Heeft de waarheid met Paars nog een toekomst?
Wie vorige week premier Guy Verhofstadt in het parlement beluisterde, die kon alleen besluiten dat de gebraden kippen ons binnenkort in de mond vliegen. De premier was zo enthousiast dat hij uitriep het geld van de fiscale amnestie niet eens meer nodig te hebben om de begroting de komende jaren op de rails te houden.
Om het eigen gelijk te staven strooit de VLD, de partij van de premier, een bommentapijt van statistieken over de kiezers uit. