want ik werkte voor de Bank Brussel Lambert, ik zat in de Belgische Bankvereniging, bij Thomas Cook Traveller Cheques in Londen, de European Financial Marketing Association in Parijs… Altijd was ik voorzitter, de man die alles regelde. Annie zou dat huis doen. Ze nam het vliegtuig, huurde in Rome een Fiat 750. Die avond kwam de politie. ‘Uw vrouw is gestorven.’ Ze was achter het stuur in slaap gevallen. Ik bleef achter met vier dochters.’
4. DE WEGLOOPSTER
‘Ik heb zelf een wegloopster gehad. Een recidivistische wegloopster. Ik weet wat het is om alleen of met de hulp van een buurtcomité op zoek te moeten gaan naar je kind. De politie die zegt: “Ze komt wel terug”.’
5. DE DOOD (2)
‘Een paar jaar later ben ik opnieuw getrouwd, met Mararuzza Lefebvre d’Ovidio. Ik heb een orkest van drie mariachi’s gehuurd, die onder haar balkon een liedje zongen. Zo heb ik haar ten huwelijk gevraagd. Ze leefde in een milieu dat ik tot dan toe nooit gekend had. Voor het eerst leefde ik tussen de groten. We vlogen tijdens het weekend naar Rome, de gouverneur van de bank zat er aan tafel, de minister van Financiën, de president van de republiek ging mee picknicken. Het was anders dan bij mij thuis. Mararuzza werd zwanger. Een jongen. De jongen sterft bij de geboorte. In 1989 wordt zij ziek. Uitgezaaide kanker. Mijn tweede vrouw sterft. Ik ben weer weduwnaar en ik haat die toestand. Maar ik blijf werken. Ik blijf de hele tijd aan de slag.
En dan kom ik mijn huidige vrouw tegen, de kleindochter van Emile Francqui. Zij is getrouwd, heeft twee kinderen. We zijn nu zeventien jaar later en zijn perfect uit die grote moeilijkheden geraakt. Ik heb met Emile de gloriejaren op de bank beleefd. Het voorzitterschap van BBL.’
6. DE WITTE MARS
‘En toen kwam het jaar 1997. Ik werd 67. Ik moest weg bij de bank. Mijn principe is altijd geweest: ik wil 20 jaar ten dienste staan van de staat, dan wil ik 20 jaar in de privésector werken, en op het einde van mijn leven wil ik een vrij man zijn. Ik was vijftien dagen met pensioen toen ik een telefoon kreeg van Luc Tayart de Borms van de Koning Boudewijnstichting.
Hij: Wij hebben de mensen van de Witte Mars ontvangen.
Ik: De Witte Mars, ik was erbij.
Hij: U was daarbij?
Ik: Ja. Omdat ik weet wat het is. Ik wilde met die mensen mee marcheren. Ik wil u zelfs zeggen dat ik op twintig meter van Jean-Denis Lejeune liep. Er waren niet veel mensen van de burgerij bij.
Hij: Mijnheer Cardon, men vraagt u om voorzitter te worden van het op te richten centrum voor vermiste kinderen.
Ik heb alleen maar gedacht: “Mijn pensioen, forget it!”‘
7. DE VERWIJTEN
‘De eerste dagen in de pers: grote artikels. “Cardon de Lichtbuer als voorzitter. Wat een goed idee!” De derde dag de totale ommekeer. “Cardon de Lichtbuer! Het is een recuperatie van de regering en het hof. Men wil de koning dekken! De Roze Balletten!” Op zo’n moment is een mens heel alleen. Journalisten die opbelden. “De ouders van de vermiste kinderen zijn u niet genegen. Ze weten van alles over u. Men zegt dat uw eerste vrouw op het kabinet zat van Paul Vanden Boeynants. En uw tweede vrouw, was haar vader niet betrokken bij de Lockheedaffaire?”
Ik heb Jean-Luc Dehaene gebeld. “Mijnheer de minister, wat doen we? Mag ik me verdedigen?” Dat heb ik gedaan op de enige manier waarop een mens zich dan nog kan verdedigen: ik heb mezelf doorzichtig gemaakt. “U mag alles weten”, heb ik gezegd. Ik heb niets misdaan.” Ze zagen een kruisje op mijn tafel in mijn kantoor. “Daniel Cardon de Lichtbuer is van Opus Dei”, klonk het. Opus Dei? Ik ben van het centrum van de kerk.
