Kristal uit de streek van Namen
Halfweg de achttiende eeuw kocht de Naamse edelsmid Sébastien Zoude het materiaal over van een ?cristallier?. Hij stuurde zijn zoon naar Engeland om daar te gaan zien (spioneren, zeg maar) hoe de Engelsen kristal maakten. Zoude kreeg iets later van keizerin Maria-Theresia een octrooi om als eerste op het continent Engels kristal te vervaardigen. En de firma draaide goed. In 1762 al verscheen er een catalogus waarin 480 stukken te koop werden aangeboden. De familie Zoude lag daarmee aan de basis van de glas- en kristalproductie op industriële basis in de streek van Namen.
De Fransman Aimé-Gabriel d’Artigues op zijn beurt kocht in 1802 de oude glasmakerij Saint-Anne in Vonêche (bij Beauraing) en begon met het maken van verfijnd tafelkristal, luchters, horloges en decoratieve stukken, versierd met verguld brons. Heel voornaam Europa was klant bij hem. Vonêche zou verdwijnen na de val van Napoleon, maar onder impuls van koning Willem werd kort daarop de ?cristallerie? van Val-Saint-Lambert nabij Luik opgestart. In Namen kwam er een antenne van de Luikse firma. Ook in Herbatte en in Jambes waren tot een eind in deze eeuw glasfabrieken gevestigd. Dit economisch-industrieel verhaal vormt de achtergrond van de tentoonstelling Patrimoine verrier en Namurois in Namen.
De expositie kadert daar in het ?Jaar van de kunstambachten?. Eerder werd al aandacht besteed aan het tin uit het Maasland en later op het jaar wordt er een tentoonstelling gewijd aan het houtsnijwerk van Aegidius Gaspar Pierard (einde achttiende eeuw). In de ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen van het Musée des Arts anciens du Namurois worden nu de producten gepresenteerd van al de genoemde glas- en kristalblazerijen, vooral tafelkristal, kleurloos maar ook kleurig, in opaalglas, halfkristal en kristal, beschilderd of ingesneden. In de lokalen van het mooie museum zelf worden ook enkele bekertjes, roemers, water- en wijnglazen uit de Middeleeuwen en de Renaissance getoond, samen met heel wat fragmenten van glasramen. Er is ook doorlopend een video te zien die een goede inleiding geeft op de tentoonstelling.
Paul Dossche
?Patrimoine verrier en Namurois?, in het Musée des Arts anciens du Namurois in het Hôtel de Gaiffier d’Hestroy in Namen. Tot 14/9.
Beker in gemouleerd kristal met verguld decor, Louis Zoude & Cie, ca 1850. H. 10,8 cm. : een familieverhaal.
