Louis Tobback kreeg weer eens de lachers op zijn hand toen hij zich afvroeg hoe twee antipoden als dokter Luc Beaucourt en senator Jean-Marie Dedecker in één partij kunnen gedijen. Maar de manier waarop SP.A-voorzitter Patrick Janssens vorige week zijn partijgenoten Jan Van Duppen en Dany Vandenbossche voor joker zette, mag er ook wezen. Terwijl Van Duppen en Vandenbossche al jaren ijveren voor een vaste boekenprijs, kwam Janssens ineens tot het besef dat de ‘gewone mensen’ daaronder zouden lijden. Hij illustreerde dat met een aangrijpend voorbeeld: ‘Mijn moeder besloot na het zien van de film Daens om het gelijknamige boek van Louis Paul Boon aan te schaffen. Ze kon daarvoor terecht in de supermarkt waar dat boek veel goedkoper dan in de doorsnee boekhandel werd aangeboden. Waarom zou ze meer moeten betalen? Om poëzie van Leonard Nolens te kunnen uitgeven? Dat moet de minister van Cultuur subsidiëren en niet ons ma.’ (Interview in De Morgen, 13 januari)

Iemand als Patrick Janssens – gepokt en gemazeld in het reclamevak – heeft natuurlijk geen spin doctor nodig om te weten dat een politicus zijn boodschap een persoonlijk tintje moet geven. ‘Ons ma’ belichaamt, net als destijds de kapper van Louis Tobback, de Stem Des Volks. En Leonard Nolens staat in deze parabel voor de wereldvreemde en volksvijandige ‘elite’. Door ‘ons ma’ in stelling te brengen tegen Nolens geeft Janssens op subtiele wijze aan dat hij – ondanks zijn T-shirts van Armani en zijn academische achtergrond – diep in zijn hart de eenvoudige slagerszoon van het Kiel is gebleven.

Misschien kan het in dit verband geen kwaad een uitspraak van die andere slagerszoon nog eens in herinnering te brengen. Tom Lanoye op 23 oktober 2002 in Knack: ‘Janssens misbruikt de kunst. Dat hebben sociaal-democraten altijd gedaan. Als ze in de oppositie zitten, vallen alle kunstenaars onder de moederkerk van de progressiviteit waarop zij het alleenrecht hebben. De kunstenaar moet dan die oppositiestem vormgeven. Maar als de sociaal-democraten tot een regering toetreden, eisen ze nooit de portefeuille Cultuur op. Vervolgens gebruiken ze zo vaak mogelijk het woord “elitair”. Let op mijn woorden en turf hoe vaak Janssens die term in de aanloop naar de verkiezingen van 2003 nog zal gebruiken.’

Janssens is flink op weg om de verwachtingen van Lanoye in te lossen. Of, zoals ze bij ons in ’t Stad zeggen: de Patrick is goê bezig.

Piet Piryns