De Amerikaanse president Bill Clinton wil van het Internet een vrijhandelszone maken. Daarvoor zijn internationale afspraken nodig. Wil Europa mee ?
Adviseur Ira Magaziner schreef een rapport voor de Amerikaanse president Bill Clinton. ?A Framework For Global Electronic Commerce? zou regularisering moeten brengen in ?het wilde westen van de mondiale economie? zoals Clinton het Internet omschreef. Het rapport wil de transacties op het Internet belastingvrij houden en de ontwikkeling van beveiligde betalingen aan de industrie overlaten. Clinton pleit daarom voor een Uniform Commercial Code voor transacties.
De komende maanden zullen de Verenigde Staten een beleid ontplooien op het gebied van copyrights, patenten en veiligheid. De Amerikaanse regering wil zich zo min mogelijk mengen in de transacties via het Internet. Daarop zouden tegen de eeuwwisseling tientallen miljarden dollar omgaan.
De branchevereniging Software Publishers Association (SPA) juichte het rapport toe. De 100 miljard dollar aan verkopen en de 600.000 jobs die in 1996 in de VS dankzij de informatietechnologie werden bereikt, zouden volgens een clubje van topmannen onder wie Bill Gates van Microsoft, Eckhard Pfeiffer van Compacq, Andy Grove van Intel en Eric Schmidt van Novell bescheiden blijken, mocht de elektronische handel zich over een paar jaar kunnen ontwikkelen. ?Er is een faire markt nodig waarop de krachten van de vrije concurrentie kunnen spelen,? orakelden de industriëlen.
Het Internet heeft het potentieel om binnen de tien jaar het meest actieve handelsvehikel van de VS te worden. Het Net-shoppen zou een revolutie kunnen ontketenen in de detailhandel. Vooral het directe kopen van overal ter wereld kan de Amerikaanse handel verstevigen.
Handelspartners zouden zaken moeten kunnen doen volgens voorwaarden die ze zelf afspreken. Toch steunen de VS de vorming van een internationale, uniforme commerciële code. Met die code zou de overheid elektronische contracten moeten kunnen herkennen. Ze zou dus elektronische handtekeningen, registers en dergelijke moeten omvatten.
DE TWIJFELS VAN DE ECONOMEN
Europees Commissaris voor Handel Leon Brittan prees het Amerikaanse initiatief. In april publiceerde de Europese Commissie zelf een document ( A European Initiative in Electronic Commerce) waaruit aversie bleek voor voor belastingen, taksen en heffingen. Ze stelde wel voorop dat aan het project een gigantisch wetgevend werk moest voorafgaan.
Kopstuk Jacques de Sasseville van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) vond al die dadendrang ongelukkig en de meeste Europese ministers van Economische Zaken traden hem bij. Toch besloten ze een week na publicatie van het Framework-rapport in de Verklaring van Bonn dat het wereldwijde informatienetwerk niet met extra belastingen mag worden gehinderd.
Wie in de VS een boek bestelt, moet daar echter de normale invoerbelastingen op betalen. Op drank moeten de BTW en accijnzen worden voldaan. Voor Europa is er dus geen sprake van een vrijhandelszone op het Internet omdat het Internet geen politiek of geografisch geheel vormt. Goederen moeten geleverd worden en passeren altijd een grens. Bij diensten (programmatuur, boekhoudingen of teksten) is fraude gemakkelijker, maar de dienstenleveranciers willen hun rechten beschermd zien en hebben daar weinig voordeel bij.
Glenn Ricart, de chief technology officer van het softwarehuis Novell zegt dan weer dat er geen bewezen economisch model voor het Internet bestaat. De meeste bedrijven leggen geld toe op hun Internet-activiteit. ?Niemand maakt er aanzienlijke winst mee,? aldus Ricart. ?De meeste betalende diensten flopten.?
Het aantal kliks op advertentiebalken daalde de afgelopen drie maanden gevoelig. Het nieuwe is eraf. ?Bedrijven zoals Yahoo ! merken nu al dat hun advertentietarieven zakken.?
Wie over doelgericht adverteren ( targeted advertising) op het Internet praat, komt automatisch bij de privacy terecht. Clinton wil een veiligheidssleutel om toegang te krijgen tot alle informatie op het Net. De Amerikanen vrezen immers dat terroristen en maffiosi het vrije Internet willen misbruiken. In Europa ligt die inbreuk op de persoonlijke levenssfeer gevoeliger.
Lode Goukens
