De lidstaten van de Europese Unie werken aan een minimumtaks voor multinationals. Specialisten zijn onder de indruk: ‘De EU wil iets baanbrekends doen.’
Binnen de Europese Unie rijpt het plan om multinationals in heel de EU een minimumtarief van 10 procent aan belasting te laten betalen over royalty’s en rente, zodat ze minder kans zien om landen tegen elkaar uit te spelen en belastingen te ontwijken. Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten springt alvast op de kar en ziet het als een manier om de geplande Belgische verlaging van de vennootschapsbelasting voor kmo’s te financieren.
Het idee voor een minimumtarief is niet nieuw, zegt Martijn Nouwen van de Universiteit van Amsterdam in de Nederlandse krant Trouw: ‘Er wordt al twintig jaar over gesproken om belastingontwijking aan te pakken, maar een minimumbelastingtarief binnen de EU werd altijd weggehoond. Het raakt de soevereiniteit van lidstaten om zelf belasting te heffen in het hart. Het is dus baanbrekend dat er een voorstel ligt voor één Europees minimumtarief van 10 procent op royalty’s en rente. Dat tarief moet geheven worden in het Europese land waar de inkomsten worden ontvangen. Gebeurt dat niet, dan mag een ander EU-land, waar het geld van het bedrijf vandaan komt, ook die belasting heffen.’
Binnen de OESO, het samenwerkingsverband van rijke geïndustrialiseerde landen, waren er al afspraken gemaakt om belastingontwijking van multinationals aan te pakken. Dat wou men doen door gaten in de regelgeving te dichten, maar nu komt de EU met een gezamenlijk minimumtarief. Dat zou 10 procent bedragen, want dat is nu het laagste tarief in de Europese Unie, gehanteerd door Bulgarije.
Landen zoals de VS, Rusland en China doen niet mee. Zij kunnen Europa nog wel concurrentie aandoen met lagere tarieven. ‘Het gaat hier om een internationaal probleem,’ aldus Nauwen nog in Trouw, ‘de wedloop naar de bodem, het laagste belastingtarief. De EU kan dat niet alleen oplossen. Het moet echt samen met andere landen en de EU worden opgelost, anders blijven er in de wereld gaten tussen belastingsystemen bestaan.’
Als er een Europees minimumtarief komt, kan dat de deur openzetten om ook voor andere belastingen een Europees tarief af te spreken. Nouwen: ‘Als de principes van een EU-belastingondergrens zijn vastgelegd, kunnen die ook worden ingevoerd bij andere belastingen om ontwijking tegen te gaan, zoals bij de vennootschapsbelasting. Daarom ligt de materie ook zo gevoelig. Er de brexit maakt het extra lastig. Als Groot-Brittannië de vennootschapsbelasting fors omlaag brengt, zoals het heeft aangekondigd, dan wil Ierland daar mogelijk nog onder gaan en dat heeft dan weer consequenties voor alle EU-landen.’
Of het minimumtarief er echt komt? Nouwen: ‘Slowakije, de huidige EU-voorzitter, heeft het voorstel voor een belastingondergrens voor rente en royalty’s hoog op de politieke agenda gezet. Het wordt spannend, want de lidstaten zullen daardoor kleur moeten bekennen voor het oog van de camera.’
Ewald Pironet
Landen zoals de VS, Rusland en China doen niet mee. Zij kunnen Europa nog wel concurrentie aandoen met lagere tarieven.
