JA

U dagvaardt minister Vandeurzen omdat die zich boven de wet zou hebben gesteld. Hoezo?

Mijn cliënt is op 26 november voor de raadkamer verschenen, waar zijn arrestatie werd verlengd. Hij tekende daartegen beroep aan in de gevangenis van Vorst, maar omdat dat beroep niet of niet tijdig buiten de gevangenis raakte, is Hassan Iasir niet binnen de wettelijke termijn voor de Kamer van Inbeschuldigingstelling kunnen verschijnen. En werd hij dus onwettig vastgehouden. De procureur des Konings van Brussel stelde dat Iasir onmiddellijk moest worden vrijgelaten, maar minister Jo Vandeurzen heeft dat met een verbale tussenkomst verhinderd. Hij had de gevangenisdirecteur van Vorst verzocht om Iasir in detentie te houden. Later herriep de minister dat verzoek, maar dat neemt niet weg dat mijn cliënt van zaterdag- tot zondagavond onwettig heeft vastgezeten. Vandeurzen zelf zegt dat hij zich op de rand heeft begeven van het wettelijk toelaatbare. Ik zeg u: wat Vandeurzen deed, is illegaal. Ik ben heel benieuwd welke wet de minister inroept om zijn optreden te rechtvaardigen. Als blijkt dat ministers onwettige besluiten kunnen nemen, kunnen ze dat op elk moment. En dan leven we niet meer in een rechtsstaat.

Hassan Iasir wordt gevaarlijk genoemd. Welke boodschap stuurt u aan het publiek en de ouders van Kitty Van Nieuwenhuysen?

Ik respecteer de publieke opinie. Die mag denken wat ze wil, maar als advocaat verdedig ik de belangen van mijn cliënt en wil ik de wet gerespecteerd zien. Als mens heb ik het diepste respect voor het lijden van de ouders van Kitty en voor hun grote waardigheid. Mijn cliënt ontkent echter formeel dat hij op het moment van de feiten aanwezig was. Dat zal ik, op basis van alle elementen van het dossier, ook pleiten. Daarover zal een fundamenteel debat worden gevoerd. Ik ben er helemaal niet zeker van dat de jury Hassan Iasir zal veroordelen.

Heeft Jo Vandeurzen een wettelijke basis voor zijn tussenkomst?

België kent geen negatief injunctierecht, dus iemand vrijstellen van vervolging kan niet. Maar volgens artikel 274 uit het wetboek van strafvordering beschikt de minister van Justitie wel over een positief injunctierecht. De procureur-generaal kan aan de procureur des Konings ambtshalve of – en nu komt het – op bevel van de minister van Justitie vragen dat een bepaald misdrijf vervolgd wordt. Het injunctierecht gebruiken is echter altijd dansen op een slappe koord. De minister heeft gezag. Hij kan prioriteiten leggen, maar hij mag niet de leiding nemen van het Openbaar Ministerie, dat instaat voor het vervolgingsbeleid. Vraag is of Vandeurzen de hiërarchie heeft gerespecteerd. En of men op grond van het injunctierecht ook een onwettige aanhouding, als die zou bestaan, kan rechtvaardigen. Hoe dan ook, de minister, duidelijk geëmotioneerd, heeft hier gehandeld vanuit een grote bezorgdheid om het leed van de slachtoffers, de nabestaanden van Kitty Van Nieuwenhuysen en het politiekorps. Kitty is gestorven tijdens het uitoefenen van haar ambt. Wie ons moet beschermen, moet zelf ook op een bijzondere bescherming kunnen rekenen. Daarnaast was Vandeurzen terecht bezorgd om de publieke reactie. Dat iemand die een zwaar misdrijf zou hebben begaan door een administratieve blunder zijn strafuitvoering zou ontlopen, zou ongetwijfeld een storm van verontwaardiging hebben uitgelokt. Hassan Iasir zou bij verstek veroordeeld kunnen worden en een straf opgelegd krijgen, maar die straf kan men alleen maar uitvoeren als hij in België is. Niet als hij in Marokko verblijft. Omdat Vandeurzen de mogelijk pijnlijke gevolgen van de fout wil vermijden, kan ik zijn optreden wel begrijpen.

Er loopt een onderzoek, want de procedurefout is mogelijk opzettelijk gemaakt. Uw eerste reactie?

Was het opzet of nalatigheid? Kwaad opzet valt, helaas, in geen geval uit te sluiten. Cipiers die wapens binnensmokkelen bijvoorbeeld, dat is de afgelopen jaren nog gebeurd.

