Radiohead is ermee begonnen en het was te voorspellen dat de band navolging zou krijgen. Maar dat het uit déze hoek zou komen, zullen weinigen hebben verwacht.

Tenzij u sinds begin oktober op een andere planeet heeft geleefd, weet u dat de nieuwste cd van de Britse band Radiohead, In Rainbows, kan worden gedownload via www.inrainbows.com voor een prijs die u helemaal zelf bepaalt. Niet omdat het een experimenteel niemendalletje voor nerds zou zijn – het album heeft van het vermaarde pop- en rockmagazine Q intussen een karig uitgereikte vijfsterrenwaardering gekregen. Nee, de groep steekt haar middelvinger uit naar de platenfirma’s, die veel te veel macht zouden hebben en de artiesten alle controle uit handen hebben genomen.

Misschien klinkt u dat bekend in de oren. De wereldberoemde sopraan Barbara Hendricks had onlangs nog net dezelfde klacht in Knack. Omdat la Hendricks niet het soort dame is dat het bij ronkende woorden houdt, richtte ze vorig jaar haar eigen label op, Arte Verum, waarop ze intussen drie nieuwe albums uitbracht.

Toch was de mail die we op vrijdag 30 november van Arte Verum kregen nog een verrassing. Net zoals Radiohead biedt Barbara Hendricks haar jongste cd met barokmuziek, Endless Pleasure, als mp3-downloadversie aan op 320 kbps (meer dan behoorlijke kwaliteit, dus) voor een prijs die u zelf kunt bepalen. Dus ook 0,0 euro als u dat verkiest (u moet wel de nulletjes invullen, kwestie van toch even het geweten aan te porren). En we kunnen u verzekeren dat u voor die prijs meer dan waar voor uw geld krijgt.

Van Radiohead is gezegd dat ze het zich als megaband kunnen permitteren. In Rainbows is trouwens ook als discbox te verkrijgen, op cd én vinyl, voor de lucratieve prijs van 40 pond. Als tegenzet heeft de platenmaatschappij EMI een verzamelbox van hun zes vorige albums uitgebracht waarvan het een monsterverkoop verwacht. Het ene hoeft het andere dus niet eens uit te sluiten. Je moet wel een grote naam hebben om dit soort grappen uit te halen, en de grootste kritiek is dan ook dat op die manier bij het publiek verwachtingen worden gecreëerd die de meeste artiesten niet kunnen inlossen.

Dat is ook het belangrijkste gelijkenispunt met het initiatief van Arte Verum: de initiatiefneemster is een gevestigde naam. Maar het gaat hier wel om klassieke muziek, beluisterd door nerds die volgens de clichés nog met geen polsstok een computer zouden aanraken. Clichés die allicht niet kloppen: wie vaktijdschriften als Gramophone, Diapason of BBC Music leest, weet dat de melomaan mee is. Alleen houdt hij misschien niet van de mp3-kwaliteit, die hoe dan ook hoorbaar lager is dan die van een cd en zeker een sacd. Het argument dat Barbara Hendricks tegenover ons aanhaalde om toch met mp3 te werken, was trouwens de hoop dat echte liefhebbers na het beluisteren van de download zouden verlangen naar de beste kwaliteit en de nieuwe cd zouden kopen, die net als de twee vorige ook via de site kan worden besteld.

In vergelijking met de Radiohead-situatie is dat een stevige en zelfs gewaagde gok, waarvoor we onze hoed afnemen. Hendricks zet hiermee haar naam op het spel: werkt het niet, dan gaat ze voor de internationale gemeenschap flink op haar bek. Een heel goede reden om dit experiment goed in de gaten te houden, wat we met veel plezier voor u zullen doen.

DE CD ENDLESS PLEASURE VAN BARBARA HENDRICKS KAN WORDEN GEDOWNLOAD VIA DE SITE www.arteverum.com.

door Peter Vandeweerdt