Dimitri Verhulst houdt nu al een kater over aan ‘Zogezegd’, het openingsevenement van de Literaire Lente. Daaruit zijn lessen te trekken.
Boek.be, de vereniging die vroeger de statige naam Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen droeg, heeft een nobele opdracht: het boek promoten. Om dat doel te bereiken organiseert ze elk jaar de Antwerpse Boekenbeurs en sinds enkele jaren ook de Literaire Lente. Dat initiatief is bedoeld om het puur literaire boek te promoten, en wordt op 3 april al voor de derde keer op gang getrokken in Gent op ‘Zogezegd’. Daarvoor wordt ook een curator aangeduid: na Tom Lanoye en Anne Provoost is het dit jaar de beurt aan Dimitri Verhulst. De kroonprins van de Vlaamse literatuur droomde van een literaire avond vol ‘eigenzinnige, niet-commerciële auteurs’. Maar toen hij de namen van ‘het triumviraat Zuurpruimen’ – in casu Pol Hoste, Leo Pleyser en Joris Note – liet vallen, bleek dat niet te stroken met het concept van het ‘brede publieksfestival’. Verhulst wil de polemiek niet op de spits drijven en werkt nu constructief mee aan een compromis met Boek.be, maar voor zo’n curatorschap zal hij in de toekomst passen: ‘Ik ga mij nog één maand prostitueren voor dit edele doel en daarna trek ik mijn deur dicht’, zei hij aan Knack.be.
Het hele verhaal is meer dan een stormpje in een glas water. Het is het zoveelste bewijs dat de bevordering van het ‘boekwezen’ almaar minderte maken heeft met de bevordering van de literatuur.
Boek.be riep de Literaire Lente destijds (op suggestie van Knack, overigens) in het leven omdat het literaire boek steeds meer in de verdrukking kwam op de Boekenbeurs. Waar in de jaren tachtig Jef Geeraerts de onbetwiste koning van het Antwerpse Bouwcentrum was, is dat nu Goedele Liekens of Piet Huysentruyt. Nu blijkt dat in de niche van het ‘betere’ boek blijkbaar ook de wetten van de commercie doorslaggevend zijn. Enkel boeken die de potentie hebben om het goed te doen in de boekhandel, verdienen een steuntje in de rug. Dat legt een hypotheek op het bestaansrecht van de Literaire Lente.
Boek.be lijkt in hetzelfde bedje ziek als andere belangenorganisaties. Die willen vaak in de plaats treden van de hele sector. In plaats van een massa geld te pompen in verliesgevende prestigieuze literaire manifestaties (alsof we er daar al niet genoeg van hebben) zou het beter zijn om een hele reeks lokale en kleine initiatieven te ondersteunen die minder mediatiek zijn maar wél hun doel bereiken: ‘moeilijke’ boeken bij de juiste lezers brengen. Waarom niet in de twintig grootste cultuurcentra van Vlaanderen een literaire avond organiseren in samenwerking met het lokale verenigingsleven en het onderwijs? Boek.be kan dan de top of the bill betalen, en een lokale boekhandelaar kan er de titels van de Literaire Lente verkopen. Zo bereik je niet alleen de usual suspects die alle literaire manifestaties (Passa Porta, Zuiderzinnen, Andere Boek…) afschuimen, maar het unserved audience dat op zoek is naar een goed en intelligent boek zonder al te veel poespas.
door Karl van den Broeck
