Bericht aan alle politici die vinden dat het gebruik van het openbaar vervoer moet worden aangemoedigd: neem voor één keer zelf de trein. En aanschouw de chaos.
‘Een trein is geen taxi. Als uw trein elke dag een kwartier vertraging heeft, neem dan toch de vorige trein die drie kwartier vertraging heeft. En al uw problemen zijn opgelost.’
Met die legendarische oneliner snoerde ex-spoorbaas Etienne Schouppe ooit een kloteklant de mond. Schouppe is ondertussen gepromoveerd tot CD&V-voorzitter, maar de kloteklanten zijn gebleven. Net als de vertragingen – volgens spoorkenner Herman Welter reed in 2007 slechts 47 procent van de treinen precies volgens de uurregeling . En de positieve instelling van de spoormannen, die is ook nog altijd intact. Deze week stond in grote letters op de cover van het NMBS-blad Time to B: ‘Imago NMBS verbetert.’
Ze menen het nog ook. Toegegeven, zeggen de woordvoerders van de NMBS, er waren de laatste maanden enkele problemen met de nieuwe dienstregeling en de stiptheid. Maar dat was te wijten aan onvoorziene omstandigheden. Voor de rest is er alleen maar goed nieuws te horen: binnenkort weet geen enkele treinreiziger nog wat het woord ‘vertraging’ betekent. Die uitleg kennen we intussen uit het hoofd: het is dezelfde als die van vorig jaar. En van het jaar daarvoor. Zelfs de onvoorziene omstandigheden waren dezelfde.
Het is alleen vreemd dat op de werkvloer een heel andere uitleg te horen is. Het ligt ‘aan te voorziene omstandigheden’, zeggen ze daar. Sinds de NMBS is opgesplitst in drie stukken – de NMBS die ervoor zorgt dat de treinen rijden, Infrabel dat het spoorwegnet beheert en de overkoepelende NMBS Holding – loopt er iets structureels fout. ‘Vergelijk het met een klas waarin drie leraren vooraan staan’, zegt een spoorman. ‘Dat werkt ook niet.’
Bij dezen een raad aan alle spoorbazen van dit land: neem voor één keer de trein. En aanschouw de chaos. We geven dezelfde raad aan alle politici die vinden dat het gebruik van het openbaar vervoer moet worden aangemoedigd. Merk vooral op dat het niet alleen gaat om vertragingen en stakingen, maar ook over overvolle wagons en een minimale dienstverlening op gewone dagen waarop niet wordt gestaakt.
Deze week kondigde de NMBS haar ‘verbeterde’ dienstregeling aan. Houd uw hart vast, want de spoormaatschappij zegt er al meteen bij dat ‘het aanbod zeker en vast niet breder wordt’. Met andere woorden, de chaos blijft hoogstwaarschijnlijk duren.
Nog dit: in Nederland rijden al jaren ’s nachts treinen tussen de twee belangrijkste steden van het land, Amsterdam en Rotterdam. Checkt u even op de website van de NMBS wanneer de laatste trein van Brussel naar Antwerpen vertrekt.
We weten het: de mannen van het spoor liggen graag vroeg in bed. Net zoals ze veel liever Kerstmis en oudjaar thuis vieren dan met die kloteklanten. Maar stiekem blijven we dromen van een betere wereld. Zo zijn we nu eenmaal.
door Stijn Tormans