Net als de Verenigde Staten wil ook Iran dat Irak zo snel mogelijk een nationale regering heeft, die het land meer veiligheid en stabiliteit kan bieden. Of dat een pro-westerse democratie moet worden, blijft een open vraag. De Amerikaanse maatstaven voor een democratie zijn ons nog altijd niet helemaal duidelijk, maar we hopen alleszins dat Irak een democratisch bestuur krijgt. Een bestuur waarin het Iraakse volk zelf een stem heeft, en waaraan alle groepen mogen deelnemen. Misschien hebben de Verenigde Staten daar een ander idee over.
Amerika houdt doorgaans niet van regeringen die zich autonoom gedragen. Bovendien vinden de Amerikanen het hoogst onaangenaam dat de religieuze leider Ali Al-Sistani op onmiddellijke, vrije verkiezingen aandrong, terwijl dat volgens hen nog niet aan de orde was. Zulke verkiezingen hoeven nochtans niet tot een religieuze staat te leiden. De toekomstige regering in Bagdad zal waarschijnlijk sterk verschillen van die in Teheran. Niettemin wil Iran de Irakezen niet dicteren in welke richting zij hun toekomst moeten sturen, en eigenlijk mag geen enkel land dat doen.
Wij willen wél mee een oplossing zoeken voor het voortdurende geweld in Irak. Bepaalde religieuze groepen kunnen zich gekwetst voelen door de gebeurtenissen daar. Bijgevolg is het niet verwonderlijk dat sommigen op eigen houtje tot acties overgaan. We vrezen dan ook dat de vernieling van de heiligdommen in Najaf en Kerbala het conflict nog meer kan aanwakkeren. Dat willen we tot elke prijs vermijden.
De Amerikanen zouden in het Midden-Oosten vrijheid en democratie willen brengen. Ik vrees dat ze in Irak eerst zichzelf zullen mogen redden. Als Amerika zich daarna ernstig willen inzetten voor vrije en eerlijke verkiezingen, zullen we dat toejuichen. Maar volgens ons misbruiken de Amerikanen de democratiseringsbelofte, gaat het slechts om een dekmantel. Wat hen vooral interesseert, is de aardolie, en de bestendiging van de Amerikaanse en Israëlische invloed in het Midden-Oosten.
Zo zullen de VS er altijd voor kiezen alleen de Palestijnen strenge eisen op te leggen, en niet de Israëli’s. Als Ariel Sharon gebieden wil ontruimen, zoals nu in de Gazastrook, doet hij dat eenzijdig en in zijn eigen voordeel. Zo lapt hij het stappenplan voor de vrede bewust aan zijn laars, een vredesplan dat nota bene door de VS, Rusland, de EU en de VN werd opgesteld. Wanneer Hamas en andere militante, Palestijnse organisaties hun toevlucht nemen tot straatgeweld, is dat omdat zij geen andere uitweg vinden om zich tegen de Israëlische, militaire overmacht te verzetten. Alle landen die er goede relaties met Israël op na houden, en die steeds maar nieuwe vredesplannen hebben ontworpen, moeten stilaan begrijpen dat de Israëli’s zich aan geen enkele vredesafspraak houden.
Vergelijk dat met onze medewerking aan het Internationale Atoomagentschap. Iran heeft er werkelijk alles aan gedaan te bewijzen dat zijn nucleaire technologie alleen maar vredelievende doelen dient. De atoominspecteurs mochten ons alles vragen, ze kregen toegang tot al onze sites, en Iran heeft het protocol tegen de verspreiding van kernwapens ondertekend. Nu is het de beurt aan Europa en de VS om zich aan afspraken te houden.
Hassan Rohani is internationaal toponderhandelaar voor de Iraanse regering.
Copyright Knack/Der Spiegel. Bewerking: G.M.