Zowel de detectie van als de strijd tegen dementie boekt vooruitgang.

Een bloedonderzoek kan in sommige omstandigheden helpen de eerste signalen van de ziekte van Alzheimer te detecteren. Gynaecoloog Herman Depypere (UZ Gent) meldt met een aantal collega’s in het vakblad Alzheimer’s & Dementia dat bloedonderzoek van vrouwen in de vroege menopauze kan voorspellen of ze een verhoogd risico op die vorm van dementie hebben. Daarvoor sporen ze een eiwit (APO E4) op. Als dat aanwezig is, hebben vrouwen zes keer meer kans om de ziekte te krijgen. Het eiwit zou voorkomen bij zo’n 20 procent van de vrouwen in de vroege menopauze.

De onderzoekers stelden vast dat hormoontherapie gedurende zes maanden de aanwezigheid van het eiwit beduidend vermindert, waardoor het een element kan worden ter preventie van alzheimer. Zo’n therapie helpt om de gezondheidsklachten die dikwijls opduiken bij het begin van de menopauze te counteren.

Een team rond hersenonderzoeker Ludo Van Den Bosch (VIB/KU Leuven) meldt in hetzelfde blad dat het eiwitten ontdekt heeft die een rol spelen bij het ontstaan van twee andere ongeneeslijke hersenziekten: ALS en frontotemporale dementie. Ze gaan beide gepaard met een abnormaal hoge sterfte van hersencellen. Er is een overlap tussen de symptomen van beide aandoeningen, wat verklaard wordt door het feit dat ze door dezelfde genetische mutatie kunnen worden uitgelokt.

Het nieuwe onderzoek identificeerde drie eiwitten die, als ze in de fout gaan, de ziektebeelden veroorzaken. De hoop bestaat dat er nuttige behandelingen uit voort kunnen komen.