Brouwers en betonboeren verknoeien de bakermat van de Latemse School.
Tot de Tweede Wereldoorlog werd in Sint-Martens-Latem en Deurle, aan de oevers van de Leie, vijftig jaar kunstgeschiedenis geschreven. Maar toen kwamen de epigonen, de verzamelaars, de nieuwe rijken, de projectontwikkelaars en de galeriehouders die de grandezza van de Latemse meesters zelfs met valse schilderijen hooghielden. Ook de stedenbouwkundige megalomanie kende nauwelijks grenzen. Toenmalig Volksunie-burgemeester Bob Van Hooland, die er twintig jaar lang de plak zwaaide, onttrok een van de mooiste Leiepanorama’s aan het zicht door tussen de rivier en Latems hart een protserig gemeentehuis neer te poten, waarin nu vooral het kantoor van de burgemeester uitzicht heeft op deze picturale Leie-bocht.
De verkiezingen van 8 oktober 2000 brachten de VLD en Deurle-Latem (DL) aan de macht, onder leiding van burgemeester Freddy Van-massenhove (VLD). Die dreigt nu het wettelijk beschermde dorpsgezicht in hartje Deurle, met zijn Sint-Aldegondiskerk, te verkwanselen. Tegenover deze neoromaanse kerk staat d’Ouwe Hoeve, ooit een gerenommeerd restaurant. Dit pand is eigendom van een regelmatig herdoopte maar steeds bij de brouwerij Duvel-Moortgat in Puurs gevestigde vennootschap.
De brouwerszoon Michel Moortgat, die in een majestueuze villa naast de Royal Latem Golf Club woont, wil d’Ouwe Hoeve niet alleen renoveren, maar ook uitbreiden met een feestzaal, bijgebouwen en parkings. De aanvraag daartoe werd echter op 7 april 2003 door het college van burgemeester en schepenen geweigerd ‘gelet op de te verwachten verkeersdrukte en de beperkte draagkracht van de dorpskom van Deurle inzake parkeermogelijkheid en circulatieruimte’. Deze weigering sluit aan op het ontwerp van Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan.
Vreemd genoeg ging het VLD-college niet in beroep tegen het besluit van de Oost-Vlaamse Bestendige Deputatie die Moortgat op 17 juli 2003 toch de nodige stedenbouwkundige vergunning verleende. De brouwersgroep had immers voorgehouden dat hij tachtig parkeerplaatsen zou aanleggen in de buurt van d’Ouwe Hoeve. Het Latemse college en de Bestendige Deputatie verzwegen echter dat er geen akkoord was over het gebruik daartoe van een gemeenteterrein naast de pastorie, laat staan over de annexatie van het aanpalende privé-domein. Zij verzwegen ook dat Monumenten en Landschappen al herhaaldelijk de aanleg van een parking verderop in het Spoelberghpark afwees.
En toen trad de vzw Bosbehoud Deurle andermaal in het gelid, bekommerd als zij is om de eigenheid van dit unieke Vlaamse dorp. Opgericht medio 2000 uit protest tegen de grootschalige verkaveling van het ecologisch waardevolle Muldersbos (2,3 hectare) in Deurle wist de vereniging, onder andere via de Raad van State, het aantal geplande woningen in het bos te herleiden van 23 tot 10, op gemiddelde percelen van 2000 m2 – tegen een slordige 200 euro per vierkante meter doet de promotor nog steeds een goeie zaak.
Nu steunt Bosbehoud Deurle de omwonenden tegen de grootschalige verbouwing van d’Ouwe Hoeve. Om te beginnen hield het Latems bestuur geen openbaar onderzoek over Moortgats plannen, hoewel dit wenselijk is in een als dorpsgezicht beschermde omgeving. Bovendien staat dit deel van Deurle op het gewestplan aangeduid als woonparkgebied, en worden daarin slechts inrichtingen toegestaan ‘voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving’. Ook over deze onverenigbaarheid zwijgen het college en de Bestendige Deputatie. Zij bieden evenmin een oplossing voor de toename van de verkeers- en parkeeroverlast. Kortom, de buurtbewoners en Bosbehoud Deurle vragen dat de plannen met d’Ouwe Hoeve worden afgeslankt. Overleg daarover tussen Bosbehoud Deurle, het college en de gebroeders Michel en Bernard Moortgat mocht echter niet baten.
Midden december 2003 zijn enkele omwonenden dan maar naar de Raad van State gestapt om de stedenbouwkundige vergunningen, die de Bestendige Deputatie op aansturen van enkele VLD-mandatarissen telkens weer aan Moortgat verleende, te laten schorsen. De vernietiging ervan kan later. In zijn verslag van 10 maart adviseert de auditeur andermaal dat de Raad van State de Bestendige Deputatie zou terugfluiten. Welke ook de uitspraken van de Raad van State of van de intussen ook in kortgeding gevatte rechter in Gent mogen zijn, het VLD-college kan niet langer politiek ongestraft het historisch karakter en de gewestplanbestemming van Deurle-dorp vergooien.
Frank De Moor