Het Nederlandse parlement keurde vorige week een voorstel goed dat het huwelijk openstelt voor homo’s en lesbiennes. Anke Hintjens, woordvoerster van de Federatie Werkgroepen Homoseksualiteit, bejubelt deze verregaande gelijkberechtiging en hoopt dat België dat voorbeeld volgt.

Anke Hintjens

‘Vrouwen en mannen zijn gelijk voor de wet. Vrouw-vrouw- of man-mankoppels zijn dat niet. Vanuit het non-discriminatieprincipe kan dat niet. Vandaar dat men in Nederland voorstelde het huwelijk open te stellen voor koppels van hetzelfde geslacht. In België hebben homo- en lesbiennekoppels niet het recht om te trouwen.

We zijn vandaag nog steeds aangewezen op een compromis dat de vorige regering heeft uitgewerkt. Sinds 1 januari 2000 is de wet op de wettelijke samenwoning in werking getreden. Men woont wettelijk samen door een schriftelijke verklaring af te leggen tegenover de ambtenaar van de burgerlijke stand. De overeenkomst kan worden afgesloten tussen twee mensen, wat hun onderlinge verhouding ook moge zijn. Twee zussen, een pastoor en een meid, een zoon en zijn vader… zolang geen van beiden gehuwd is, kunnen zij zich aan een dergelijke verklaring onderwerpen.

Jammer genoeg is het een halfbakken wet. Zo kan een lesbisch koppel dat samen voor kinderen koos, wel samen voor de kosten opdraaien, maar verder geen enkele aanspraak maken op het gezamenlijk ouderschap. Dat is toch te gek? Er mag dan al een juridisch kader zijn, het blijft een lege doos. Het huwelijk regelt een heleboel materies die met de wet op de wettelijke samenwoning niet geregeld worden, zoals elementen uit de sociale zekerheid, erfopvolging, fiscaliteit, ouderschap…

Het Nederlandse voorbeeld bewijst dat er geen juridische bezwaren bestaan tegen de openstelling van het huwelijk. Wij verzetten ons tegen een aparte regeling voor homo’s en lesbiennes. Die zou een andere naam dragen en de verleiding om bepaalde aangelegenheden anders te gaan regelen, wordt dan groot. Voor ons geen apartheidsstatuut.

Zowel de SP, de VLD, Agalev als de PS verklaarden in hun congresteksten en verkiezingsprogramma’s voorstander te zijn van de openstelling van het huwelijk voor koppels van gelijk geslacht. Onze federatie hoopt dat deze beloftes ook hard gemaakt worden en dat België gauw in de voetsporen treedt van onze noorderburen.’

Servais Verherstraeten

CVP-kamerlid Servais Verherstraeten pleit voor een verreikend geregistreerd partnerschap voor holebi’s. Een homohuwelijk naar Nederlands model lijkt hem ongepast. Er zijn alternatieven die bijna dezelfde rechten en plichten inhouden.

‘Holebipartners, die duurzaam voor elkaar verantwoordelijkheid willen dragen, verdienen waardering maar ook juridische erkenning en bescherming. De bestaande wetgeving biedt te weinig garanties en gaat veel problemen uit de weg. Vandaar dat ik ervoor pleit een stap verder te gaan.

Samen met een aantal CVP-collega’s heb ik het voorstel van professor Senaeve, buitengewoon hoogleraar aan de KU Leuven, opnieuw ingediend. Het vernieuwde partnerschap geeft aan holebi’s de mogelijkheid om alle rechten en plichten zoals hulp, bijstand en wederzijdse trouw in een overeenkomst op te nemen. Er wordt enkel uitzondering gemaakt voor het vaderschapsvermoeden en de gezamenlijke adoptie.

De uitzondering voor de vaderschapsregel is het eenvoudige gevolg van de biologische realiteit. Partners van gelijk geslacht kunnen zich niet voortplanten. Bij kinderen die opgroeien in een homoseksuele relatie is er per definitie een derde in het spel. Een vermoeden van vaderschap zoals dit geldt voor het kind geboren binnen een huwelijk is bijgevolg totaal zinloos.

De onmogelijkheid tot adoptie binnen het geregistreerde partnerschap ligt evenzeer voor de hand: elk kind heeft één vader en één moeder. Een gezamenlijke adoptie zou de biologische realiteit miskennen. Dit betekent niet dat er geen bescherming moet zijn voor kinderen die de facto opgevoed worden in een holebirelatie. Maar de openstelling van het klassieke huwelijk is niet de beste oplossing.

Bovendien zou de openstelling van het huwelijk en de mogelijke adoptie van kinderen voor holebiparen tal van problemen opleveren. Zeker wat erkenning in de internationaal juridische context betreft. België moet in dit verband niet experimenteren.

Een huwelijk is per defenitie een relatie tussen één man en één vrouw. Het partnerschap is dat voor een duurzame relatie tussen twee partners van hetzelfde geslacht. Beide relatievormen verschillen maar zijn gelijkwaardig. Ze bieden in ons huidige voorstel haast gelijke rechten. Wat moet verdwijnen, is het negatieve waardeoordeel dat – jammer genoeg – vaak door de samenleving aan een holebirelatie gegeven wordt. Een symbolische afschaffing van het heteroseksuele karakter van het klassieke huwelijk zal dat niet veranderen.’

Opgetekend door Stefanie Verdeyen