Voor het eind van dit jaar verdwijnen bij Opel Antwerpen 1400 van de 4774 banen. Het nieuws kwam hard aan, maar echt verrassend kun je het niet noemen. Een nieuwe studie ziet tussen 2006 en 2009 100.000 banen in de West-Europese auto-industrie verloren gaan. Toch zijn sommigen nog steeds ziende blind.
Een dag nadat de directie van moederbedrijf General Motors het jobverlies voor Opel Antwerpen had aangekondigd, presenteerde kredietverzekeraar Euler Hermes een nieuwe studie over de auto-industrie. De conclusie is duidelijk: ‘Tussen 2006 en 2009 gaan in de West Europese auto-industrie naar schatting 100.000 banen verloren, in de VS 285.000. Zowel West-Europa als de VS kampen met een daling van de vraag naar auto’s van eigen bodem. Hier kunnen alleen herstructureringen een oplossing bieden voor structurele overcapaciteit en de dalende marges.’
Dezelfde studie becijferde dat in de periode 2000-2006 117.000 banen verloren gingen in de Europese auto-indu-strie. Ongeveer 70.000 daarvan werden geschrapt vanaf 2004. In België verdwenen sinds de millenniumwissel 6600 jobs: min 5400 bij Ford Genk, min 1600 bij VW Vorst, min 900 bij Opel Antwerpen. Alleen bij Volvo Gent kwamen er 1300 jobs bij.
De jongste jaren hebben slechts weinigen de moed gehad om het klaar en duidelijk te zeggen: de toekomst van onze auto-industrie ligt achter ons. Professor Paul De Grauwe (K.U. Leuven) stak wel zijn nek uit en omschreef de verdere af-takeling van de werkgelegenheid in de Belgische automobielindustrie als ‘onvermijdelijk’. Peter Leyman, die vandaag afscheid neemt als directeur bij Volvo Gent en met CD&V in de politiek stapt, voorspelde ook dat er nog grote herstructureringen zouden komen in de Belgische auto-industrie. Nu voegt hij daaraan toe: ‘Ik durf er mijn hand niet voor in het vuur te steken dat het bij Volvo nooit zal gebeuren.’ Wie dacht dat met het massaontslag bij VW Vorst begin dit jaar (nog eens 3600 jobs minder) het ergste leed geleden was, was ziende blind (zie Het is nog maar een begin, Knack 7 maart 2007).
(Tussen haakjes: midden vorige week maakte autobouwer VW bekend dat hij de eerste drie maanden van 2007 een winst van 740 miljoen euro had gehaald, meer dan een verdubbeling in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.)
Veel politici, analisten, bedrijfs- en vakbondsleiders zijn de voorbije jaren gevlucht voor de werkelijkheid. Met de nodige overheidsmaatregelen en verlaging van de loonkosten konden we de autosector in ons land wel redden, zo hielden ze iedereen voor. Het was hoogstens uitstel van executie. General Motors België kreeg tussen 1996 en 2007 25,6 miljoen euro opleidings- en investeringssteun van de Vlaamse overheid. De loonkosten bij Opel Antwerpen liggen 4 procent onder de Duitse. Antwerpen is een van de meest performante vestigingen. Dat mag echter allemaal niet baten als een sector in diepe crisis zit. En de West-Europese auto-industrie zít in zeer diepe crisis.
Vlaams minister van Economie Fientje Moerman (Open VLD) liet na het ontslagvonnis over Opel Antwerpen optekenen: ‘Toch is er geen fundamenteel probleem voor de autoassemblage in Vlaanderen.’ Er is wel een fundamenteel probleem voor de autoassemblage in West-Europa. En tot nader order ligt Vlaanderen in West-Europa.
Ewald Pironet
