Niemand kan er nog omheen: in de concurrentiestrijd tussen Story en Dag Allemaal springen de vonken eraf. Een slachtoffer van die oorlog is Wendy Van Wanten, die deze week met een proces begint tegen het grootste blad van Vlaanderen. Wat scheelt er? En hoelang houden BV’s de paparazzi nog op een afstand?
Dit verhaal gaat over Dag Allemaal. En de andere bladen. Maar vooral over Dag Allemaal. Er is maar één probleem: de hoofdredactrice van het grootste blad van Vlaanderen wil niet met ons praten.
Dit verhaal gaat over primeurs. Over baby’s en trouwfeesten. Over achterklap en kwaadsprekerij. Er is maar één probleem: de strafste roddels moeten we u helaas onthouden – privacy!
Dit verhaal gaat over Wendy Van Wanten. En over Ann Van Elsen, Bart De Wever, Marcel Vanthilt en de liposuctie van Margriet. Maar vooral over Wendy Van Wanten. En die hééft een probleem. ‘Het is ver gekomen’, lacht de meest besproken Vlaamse vedette van het moment. ‘Nu sta ik ook al op de voorpagina van Knack. De meeste BV’s vragen zich voortdurend af hoe ze op een cover moeten raken. Ik vraag mij al maanden af hoe ik er in godsnaam ooit nog áf raak.’
Het valt inderdaad op. Sinds eind vorig jaar moeten Wendy en haar vriend Frans het ontgelden op de cover en in de kolommen van Dag Allemaal. Zo weten we intussen dat Wendy kapsones heeft, dat Frans volslagen ongeschikt is om haar manager te zijn, dat Wendy niet meer aan de bak komt, dat Frans niet meer omkijkt naar de kinderen uit zijn eerste huwelijk, dat de oudste zoon van Wendy niet meer kan aanzien hoe Frans haar carrière om zeep helpt – en dan besparen we u het ergste. ‘Elke week vinden ze iets nieuws’, zucht Van Wanten. ‘Het houdt niet op. Wat hebben wij misdaan? Ik heb geen probleem met kritiek, maar dit gaat echt te ver. Als ze nog lang blijven schrijven dat niemand mij nog wil boeken, is mijn carrière straks echt voorbij. En dat ze onze kinderen erbij betrekken, vind ik nog het ergste.’
En dus stapt ze deze week naar de rechtbank. ‘Dit is een heksenjacht’, zegt haar advocaat Johan Cansse. ‘En die moet stoppen. Anders maken ze haar helemaal kapot.’
Met die ‘ze’ bedoelt hij De Persgroep, uitgever van onder meer Dag Allemaal en Het Laatste Nieuws, de krant waarin Cansse de laatste tijd ook een erg negatieve toon jegens zijn cliënte bespeurt. Daarom heeft hij ineens De Persgroep zelf gedagvaard. De zaak komt een eerste keer voor de rechtbank van eerste aanleg in Brussel op vrijdag 12 september.
‘De vraag is niet of al die verhalen in Dag Allemaal waar zijn of niet’, legt Cansse uit. ‘Daar hoeft het proces voor mij niet over te gaan. De vraag die ik stel, is veel belangrijker: mag een blad op deze manier zomaar inbreken in iemands privéleven? Ik vind van niet. Op zich is er niets mis mee dat een blad een negatief artikel over iemand schrijft. Dag Allemaal mag gerust schrijven dat het beeld dat Wendy van haar leven ophing in het VTM-programma Wendy & Verwanten niet helemaal strookt met de werkelijkheid. Dat niet alles altijd rozengeur en maneschijn is. Voor mijn part komen daarin zelfs de ex-vrouw van Frans aan het woord, collega’s van Wendy die vinden dat ze sterallures heeft, enzovoort… Met een wederwoord van Wendy en Frans zelf. Zo werkt journalistiek nu eenmaal.’
Maar, zegt Cansse, zo is het niet verlopen. ‘Ze gaan elke week op zoek naar een nieuw negatief verhaal. Zo zijn ze keer op keer teruggegaan naar de ex van Frans en hun twee dochters. En ze hebben Frans al aangeboden om een week later dan te reageren op wat die gezegd hebben. Maar dat weigert Frans. Dan speel je hun spelletje alleen maar mee en help je uiteindelijk hun verkoopcijfers hoog houden.
‘Stel dat u een chirurg bent. Vorig jaar hebt u duizend operaties gedaan en daarvan zijn er tien misgelopen. Bij alle andere chirurgen zijn er meer misgelopen, dus u bent de beste chirurg, die met de minste fouten. Maar ik ben een hoofdredacteur die u wil pakken. Dat is niet moeilijk, hoor. De eerste week laat ik het slachtoffer van uw eerste fout aan het woord, de tweede week het slachtoffer van uw tweede fout, enzovoort… Dat doe ik tien weken na elkaar. En dan heb ik u kapotgemaakt. Iedereen zal denken dat u de slechtste chirurg van het land bent. Terwijl het tegendeel waar is. Zo heeft men Wendy aangepakt.
‘Er heeft in Vlaanderen altijd een gezond evenwicht bestaan tussenprivacy en persvrijheid’, zegt Cansse. ‘Maar die tijd lijkt stilaan voorbij. Daarom is dit proces zo belangrijk. De rechter zal zich hoe dan ook moeten uitspreken. Dus de grens tussen privacy en persvrijheid zal door deze zaak opnieuw worden vastgelegd. Winnen wij dit proces? Dan is dat ook voor alle andere Bekende Vlamingen een belangrijk precedent. Want het gaat niet alleen om Wendy. Maar verliezen wij dit proces? Dan gaan de sluizen open en wordt alles mogelijk. Dan worden zulke bladen echt de moderne versie van de middeleeuwse schandpaal: je staat op de cover, je ligt in de winkel en iedereen mag op je spuwen.’
‘KOMAAN WILL, WEES SPORTIEF’
En zeggen dat het ooit zo gezinsvriendelijk begon. Toen Louis Van Raak in 1975 de Vlaamse Story lanceerde, wilde hij vooral ‘een aardig blad’ maken. ‘In die tijd waren er twee grote BV’s: Will Tura en Marva’, vertelt Van Raak. ‘Het dilemma was: wie van de twee zetten we op onze eerste cover? Uiteindelijk hebben we, om de lieve vrede te bewaren, prinses Paola erop gezet. (lacht) Om maar te zeggen: wij wilden geen enkele BV voor het hoofd stoten. Story was de vriend van de sterren. In ruil moesten die sterren niet alleen over hun nieuwe plaatje spreken, maar ook over iemand in hun omgeving. Hun moeder, hun vrouw, hun kinderen… Wij gingen op zoek naar de persoonlijke verhalen.’
‘En dat lag in die tijd nog niet voor de hand’, zegt Jan van den Berghe, die al vóór de komst van Story showbizzreporter was. ‘De weinige BV’s die er waren, zeiden niets. Ik herinner me nog dat ik door de hoofdredacteur van Pophits op pad werd gestuurd om een reportage te maken over het trouwfeest van Will Tura. Maar de locatie was een staatsgeheim en de pers was niet welkom. Toen ik er na uren zoeken uiteindelijk toch was geraakt, ben ik nog over de muur moeten klauteren. De rijkswacht pakte mij meteen bij de kraag. Will zag mij en riep: “Daar, de cowboy!” Ik zei: “Komaan Will, wees even sportief.” En ik hád mijn foto.’
Ook vandaag zijn er nog altijd BV’s die liever niet te vaak met hun privéleven uitpakken. ‘Zo schermde Lei Clijsters zijn dochter altijd enorm af’, zegt Van Raak. ‘Maar vlak voor een groot toernooi móést Story wel een verhaal met haar hebben. En ik kon toch moeilijk schrijven dat ze een mooie forehand had. Dus dan vroeg ik: “Lei, wat kunnen we doen?” En dan zei Lei altijd vlakaf: “Niets.” “Nou Lei”, antwoordde ik dan, “dat vind ik toch een beetje weinig.” (lacht) Op zo’n moment, en dat deed ik echt niet graag, moest ik de knipselmap bovenhalen. Daarin las ik dat haar grootmoeder kanker gehad had. Nou, dat moet verschrikkelijk geweest zijn voor Kim. En dus schreven wij daar een verhaal over. Lei was in alle staten: “Zwijg daarover! Wij hebben dat juist verwerkt en jullie beginnen daar opnieuw over.”‘
Acht jaar na de komst van Story begon de concurrentiestrijd die de laatste maanden weer in alle hevigheid is opgeflakkerd: in 1983 lanceerde Guido Van Liefferinge zijn Dag Allemaal. Aanvankelijk op krantenpapier, maar de bladenmaker had ambitie: hij wilde de grootste worden. De grootste vriend van de sterren – een nog grótere vriend dan Story. En het grootste blad van Vlaanderen – wat hem na de komst van VTM ook lukte.
Hoe kwam hij aan al zijn primeurs? ‘Simpel: wij waren echt overal’, zegt Van Liefferinge. ‘Op elk feestje, elke receptie… Wij kenden iedereen en wisten álles, veel meer dan de journalisten vandaag weten. Ik was met veel vedetten persoonlijk ook goed bevriend. Toen Jimmy Frey kanker had, ging ik zelfs mee met hem als hij voor een chemotherapie naar het ziekenhuis moest. En tegen Willy Sommers heb ik wel honderd keer gezegd: “Willy, vertel het publiek dat je een geheime dochter hebt. Dat gaat tóch uitkomen.” Maar ik heb hem daar nooit mee gechanteerd. Nooit! Mijn filosofie is altijd geweest: BV’s hebben recht op privacy, en de BV bepaalt zelf waar hij de lijn trekt. Uiteindelijk heb ik, toen ik later hoofdredacteur was van Het Nieuwsblad, toch de eerste dochter van Willy opgevoerd. Maar dat deed ik omdat dat meisje meerderjarig was geworden en omdat Willy bleef zeggen dat hij pas voor het eerst vader was geworden. Of ik iets publiceerde, hing altijd af van de relevantie. Ik was niet per definitie in alles geïnteresseerd. Als een of andere nitwit mij belde om te zeggen dat hij zijn been gebroken had, dan riep ik: “Loop met uw been naar de Story!”‘
MET BART NAAR EURODISNEY
Maar meestal werd er gevochten om de primeurs. Gedreigd zelfs, als het moest. ‘Als Story een primeur had, belde Van Liefferinge weleens om de BV in kwestie de huid vol te schelden’, zegt Van Raak. ‘En als wij een primeur gemist hadden, durfde ik ook weleens een plaagstootje uit te delen. Dat hoort er nu eenmaal bij.’
Net zoals de reisjes en de kinderkamers, in ruil voor huwelijks- of babyfoto’s. Vic Dennis is vandaag hoofdredacteur van Primo TV-Gids, maar was jarenlang de rechterhand van Van Liefferinge en na diens vertrek ook enkele jaren hoofdredacteur bij Dag Allemaal: ‘Ik herinner me nog dat Margriet Hermans wilde trouwen, maar zonder mediaheisa. Toen hebben wij haar voorgesteld om ons de primeur te geven. In ruil daarvoor hebben wij haar, samen met onze fotograaf, een weekje naar Las Vegas gestuurd, waar ze dan in alle intimiteit is getrouwd. Ook voor haar babyfoto’s en liposuctie heeft Margriet telkens een ruildeal gemaakt, maar dan wel met Story.’
‘Wij hadden zelfs een hele grote ruildeal met Eurodisney’, zegtLouis Van Raak. ‘Zo konden we BV’s die niet met hun kinderen op de foto wilden, Bart Peeters bijvoorbeeld, toch over de streep halen. Dan stuurden we hen een paar dagen naar Eurodisney en onze fotograaf liep ze daar dan geheel toevallig tegen het lijf.’
Maar geld? ‘Nee’, zegt Vic Dennis. ‘Wij betaalden nooit cash voor een primeur. En dat gebeurt vandaag wél. Dat komt ook door de concurrentie van de kranten, die ook voortdurend op BV-nieuws jagen. Het gevolg is dat er veel meer onderhandeld wordt. Sommige BV’s proberen hun huwelijk en hun babyfoto’s zo duur mogelijk te verkopen, door de bladen tegen elkaar uit te spelen. Reken maar dat babyfoto’s van sommige BV’s wel tienduizend euro kosten. Natuurlijk zorgt zulke exclusiviteit voor een meerverkoop, maar die weegt nooit op tegen de kost. Die portemonneeprimeurs hebben de toestand trouwens ernstig verziekt. Als er geld mee gemoeid is, ontstaat er een ander soort relatie – dan maak je jezelf als BV echt afhankelijk van een blad. Voor de bladen zelf is het op termijn trouwens ook geen houdbare situatie.’
Daarom zijn het ook vooral de mindere goden die zich laten betalen, weet Dennis: ‘Omdat ze het geld nodig hebben, en omdat ze weten dat hun roem maar tijdelijk zal zijn. De echte top-BV’s, zoals Koen Wauters en Helmut Lotti, hebben dat geld niet nodig. Zij geven gewoon iedereen een foto. Zo houden ze ook iedereen te vriend.’
Story-hoofdredacteur Thomas Siffer geeft toe dat er betaald wordt. ‘Maar alleen in uitzonderlijke gevallen. Ik ga ervan uit dat de exposure die sterren krijgen al genoeg betaling is. Wij hebben de BV’s nodig, maar zij ons evenveel. Alleen voor een zeldzame reeks trouw- of babyfoto’s is er inderdaad een tegemoetkoming. Maar tienduizend euro is een zware overschatting. En over het algemeen genomen wordt er vandaag minder gedeald dan vroeger.’
Gepingpongd, daarentegen. TV Familie plukt clandestiene naaktfoto’s van Véronique De Kock van het internet, de week daarop mag ze uithuilen in Dag Allemaal. Loes Van den Heuvel vertelt in Story over haar borstkanker, de week daarop vertelt ze in Dag Allemaal dat ze helemaal geen borstkanker heeft. TV Familie schrijft datFreya Van den Bossche de vriend van Lynn Wesenbeek heeft afgepakt, de week daarop vertelt de politica in Dag Allemaal dat het allemaal leugens zijn. Ignace Crombé wordt keihard aangepakt in Story, de weken daarop mag hij zijn nieuwe lief en dito liefdesnestje voorstellen in Dag Allemaal. Wendy wordt wekenlang hard aangepakt door Dag Allemaal, in Story vraagt ze zich af waarom het haar niet wordt gegund gewoon gelukkig te zijn.
Wie zich onheus behandeld voelt door het ene blad, kan gaan uithuilen in het andere.
Dat de concurrentie tussen Story en Dag Allemaal de laatste maanden harder dan ooit is opgeflakkerd, valt makkelijk te verklaren. Story kreeg eerder dit jaar met Thomas Siffer een nieuwe hoofdredacteur. Het blad werd opnieuw gelanceerd en ligt niet langer op woensdag, maar al op dinsdag in de winkel, net zoals Dag Allemaal. Niet dat ze veel kopers van elkaar afsnoepen, dat bewijzen de laatste cijfers van het Centrum voor Informatie over de Media: zowel Story als Dag Allemaal verkocht het afgelopen jaar aanzienlijk meer exemplaren.
DE RELEVANTIE VAN IGNACE
Is Wendy Van Wanten het slachtoffer van deze bladenoorlog? Waarschijnlijk wel. Dag Allemaal had de aanval al vroeger ingezet, maar dat Wendy en Frans de foto’s van baby Estelle verkochten aan Story, was volgens waarnemers de druppel die de emmer deed overlopen.
‘Andere Bekende Vlamingen moeten beseffen dat zij straks ook in de plaats van Wendy kunnen zijn’, zegt advocaat Johan Cansse. ‘We hebben allemaal dingen die we willen verbergen, of mensen met wie we niet overeenkomen. Maar dat behoort tot onze privésfeer, waar journalisten volgens hun eigen deontologische regels niet zomaar mogen inbreken. Tenzij de publieke opinie het recht heeft om bepaalde waarheden te kennen. Met andere woorden: de persvrijheid heeft alleen voorrang op de privacy als het relevant is voor de publieke opinie.’
Volgens Thomas Siffer was dat het geval in de zaak-Ignace Crombé. Hij was nog maar net hoofdredacteur toen Story uitpakte met een dossier over de organisator van Miss Belgian Beauty. Bleek dat Crombé op een minder afstandelijke manier met zijn kandidates omgaat dan men van een man in zijn positie mag verwachten. Sindsdien wordt hij stevig aangepakt in Story, zo mogelijk nog harder dan Wendy in Dag Allemaal. ‘Maar in ons geval is het maatschappelijk relevant’, zegt Thomas Siffer. ‘Ignace Crombé misbruikt zijn macht om meisjes die deelnemen aan zijn missverkiezing onder druk te zetten of dingen te laten doen die ze niet willen. Bovendien gedraagt hij zich niet zoals je van iemand die verantwoordelijk is voor zoveel meisjes mag verwachten. Als vader van een 13-jarige dochter vind ik het mijn plicht om dat aan de kaak te stellen.’
‘Maar ik zal nooit betalen voor verklikking’, zegt Siffer. ‘Niet in de negatieve en zelfs niet in de positieve zin. Neem nu de zaak-Wendy. De dochter en de ex van Frans hebben Story ooit onafhankelijk van elkaar gebeld om geld te vragen in ruil voor een primeur: Frans ging vader worden! Helaas wisten we dat al. (lacht) Nee, dat soort deals sluit ik niet. En we proberen ook niet te reageren op wat andere bladen schrijven. Story vaart een eigen koers en werkt volgens de deontologische en ethische code van de journalistiek. Onlangs bood iemand mij de gsm van een BV te koop aan. Met zogezegd bezwarende foto’s erop. Maar daar doe ik niet aan mee. Ik heb onmiddellijk die BV gebeld en haar de naam, het telefoonnummer en het adres van die aanbieder gegeven.’
‘Ik hoop dat hij dat meent’, zegt Marcel Vanthilt. ‘Want dat de grenzen aan het verschuiven zijn, is wel duidelijk. Het klinkt misschien een beetje overdreven, maar ik houd stilaan al rekening met paparazzi. Ik zal in het café goed uitkijken dat ik een vriendin niet te innig vastpak, of ik moet morgen nog in een of ander blad lezen dat ik vreemdga. Het is nog niet zover, maar daar gaan we wel naartoe.’
Siffer is formeel: ‘Tegen die tijd ben ik allang van het toneel verdwenen. Nooit zal ik mij tot zulke praktijken verlagen. Story zal ook nooit BV’s onder druk zetten met geheimen die we over hen kennen.’
DE RELATIEPROBLEMEN VAN ANN
Ze zijn zeldzaam, BV’s die openlijk willen praten over hun relatie met de bladen. Vanthilt praat wel. ‘Vroeger kon je met alle bladen goede afspraken maken’, zegt hij. ‘Maar de laatste jaren is dat echt aan het veranderen. Met mijn eerste zoon heb ik ooit op de cover van Dag Allemaal gestaan, maar zonder mijn vrouw, want die wil onder geen enkel beding in de bladen. Een paar jaar geleden geef ik aan Dag Allemaal een interview onder het motto: Als ik God was, wat zou ik dan aan de wereld veranderen? Vreemd genoeg verschijnt dat interview maar niet. Niet interessant genoeg, denk ik. Het zij zo.
‘Wat later, bij de start van Wit in Vegas op Eén, biedt Dag Allemaal aan om het programma te sponsoren. Op één voorwaarde: dat ik een interview geef met mijn vrouw. Dat weiger ik, omdat ik mijn privéleven niet wil ruilen tegen promotie voor een programma. Op het slotfeestje van Wit in Vegas is toevallig ook mijn vrouw erbij. Plots staat er een fotograaf van Dag Allemaal voor onze neus. Uiteindelijk gaan we akkoord dat er een foto wordt genomen – voor de partypagina, denken we. In de volgende Dag Allemaal staan inderdaad foto’s van dat feestje, maar niet die van ons. Des te beter, denken we. Maar dan verschijnt ineens dat oude Als ik God was-interview. Met die foto van mij en mijn vrouw. En in de kop: Marcel Vanthilt stelt zijn vrouw voor. Terwijl dat interview daar niet over ging! Kijk, dat soort dingen zou vroeger nooit gebeurd zijn. Nu praat ik niet meer met Dag Allemaal. Ik heb dat blad ook niet nodig.’
Ook Dany Peleman, de manager van onder meer Ann Van Elsen, heeft een bewogen geschiedenis met Dag Allemaal. Het verhaal is bekend: in de zomer van 2004 hadden Dag Allemaal-journalisten opgevangen dat Van Elsen zware relatieproblemen had met haar toenmalige vriend Tim De Pril. Van Elsen werd voor het blok gezet: een interview of ze zouden hun versie van de feiten publiceren. Van Elsen zwicht voor de druk, maar de primeur lekt voortijdig uit in de kranten. Vervolgens verschijnen er in Dag Allemaal de hele zomer smeuïge verhalen over het ex-koppel Van Elsen-De Pril.
Jarenlang weigert Van Elsen met Dag Allemaal te praten. Toch verschijnen er in het blad nog artikels over haar, met dank aan de knipselmap. ‘Toen Ann dit jaar trouwde, wilden ze een groot interview’, zegt Peleman. ‘Ilse Beyers heeft zelfs naar VT4 gebeld om haar beklag te doen over de boycot van Ann. Er werd zelfs systematisch negatief bericht over VT4. Op dat moment is Ann bij de VT4-directie geroepen.’
Ondertussen is de relatie weer enigszins genormaliseerd. ‘Onlangs heeft Ann weer een interview gegeven aan Dag Allemaal‘, zegt Peleman. ‘Zonder enig probleem, we hebben zelfs de kop mogen nalezen voor publicatie. Dat er soms gedreigd wordt, is eigen aan de business. Op een bepaald niveau wordt het spel nu eenmaal hard gespeeld. Maar de bladen beweren graag dat wij hen nodig hebben. Ik ben daar niet van overtuigd.’
En toch. Dag Allemaal heeft impact. Veel impact. Zelfs Bart De Wever poseert weleens met vrouw en kroost. ‘En ik heb daar een dubbel gevoel bij’, bekent de N-VA-voorzitter. ‘Vroeger was mijn partij, in tegenstelling tot de anderen, absoluut puriteins op dat vlak. Wij hielden de deur dicht. Maar wat heeft die houding ons opgeleverd? Drie keer niets. Of toch: een imago van droogstoppels en saaie pieten. Op een bepaald moment zei mijn mediatrainer: “Beste mijnheer De Wever, u denkt misschien dat u goed bezig bent omdat u in De Morgen en De Standaard staat. Maar ik wil er u toch op wijzen dat er bladen zijn in Vlaanderen met een oplage die vijf of zes maal zo hoog is. U bent intellectueel sterk, maar uw imago is te stuurs.” Het publiek van De Standaard en De Morgen is niet alleen klein, die lezers weten ook maar al te goed voor wie ze zullen stemmen. Het publiek van Dag Allemaal en Story kiest veel intuïtiever en verandert gemakkelijker van stemgedrag.
‘Ik kan het mij gewoon niet permitteren om een groot deel van het kiespubliek te negeren. Ik ben mij ook maar al te goed bewust van het risico: als je de deur openzet, blijft ze openstaan. Als een van mijn kinderen morgen sterft, dan zal dat voor die bladen ook nieuws zijn. Ik heb allang niet meer de illusie dat ik daar controle over zal hebben. Voor BV’s is het intussen al zover. Politici zullen daarin moeten volgen.’
Nieuws is nieuws, vindt Isabelle Vandenberghe, hoofdredactrice van TV Familie. ‘Iedereen vraagt zich af: hoe gaat de pers om met BV’s? Maar niemand vraagt zich af: hoe gaan BV’s om met de pers? Iemand die vanaf het begin open en bloot met zijn privéleven in de pers staat, moet achteraf niet komen klagen dat we ook berichten over zijn scheiding. Dat is toch de logica zelve?’
Kortom, ze hebben het zelf gezocht. ‘Dat argument ken ik’, zegt de advocaat van Wendy. ‘Maar ik ben het er niet mee eens. Ten eerste zijn er verschillende aspecten aan je privéleven. Als je iets prijsgeeft, wil dat niet zeggen dat je álles moet prijsgeven. Een vrouw die in een minirok over straat loopt, moet misschien kunnen verdragen dat er al eens naar haar gefloten wordt. Maar als ze verkracht wordt, ga je toch niet zeggen dat ze het zelf heeft gezocht?’
DE ZELFMOORD VAN WENDY
Dit verhaal ging over de bladen. Over de collega’s, dus. Over journalistieke deontologie ook. Over hoor en wederhoor. Over kwaadsprekerij en negatieve berichtgeving. Er was, we schreven het al, maar één probleem: Ilse Beyers, hoofdredactrice van Dag Allemaal, wilde niet met ons praten. Voor de goede orde: we hebben het vier keer gevraagd – dat heet aandringen.
En ziehier de paradox: door haar stilzwijgen kan dit verhaal nu zélf worden beschouwd als een voorbeeld van kwaadsprekerij, omdat het zo eenzijdig negatief klinkt voor Dag Allemaal. Voor de goede orde: wij willen er graag van uitgaan dat veel BV’s, voor ons part de meerderheid, geen problemen hebben met Dag Allemaal. Maar dat er iets aan het veranderen is in de relatie tussen de Bladen en Bekend Vlaanderen, is duidelijk. Een aantal BV’s die wél onaangename ervaringen hebben, wilden dat zelfs liever niet in Knack vertellen.
Terug naar de hamvraag: maakt Wendy kans om haar proces te winnen? Hoogleraar mediarecht Dirk Voorhoof gelooft van wel. ‘De rechtbank zal nagaan of het algemeen zorgvuldigheidsbeginsel is gerespecteerd’, zegt hij. ‘Je moet je op een zorgvuldige manier gedragen in het maatschappelijk verkeer: met je fiets, je auto, maar ook met je pen. De rechters zullen zich dus afvragen: hoe zou een normale journalist dit op een professionele manier aanpakken? Volgens mij heeft de advocaat van Wendy Van Wanten een aantal goede argumenten. De rechtbank kan zeker ook rekening houden met de uitspraken die de Raad voor Journalistiek tot dusver heeft gedaan in verband met de bescherming van de privacy van bekende personen (zie kader pag. 25), omdat die raad toch het zorgvuldige journalistieke oordeel belichaamt. Als journalisten zelf al vinden dat bepaalde praktijken over de schreef gaan, dan kan de rechter daar zeker rekening mee houden.’
Maar dat Johan Cansse de Persgroep dagvaardt, lijkt Dirk Voorhoof geen goed idee. ‘Een uitgever is juridisch niet aansprakelijk voor wat er in zijn titels verschijnt’, legt hij uit. ‘In België is immers in principe enkel de auteur of de journalist aansprakelijk voor de inhoud van een onrechtmatig artikel dat in een krant of tijdschrift is verschenen. Een advocaat behoort hiervan op de hoogte te zijn. Door deze basisregel te negeren en door dus de uitgeversgroep voor de rechter te slepen, riskeert Cansse zelfs een veroordeling voor tergend en roekeloos geding.’
‘Ik dagvaard De Persgroep omdat ik niet de inhoud van de artikels ter discussie stel, maar de journalistieke strategie’, reageert Cansse. ‘En die wordt finaal toch bepaald door de uitgever. Zegt die dat deze vorm van journalistiek oké is, en dat hij inderdaad wil dat zijn bladen op deze manier te werk gaan? Dan moet hij daar maar eens voor uitkomen. En als De Persgroep zich in de loop van de procedure distantieert van die praktijken en de schuld verschuift en zegt dat ik de hoofdredactrice of de journalisten die de artikelen hebben geschreven moet dagvaarden, dan zal ik dat doen, geen enkel probleem. Maar ik begin bovenaan de hiërarchie.’
Wendy zucht. Dat zij op deze manier in het oog van de storm zou terechtkomen, wie had dat nu ooit gedacht? ‘Ik hoop maar één ding’, zegt ze. ‘Dat het ooit ophoudt. Want stel nu eens dat Frans het straks niet meer aankan. En dat hij bij mij weggaat. Wat zullen ze dan schrijven in Dag Allemaal?Zie je wel dat hij niet deugde! Zo creëren ze op den duur zelf de werkelijkheid die ze beschrijven.’
‘En wat als Wendy straks van pure miserie zelfmoord pleegt?’ vraagt haar advocaat. ‘Dat zal niet gebeuren, maar stél nu eens van wel. Dan zullen ze ook zeggen: zie je wel dat haar hele leven één grote leugen was! En dan staat ze wéér op de cover.’
DOOR JOëL DE CEULAER EN STIJN TORMANS
