In plaats van scherven te rapen, zou de Europese Unie zachte dwang op Israël moeten uitoefenen om tot een politieke oplossing van het conflict met de Palestijnen te komen.
Het is natuurlijk lief van deze regering een C-130 naar Egypte te sturen om er de gewonde kindjes van Gaza te gaan ophalen. Karel De Gucht, die het Midden-Oosten niet in zijn hart draagt, zou ‘verontrust’ zijn door wat ginds allemaal gebeurt. En als die C-130 niet doorgaat, sturen we wel een Embraer met wat medische spullen. Zeker als Egypte de grens met de Gazastrook – die het in afspraak met Israël, de VS en de EU gesloten houdt – weigert te openen, kan dat handiger zijn. Attent, maar misschien had men ook andere dingen kunnen doen.
Israël is, uit wanhoop en overmoed, aan de zoveelste slag begonnen in zijn eindeloze oorlog tegen de oorspronkelijke bewoners van het land. Om diverse redenen is dat een oorlog die het niet kan winnen, ook omdat het de regionale supermacht is en de politieke, economische en militaire krachtsverhoudingen tussen Israël en Palestijnen rond één miljoen tegen één liggen.
De wanhoop van Israël vloeit voort uit het feit dat de Palestijnen zich blijven verzetten tegen de roof, op vele legale en andere manieren, van hun land. En uit het groeiende besef dat het, op het huidige grondgebied en met de huidige bevolking, zo nooit tot de democratische Joodse staat kan komen die een zeker zionisme voorstond, en die een hoofdargument vormt van de Israëlische propaganda. Bovendien weigert de Palestijnse minderheid zowel in Israël zelf als in de Bezette Gebieden vrede te nemen met haar status van tweederangsburgers (in Israël) of onderworpen volksstam van waterdragers (in de Bezette Gebieden), of anders het land te verlaten. Omdat een Groot-Israël (met de Westoever, de Gazastrook en Oost-Jeruzalem erbij) met zo weinig mogelijk niet-Joden erin het gedroomde einddoel van Israël blijft, is dit onoplosbaar.
Een voorlopige oplossing leek de tweestatenregeling, een optie die nu allengs aan het wegdeemsteren is. Dan zouden de Palestijnen hun eigen staat maken in de nu bezette gebieden van Westoever, Gazastrook en Oost-Jeruzalem, en Israël zou veilig zitten binnen de grenzen die het tot 4 juni 1967 aanhield. Die oplossing, verre van ideaal, zou beide partijen nochtans de tijd geven om aan elkaar te wennen als partners en na te denken over hoe het verder moet.
De overmoed van de groeiende grootmacht heeft deze optie vanaf het begin gesaboteerd en waarschijnlijk onmogelijk gemaakt. De militaire overmacht van Israël, met zijn ongeëvenaarde tanks en zijn kernarsenaal, maakt het een lachwekkende gedachte dat men zou toegeven – land afgeven zelfs – aan hoop en al een paar duizend man gewapend met geweren en kachelpijpen die granaten afschieten.
Het Israëlische militaire apparaat kán de oorlog niet beëindigen. Daar is het niet voor geprogrammeerd. En de politici kunnen het daar niet toe dwingen, daar zijn ze te zwak voor. Vandaar het offensief tegen Gaza, tot de uiteindelijke vernietiging van Hamas.
Maar Hamas kan niet vernietigd worden, want de beweging gedijt op het Israëlische geweld. Hoe meer geweld, hoe meer Hamas in Palestina. Nu in Gaza, morgen in de Westoever. Daarom kan de oorlog niet stoppen, en kan Hamas hem niet verliezen, zelfs als ze tot de laatste man uitgeroeid werden.
De Israëli’s vonden het een goed idee journalisten uit het oorlogsgebied weg te houden, om de verspreiding van foto’s van vaders met dode baby’s in de wereld te beletten. Maar de beelden van de dode baby’s die zodoende bij ons niet binnenkomen, worden wel dag in dag uit door de Arabische zender van Al Jazeera uitgezonden, voor een publiek van om en bij een miljard moslims in de wereld. Die zien hoe Israël en het Westen de Palestijnen in Gaza uitmoorden. Daarom ook kan Hamas niet anders dan winnen.
Dit alles had vermeden kunnen worden als de vrienden van Israël, in plaats van de generaals daar naar de mond te praten en almaar mooiere wapens te geven, hadden gezegd dat het geen goed idee was van de laatste dagen van George W. Bush gebruik te maken om dit varkentje even te wassen. En als ze zachte dwang hadden uitgeoefend om Israël te dwingen tot een politiek akkoord te komen. Hamas was er klaar voor, de Arabische Liga heeft een uitgewerkt plan op papier staan. Dat is nog steeds wat de EU nu zou kunnen doen, in plaats van scherven rapen: de Israëlische bondgenoot helpen om op te houden met zijn suïcidale oorlogen door zachte dwang uit te oefenen. Omdat Europa natuurlijk, als bron van het Joodse probleem, een specifieke verantwoordelijkheid draagt, maar ook omdat het er belang bij heeft.
SUS VAN ELZEN WAS RUIM TWINTIG JAAR ALS BUITENLANDREDACTEUR AAN KNACK VERBONDEN. HIJ ONTPOPTE ZICH IN DIE JAREN TOT EEN KENNER VAN HET MIDDEN-OOSTEN. HIJ PUBLICEERDE RECENT MET ZAND EROVER EN DE PALESTIJNEN, BOEKEN DIE AAN DE KWESTIE ZIJN GEWIJD.
DOOR SUS VAN ELZEN