Theatergezelschap Bad van Marie viert zijn vijfjarige bestaan. De meesters van de misleiding kondigen tegelijk hun laatste voorstelling aan. In die ultieme show dwingen ze de toeschouwer tot het ontdekken van de grenzen van zijn eigen moraliteit.
De nieuwste van Bad van Marie heet www.wineenauto.com. Peter Boelens, huisauteur en artistiek leider over de zwanenzang van zijn gezelschap: ‘Na vijf jaar stoppen we ermee, niet vanwege een gebrek aan succes, maar omdat ons concept opgebruikt is. De techniek van de misleiding is met de jaren te doorzichtig geworden. We willen eindigen met een voorstelling waarvan het realitygehalte dat van alle vorige voorstellingen overstijgt. We stoppen gewoon met fictie maken en stappen in de realiteit. Dat houdt in dat we met wat ons rest aan subsidiegeld en de sponsoring van VW Belgium een auto weggeven. We zijn het aan onszelf verplicht om te eindigen met een stunt.’
Bad van Marie is altijd een buitenbeentje geweest. www.wineenauto.com doet denken aan de gimmick waarmee www.rentawife.be het grote publiek onlangs een neus zette. Op deze (nep)website worden bezoekers uitgenodigd om via de catalogus een vrouw op proef te nemen. Indien ze geen volledige voldoening schenkt, wordt binnen 24 uur een vervangexemplaar thuisbezorgd. Dat zorgde voor eerlijke verontwaardiging bij verbruikers- en mensenrechtenorganisaties.
In de loop van zijn vijfjarige bestaan heeft Bad van Marie niet minder overtuigende parodieën op de platte commercie opgezet. Het aantal theaterbezoekers dat er in de loop der jaren intuinde, is legio. Verwonderlijk is dat niet, want Bad van Marie brengt hyperrealistisch locatietheater. Zelfs de toeschouwer die met scepsis en voorkennis gewapend is, wordt meegetrokken.
RVT-project (2003) speelt werkelijk in een bejaardentehuis, waar de toeschouwers op sleeptouw worden genomen door een verpleegster-actrice en een bejaarde inwoonster. Buxus (2002), via een heuse busreis opgevat als een verkoopexcursie, is zo overtuigend dat veel mensen na afloop een buxus kopen voor het ‘goede doel’. Balkanbusiness (2005) pakt uit met het project Vasio-Levsky. Tijdens een aandeelhoudersvergadering krijgt het publiek de kans te investeren in een goedkoop buitenverblijf in het zonnige Bulgarije. De plaatselijke bejaarden worden daarvoor verkast naar een tehuis, maar kan dat nu een hinderpaal zijn voor iemand met een beetje zakeninstinct?
Peter Boelens: ‘Het foppen van het publiek is meer dan een gimmick of een truc en heeft een inhoudelijke meerwaarde. Je geeft er een stroomstoot mee die werkt als een realiteitsprikkel. Ook al percipieert het publiek dat personage maar gedurende vijf seconden als realiteit, de mensen zijn er heel even door wakker geschud. Ik zou geen voorstelling meer kunnen maken met een podium en acteurs die uit de coulissen komen.
‘Locatietheater werkt enkel als de locatie een meerwaarde heeft. Bij ons zit die altijd dicht ingeweven in de voorstelling. Dat spelen buiten de reguliere theaterzaal is intussen vanzelfsprekend geworden. Je benadert het publiek op een totaal andere manier en dat ligt in het verlengde van het thema van de voorstelling. Ik vertrek nooit van het idee dat ik een parodie ga maken op iets. Belangrijker is te vertellen dat iets gebeurt of bestaat in de wereld en dat werkt sterker als je niet moraliseert. Vandaar dat we kiezen voor ervaringstheater. We hebben nog nooit een voorstelling gemaakt met een applaus op het einde. Als je de toeschouwer laat applaudisseren, ventileert hij de gedachte en dan is die weg. Doe je dat niet, dan neemt hij die mee naar huis.’
Met www.wineenauto.com valt dus het doek over het gezelschap waarvan de naam teruggaat op ‘au bain-marie’. Daarmee gaven de makers vanaf het begin aan dat ze de toeschouwers wilden onderdompelen in een atmosfeer van proeven, ruiken, kijken door verschillende kunstdisciplines met elkaar te verbinden. Bad van Marie stond al die tijd voor een symbiose tussen theater, beeldende kunst en maatschappelijke relevantie. In zijn ambitie om het kleine en de hebzucht in de mens te ontmaskeren, mag dit gezelschap zich een waardige erfgenaam van Elsschot, de virtuoos van het cynisme, noemen.
12,13,17,18,19,20,24,25,26 MEI EN 7,8,9 JUNI, 20.30 UUR. BEERENS NV, GROENENDAALLAAN 397, 2030 ANTWERPEN (TEGENOVER METROPOLIS) 10 EURO – 7 EURO (INWONERS BORGERHOUT, 65+, CJP OF BIG-KAART. RESERVATIE: RATAPLAN: 03 235 04 90 OF MAIL tickets@rataplanvzw.be.
DOOR JAN DE SMET