Uiteindelijk hebben enkele professoren van de K.U. Leuven het voor mij opgenomen door te zeggen: “Laten we de mensen toch niet zomaar in een vakje stoppen.”
Een week later belde Jean-Denis Lejeune me op: “U hebt me overtuigd, mijnheer Cardon”, zei hij. “Kan ik een functie hebben bij Child Focus?”‘
8. EERST BELGIË, DAN DE WERELD
‘Ik heb toen grote politieke keuzes gemaakt. Ik wilde niet dat het Centrum zich opstelde tegen de politie of het gerecht. Ik wilde rechters en politiemensen in de organisatie. We hebben schitterende mensen.
Ik heb veel contacten in de ondernemerswereld. Ik weet hoe vrijgevig zij kunnen zijn. Wij zijn van hen afhankelijk als sponsors, maar ook meer. De civiele maatschappij kan een belangrijke bijdrage leveren. Zo besliste de European Banking Federation om zich in te zetten voor de strijd tegen kinderporno.
We hebben samenwerkingsverbanden gevonden met het Amerikaanse Centrum voor verdwenen en uitgebuite kinderen. Wij beslisten een wereldbeweging op te zetten: het ICMEC, het International Centre for Missing and Exploited Children. Hillary Clinton en Cherie Blair werden de meters van de organisatie. Maar toen ik terugkwam in België, dacht ik: “Cardon, je bent in bed geraakt met een olifant, en dat is nooit gezellig.”
Ik heb dan een Europese federatie opgericht. Zo konden we spreken in Atlantische termen. En een tweede idee volgde: we moesten een honorary board hebben bij Child Focus.’
9. KONINGINNEN EN PRESIDENTSVROUWEN
‘Met Nieuwjaar kom ik op de receptie van de gestelde lichamen. In het grote salon zit de koningin. Zij was samen met haar man de eerste geweest om de ouders na de Witte Mars te ontmoeten. Ze vraagt: “Wat kan ik voor u doen?” “Erevoorzitter worden”, zeg ik. En ze doet het. En ik ga met onze koningin met de trein naar Parijs, en daar ontmoeten we mevrouw Chirac. En de lijst van dames op de lijst wordt met de jaren mooier. En ik zeg: “Mevrouw de koningin, die dames op een lijst is zeer mooi, maar het zou veel beter zijn om met hen samen een vergadering te hebben en hen te laten optreden voor de verzamelde wereldpers.”
De koningin zegt: “Mijnheer Cardon, weer zo ambitieus! Zou u niet met Europa beginnen?”
“Neen, mevrouw”, antwoordde ik. “Nu is het moment van de rest van de wereld aangebroken. En om eerlijk te zijn, u kunt mij daarbij helpen.”
En op 17 januari 2007 zaten Laura Bush, Bernadette Chirac, koningin Paola, mevrouw Poetin, mevrouw Moebarak, koningin Silvia van Zweden en mevrouw Barroso samen. De vrouwen riepen op om strenger op te treden tegen het misbruik van kinderen. En ik kon hen zeggen: “Dames, dit wordt een wereldbeweging zoals het Rode Kruis.” En volgend jaar gaan we naar Caïro. En in 2009 wil ik naar India.’
10. DE OPVOLGING
‘Daarom heb ik zes maanden geleden gezegd: “Ik ben nu 77 jaar. Ik val in slaap voor het stoplicht als ik van mijn kantoor naar huis rijd.” Ik ben beginnen te zoeken naar iemand die mij kon vervangen. Uiteindelijk is er een man unaniem verkozen: Jean Louis Duplat, een oud-voorzitter van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen. Hij wordt voorzitter van Child Focus. Ik zal tot 2009 verantwoordelijk blijven voor de wereldorganisatie. Dan zal ik tachtig zijn. Dan zal ik aan de maatschappij vragen of ik een reverence mag maken en achter de gordijnen mag verdwijnen.’