In de tijd dat elke katholieke schooldag begon met een uur godsdienst of gewijde geschiedenis stond in de Mechelse catechismus (uitgave 1954) de onthullende vraag: ‘Tot welk doel heeft God hemel en aarde geschapen?’ Antwoord: ‘God heeft hemel en aarde geschapen tot zijn eigen glorie en ook tot geluk van zijn redelijke schepselen.’ De mensen dus voor wie SP.A-voorzitter Steve Stevaert het allemaal doet.

Dat was ook de tijd waarin de pastoor regelmatig op gezinsbezoek kwam en belangstellend informeerde of iedereen wel gelukkig was. In die tijd praatten mensen uit de buurt met elkaar, al was het maar over de barre kou en de immer stijgende broodprijs.

Vijftig jaar later kampt de kerk met zo’n groot personeelsprobleem dat de pastoors een gps nodig hebben om de kerk in een van hun talrijke parochies te vinden. De mensen praten niet meer met elkaar, ook al beleefden we de natste maand in jaren en is de broodprijs ondertussen volkomen vrij. SP.A-Spirit heeft de goddelijke opdracht gelukkig te worden in het partijprogramma opgenomen en de burgemeesters van ons land proberen hun burgers via barbecuecheques en andere buurtfeesten uit de verzuring te halen. Dat lukt maar gedeeltelijk: de meeste mensen kijken liever in hun flat naar reality-tv. Want we zijn nog altijd even nieuwsgierig naar het wel en wee van onze naasten, al durven we het hen niet meer te vragen.

Dus breken sociologen onze klaslokalen, werkplaatsen, keukens, woonkamers en slaapkamers binnen en vragen ons soms letterlijk de kleren van het lijf. Er verschijnen dan ook allerlei rapporten over die onderzoeken. Bijvoorbeeld over het accepteren van holebi-jongeren op school (het gaat goed, dank u) en thuis (vaders zijn niet begripsvol). Over de liefde van scholieren voor wiskunde (valt wel mee, maar meisjes moeten meer zelfvertrouwen krijgen) en het welbevinden van leerlingen in technische en beroepsscholen. Dat laatste hangt af van de school, dus er is duidelijk werk aan de winkel.

Na hun verslag geven de sociologen bovendien ijverig aanbevelingen voor het beleid. Blijkbaar zijn de taken van een overheid niet meer samen te vatten als ‘haar burgers beschermen, recht spreken en belastingen innen’, maar is de primaire beleidstaak ons allen gelukkig maken. Onze regeringen kunnen daarbij steunen op de moeder van alle onafhankelijkheidsverklaringen, de Amerikaanse, waarin uitdrukkelijk staat ‘dat alle mensen als gelijken zijn geschapen en van hun schepper onvervreemdbare rechten hebben gekregen: Leven, Vrijheid en het Streven naar Geluk’. En daar zijn ze toch ook allemaal gelukkig geworden?

Misjoe Verleyen