De gretigheid waarmee de regering een crisisberaad hield na het valse gerucht over een boot vol illegalen (om nog te zwijgen over de media die wel erg snel op de bal zaten: ‘Schip met duizend illegalen op weg naar Belgische kust’ kopte onder meer De Morgen op zijn voorpagina), is veelzeggend voor de heersende mentaliteit. Het leger stond paraat om het schip in veilige wateren te leiden, en het vijanddenken werd weer eens gestimuleerd.
Vanuit diezelfde mentaliteit wil de regering ook een stevige greep hebben op alle instanties die met asiel en migratie te maken hebben. Geen ongeleide projectielen meer, dat lijkt het devies. Een paar maanden geleden was dat al te zien bij het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen. De al te onafhankelijke commissaris Luc De Smet moest mordicus vervangen worden door Pascal Smet (SP), de man van Binnenlandse Zaken. Verscheidene medewerkers houden het daar nu voor bekeken. Eerder al had de regering de Commissie voor Regularisatie met politieke benoemingen volgepoot. Een van de oorzaken waarom het daar sindsdien helemaal misgelopen is.
Nu staat er een grondige hervorming op stapel van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding. Als daar al iets moet worden hervormd, is het wel die draak van een naam – maar die blijft. Premier Verhofstadt stelt samen met vice-premier Laurette Onkelinx een wijziging van het organiek statuut voor. Directeur Johan Leman en zijn Franstalige adjunct-directeur krijgen het gezelschap van nog eens vier directeurs, die elk door een coördinator bijgestaan worden. Op die manier zal het ‘ongeleide projectiel’ Leman (ook al wordt hem soms een CVP-etiket opgeplakt omdat hij pater is) in een voor de overheid meer gunstige baan geleid worden.
Het Centrum, dat maar goed vijftig personeelsleden telt, zal dan een tienkoppige directie hebben. Een Mexicaans leger, heet zoiets. Natuurlijk hebben sommige regeringspartijen de namen al klaar om die postjes in te vullen. Een onafhankelijk beleid zal wel erg moeilijk worden – en misschien zal elk goed bestuur tout court onmogelijk worden. De officiële reden is dat het Centrum in de toekomst ook bevoegd zou worden voor discriminatie op basis van geslacht, seksuele geaardheid, leeftijd, medische situatie, filosofische en religieuze overtuiging. Discriminatie op basis van politieke kleur staat er nog niet bij.
De oorspronkelijke functie van het Centrum – de verdediging van de rechten van migranten – dreigt zo helemaal te verwateren. En sommige delicate dossiers worden dan misschien maar beter opgeborgen. Het valt op dat er in die sector nog één bastion is dat voorlopig aan de inmenging van de regering ontsnapt: uitgerekend de Dienst Vreemdelingenzaken, die de meest vernietigende kritiek over zich heen kreeg. Maar die wordt sinds jaar en dag geleid door een vertrouwensman van de Parti Socialiste. Een geleid projectiel.
Chris De Stoop