NEE

U dagvaardt minister Vandeurzen omdat die zich boven de wet zou hebben gesteld. Hoezo?

Mijn cliënt is op 26 november voor de raadkamer verschenen, waar zijn arrestatie werd verlengd. Hij tekende daartegen beroep aan in de gevangenis van Vorst, maar omdat dat beroep niet of niet tijdig buiten de gevangenis raakte, is Hassan Iasir niet binnen de wettelijke termijn voor de Kamer van Inbeschuldigingstelling kunnen verschijnen. En werd hij dus onwettig vastgehouden. De procureur des Konings van Brussel stelde dat Iasir onmiddellijk moest worden vrijgelaten, maar minister Jo Vandeurzen heeft dat met een verbale tussenkomst verhinderd. Hij had de gevangenisdirecteur van Vorst verzocht om Iasir in detentie te houden. Later herriep de minister dat verzoek, maar dat neemt niet weg dat mijn cliënt van zaterdag- tot zondagavond onwettig heeft vastgezeten. Vandeurzen zelf zegt dat hij zich op de rand heeft begeven van het wettelijk toelaatbare. Ik zeg u: wat Vandeurzen deed, is illegaal. Ik ben heel benieuwd welke wet de minister inroept om zijn optreden te rechtvaardigen. Als blijkt dat ministers onwettige besluiten kunnen nemen, kunnen ze dat op elk moment. En dan leven we niet meer in een rechtsstaat.

Hassan Iasir wordt gevaarlijk genoemd. Welke boodschap stuurt u aan het publiek en de ouders van Kitty Van Nieuwenhuysen?

Ik respecteer de publieke opinie. Die mag denken wat ze wil, maar als advocaat verdedig ik de belangen van mijn cliënt en wil ik de wet gerespecteerd zien. Als mens heb ik het diepste respect voor het lijden van de ouders van Kitty en voor hun grote waardigheid. Mijn cliënt ontkent echter formeel dat hij op het moment van de feiten aanwezig was. Dat zal ik, op basis van alle elementen van het dossier, ook pleiten. Daarover zal een fundamenteel debat worden gevoerd. Ik ben er helemaal niet zeker van dat de jury Hassan Iasir zal veroordelen.

Heeft Jo Vandeurzen een wettelijke basis voor zijn tussenkomst?

België kent geen negatief injunctierecht, dus iemand vrijstellen van vervolging kan niet. Maar volgens artikel 274 uit het wetboek van strafvordering beschikt de minister van Justitie wel over een positief injunctierecht. De procureur-generaal kan aan de procureur des Konings ambtshalve of – en nu komt het – op bevel van de minister van Justitie vragen dat een bepaald misdrijf vervolgd wordt. Het injunctierecht gebruiken is echter altijd dansen op een slappe koord. De minister heeft gezag. Hij kan prioriteiten leggen, maar hij mag niet de leiding nemen van het Openbaar Ministerie, dat instaat voor het vervolgingsbeleid. Vraag is of Vandeurzen de hiërarchie heeft gerespecteerd. En of men op grond van het injunctierecht ook een onwettige aanhouding, als die zou bestaan, kan rechtvaardigen. Hoe dan ook, de minister, duidelijk geëmotioneerd, heeft hier gehandeld vanuit een grote bezorgdheid om het leed van de slachtoffers, de nabestaanden van Kitty Van Nieuwenhuysen en het politiekorps. Kitty is gestorven tijdens het uitoefenen van haar ambt. Wie ons moet beschermen, moet zelf ook op een bijzondere bescherming kunnen rekenen. Daarnaast was Vandeurzen terecht bezorgd om de publieke reactie. Dat iemand die een zwaar misdrijf zou hebben begaan door een administratieve blunder zijn strafuitvoering zou ontlopen, zou ongetwijfeld een storm van verontwaardiging hebben uitgelokt. Hassan Iasir zou bij verstek veroordeeld kunnen worden en een straf opgelegd krijgen, maar die straf kan men alleen maar uitvoeren als hij in België is. Niet als hij in Marokko verblijft. Omdat Vandeurzen de mogelijk pijnlijke gevolgen van de fout wil vermijden, kan ik zijn optreden wel begrijpen.

Er loopt een onderzoek, want de procedurefout is mogelijk opzettelijk gemaakt. Uw eerste reactie?

Was het opzet of nalatigheid? Kwaad opzet valt, helaas, in geen geval uit te sluiten. Cipiers die wapens binnensmokkelen bijvoorbeeld, dat is de afgelopen jaren nog gebeurd.

opgetekend door jan jagers