Wat de gewezen socialistische minister Luc Van den Bossche, vandaag voorzitter van Brussels Airport Company, afgelopen zaterdag in de krant Het Laatste Nieuws beweerde, is – en we zullen beleefd blijven – onjuist. De spontane staking van veiligheidsdiensten en brandweerlui die op vrijdag 13 april op de luchthaven van Zaventem uitbrak, draaide níét om maaltijdcheques. De spontane actie of wilde staking was een gevolg van de verziekte relatie tussen het management en het personeel van Brussels Airport Company. Verderop in het blad heeft een vakbondsman het over het grote misprijzen van de managers van het bedrijf voor het personeel.
Het management, zegt de vakbondsman, hanteert graag het eigen bargoens over targets, doelgroepen en stakeholders. Maar ‘nieuwe regelgeving is meestal al van toepassing voor de mensen op het terrein instructies krijgen. Dat gaat dan over veiligheid, kun je nagaan’, merkt hij terloops op.
Daar wordt in de krant niet naar getaald, terwijl Van den Bossche voort de spierballen rolt en tegenover het stakingsrecht het opeisingsrecht eist.
De oud-minister waant zich nog in het verleden. Zoals jurist en specialist Dirk De Meulemeester terecht opmerkt: opeising is verbonden met het begrip openbare dienst, en de luchthaven is geen openbare dienst meer, want ze werd intussen geprivatiseerd. Als die 10.000 reizigers die dertiende april door de wilde staking gegijzeld werden – om de taal van de oud-socialist Van den Bossche te hanteren -, dan is de verantwoordelijkheid daarvoor van het management, dat de relaties met het personeel liet verzieken, minstens even groot als die van het stakende personeel.
Destijds werd ook al beweerd dat Sabena kapot werd gestaakt. Intussen is uit gerechtelijke stukken overduidelijk gebleken dat terwijl het personeel inleverde het management zichzelf premies van 200.000 tot 1 miljoen euro uit de kas van de al leeggepompte nationale luchtvaartmaatschappij toe-eigende. De partij die Luc Van den Bossche naar het voorzitterschap van BIAC loodste, heeft zich om die exorbitante premies nooit bekommerd.
De opmerkingen van Van den Bossche aan het adres van de stakers bij Brussels Airport Company illustreren wat professor Arjen van Witteloostuijn van de Universiteit Antwerpen ‘de kloof tussen de bedrijfstop en de burger’ noemt. Een kloof die volgens de prof veel dieper is dan die tussen de burger en de overheid. ‘Het management is vandaag volledig vervreemd van de werkvloer’, zegt Van Witteloostuijn verderop in het blad. ‘Het is druk in de weer met de raad van bestuur, de financiële wereld, analisten en adviesbureaus. Het is een wereldje dat zich kloont, ze zoeken soortgenoten. Die kunnen dat allemaal goed: meepraten, vergaderen, zwetsen… We leven in een zwetseconomie.’
‘We hebben te maken’, zegt de professor, ‘met een arrogante elitecultuur van kleine netwerken die elkaar geld toeschuiven. Ze kosten meer dan ze opleveren.’
Volgens Van Witteloostuijn zijn tal van moderne topmanagers, met hun gigantische salarissen, bonussen, opties en vertrekpremies zo ver verheven boven het geploeter op de werkvloer en het echte leven, dat het contact met de werkelijkheid verloren is.
De werkelijkheid, dat zijn dan de saneringen, zelfs bij rendabele bedrijfsvestigingen zoals die van Opel in Antwerpen, bij VW in Vorst en binnenkort allicht, nadat het wordt opgekocht, ook bij het Nederlandse ABN Amro.
Het opmerkelijke is dat de kosten van al die saneringsoperaties en aandeelhoudersmaximalisaties zonder pardon op de samenleving worden afgewenteld. En die samenleving zou daar, volgens de Van den Bossches en gelijkgestemde managers, nog blij om moeten zijn ook.
Bij de Nederlandse socialisten van de PvdA zijn ze nog altijd in shock na de uitslag van de jongste parlementsverkiezingen, en vragen ze zich nog altijd af hoe het kon dat hun kiezers in dichte drommen naar de SP vluchtten.
Nog een aantal interviews zoals die van zijn partijgenoot Luc Van den Bossche, en SP.A-voorzitter Johan Vande Lanotte mag beginnen met het ophogen van de dijken om de leegloop te voorkomen.
door Rik Van Cauwelaert
