De eigenaar van een omstreden reuzendiamant uit Congo vroeg parlementslid Geert Versnick om z’n belangen te verdedigen.

De voorbije weken was Kinshasa in de ban van een reuzendiamant van ruim 265 karaat, ‘met de puurheid van een waterdruppel’. De ‘fabuleuze steen’ werd in Mbuji-Mayi gekocht door Joseph Kasanji, voorzitter van de diamantfederatie van Congo. Kort daarna werden Kasanji en enkele collega’s opgepakt door het Kabila-regime, dat de reuzendiamant in beslag nam en prompt te koop aanbood. Toen wat later ook Jonas Mukamba werd aangehouden (een mogelijke getuige voor de parlementaire Lumumba-commissie), vroeg VLD-parlementslid Geert Versnick, voorzitter van die onderzoekscommissie, aan minister Louis Michel om in Kinshasa z’n bezorgdheid te uiten. Volgens sommige Congolese bronnen hield die aanhouding ook verband met de zaak van de reuzendiamant. De krant De Morgen verweet daarop Geert Versnick dat hij al te veel petjes droeg: het petje van commissievoorzitter, van diamantlobbyist én van advocaat van de eigenaar van de Congolese reuzendiamant. Blijkt dat Geert Versnick enkele weken geleden inderdaad gevraagd werd door z’n Congolese confrater Michel Om’okoko, die hij eerder op een receptie in Kinshasa had ontmoet, om de eventuele verkoop van de reuzendiamant tegen te houden.

Geert Versnick: Al die zaken hebben niets met elkaar te zien. Ik hoop dat men toch nog het onderscheid kan maken tussen een ‘conflictdiamant’, die dient om rebellen te financieren, en een conflict over het eigendomsrecht van een diamant. In dat laatste geval staat het iedereen vrij om als advocaat op te treden. Of mogen parlementsleden geen huurders meer verdedigen, omdat zij zelf over de huurwetgeving moeten stemmen? Ik vind het juist goed dat parlementsleden hun eigen beroep blijven houden, want anders word je helemaal afhankelijk van de partij en de politiek. Bovendien blijf je op die manier in contact staan met de echte maatschappij, los van deze politieke microkosmos.

Kunt u helemaal uitsluiten dat het hier om een ‘conflictdiamant’ gaat?

Versnick: Nee. Dat is dan ook de reden waarom wij als advocaat geen acties ondernemen voordat we voldoende ingelicht zijn over alle omstandigheden van het dossier. Wij kunnen dus ook niet oordelen of een rechterlijke actie überhaupt zinvol en haalbaar is, en of wij deze zaak eventueel moeten afwijzen. Daarom zijn wij nog niet opgetreden.

U hebt nog geen actie naar de rechtbank ondernomen, maar u hebt wel al een brief geschreven naar de Beurs voor Diamanthandel om de eventuele verkoop te verhinderen?

Versnick: Je kan alleen maar een beroep doen op de medewerking en deontologie van de diamantbeurs, en vragen om er rekening mee te houden dat de mogelijke verkoper van een diamant eventueel niet de echte eigenaar is. Wij hebben genotificeerd dat er een geschil bestaat, meer niet.

Men spreekt nu over de blauwe lobby van de diamantwereld. De directeur-generaal van de Hoge Raad voor Diamant is een prominente liberaal; uzelf dient een resolutie voor de diamantsector in; minister Michel komt tussenbeide; Kamervoorzitter Herman De Croo deelde vorige week vijf eretekens uit aan het De Beers-kartel…

Versnick: Dan ben ik een superlobbyist die iedereen kan inpalmen, want de resolutie werd met unanimiteit goedgekeurd. De waarheid is dat het hier gewoon om een zeer evenwichtige resolutie gaat. Wij hebben niet alleen gevraagd om de Hoge Raad voor Diamant in de Task Force van de regering te betrekken, maar ook de betrokken niet-gouvernementele lobby! Wij wilden juist onze zorg tonen om goede systemen uit te werken zodat conflictdiamanten niet meer te gelde kunnen worden gemaakt. Dus moeten er ook daadwerkelijke controles op die systemen uitgeoefend worden. Dus moeten we ook niet naïef zijn: de voorbije maanden werd vooral Antwerpen eenzijdig geviseerd en aangevallen, maar wat gebeurt er in Tel Aviv of Bombay? De strengste normen moeten voor iedereen in de wereld op dezelfde manier gelden. Want het heeft geen zin om één kamer op te ruimen als de rest van het huis smerig blijft

VLD-voorzitter Karel De Gucht zou onderzoeken of u nu als advocaat geen betrokken partij bent geworden?

Versnick: Ik heb daarover niets vernomen van de partijvoorzitter, noch van de premier. Als politicus en als advocaat houd ik mij strikt aan de deontologie.

Chris De Stoop