‘De klimaatverandering heeft een gigantische impact’, stelt klimaatambassadeur Serge de Gheldere, ‘en leidt tot armoede, ongelijkheid, vluchtelingenstromen en oorlogen.’
Waarom schakelt niet iedereen over op elektrische verwarming? Men kan elektriciteit opwekken door kerncentrales en windmolens, en zo alle CO2-uitstoot vermijden. (Harry Cattoir)
SERGE DE GHELDERE: Het klopt dat we steeds meer zullen ‘decarboniseren’: fossiele brandstof verdwijnt als energiedrager en elektriciteit wordt het grote alternatief. Alleen heeft elektrisch verwarmen, zoals het in de jaren 70 en 80 in veel huizen gebeurde, één groot nadeel: het rendement is te klein. Elektriciteit is veel te waardevol om zomaar door een weerstand te sturen. Warmtepompen zijn een perfect alternatief: zij werken ook op elektriciteit maar bieden veel meer warmte per kilowattuur. Al moeten die pompen wel efficiënter en betaalbaarder worden. En uiteraard moet de energievraag in woningen omlaag.
Welke voorstellen liggen er op tafel om de explosie van de wereldbevolking te keren? Anders blijft het toch dweilen met de kraan open? (André Brossé)
DE GHELDERE: De Zweedse professor Hans Rosling heeft aangetoond dat de wereldbevolking over enkele decennia zal stabiliseren rond de negen miljard inwoners, op voorwaarde dat iedereen er economisch op vooruitgaat en mensen daardoor minder kinderen krijgen. Dan verdwijnt namelijk het effect van kinderen als ‘levensverzekering’. Maar doordat we allemaal ouder worden, daalt het aantal aardbewoners niet. Dat is trouwens geen probleem: zelfs met 9 miljard zijn we in staat om naar een wereld te gaan die qua CO2-uitstoot volledig in balans is met wat de aarde kan absorberen.
Is de hele klimaatheisa geen excuus voor het onvermogen of de onwil om iets te doen aan de échte problemen: armoede, groeiende ongelijkheid, vluchtelingen, oorlogen? (Kanakaris Stavros, Groot-Bijgaarden)
DE GHELDERE: Deze vraag legt de vinger op de wonde. De klimaatverandering wordt vaak nog gezien als een thema voor geitenwollensokkentypes. Maar ze heeft een impact op alle aspecten van het leven. Als in Afrika door de droogte oogsten mislukken, ontstaat er veel armoede en slaan mensen op de vlucht. Tussen 2007 en 2011 kreeg Syrië te kampen met extreme droogte: mensen vluchtten massaal naar de steden, waar de situatie onhoudbaar werd. De klimaatverandering en de gevolgen ervan (uitgedroogde meren, groeiende woestijnen…) zijn vaak een katalysator voor conflicten. En ook bij ons ontstaat er een grote kloof tussen mensen die geld hebben voor een energiezuinig huis, en anderen die door de stijgende energiekosten steeds armer worden.
Zijn we gedoemd als de return on investment van duurzame klimaatoplossingen onder het rendement blijft van vuile investeringen? (Laurent Leyssens, Leuven)
DE GHELDERE: Het IMF – toch geen linkse denktank – heeft enkele maanden geleden de reële kosten van fossiele brandstoffen berekend, inclusief de gezondheids- en milieukosten. Dat kwam op – houd u vast – 5200 miljard dollar per jaar. Dat is meer dan het totale jaarlijkse gezondheidsbudget van alle landen samen! Als je dat doorberekent naar een vat olie, zou dat veel duurder moeten zijn. Maar zelfs zonder die correctie zijn er nu al veel groene investeringen die onmiddellijk een stevig rendement bieden: goede isolatie bijvoorbeeld.
Vraag van de week
Hoe komt het dat er nog zo veel greenwashing (zich groener voordoen dan men is) wordt getolereerd? Denk maar aan de ecoscores van toestellen die door de bedrijven zelf worden uitgedeeld, zonder voldoende controle. (Joen de Queker, Antwerpen)
DE GHELDERE: Of denk aan het gesjoemel bij Volkswagen en Audi! Eigenlijk is dat een heel treffend verhaal, omdat het bewijst dat de fossiele economie en technologie op sterven na dood zijn. Helaas leven veel ondernemers en politici nog met het waanbeeld dat klimaatvriendelijke evoluties haaks staan op onze welvaart. Het omgekeerde is waar: als we niets veranderen, worden we een regio die achterblijft. Dan kunnen we evengoed investeren in typmachines of landmijnen.
Eist alcohol een te grote plek op in onze samenleving? Dwingen we elkaar daardoor om meer te drinken dan goed voor ons is? Stel uw vragen aan GUIDO VAN HAL,medisch socioloog aan de UAntwerpen.
Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op twee filmtickets.
Stefanie Van den Broeck
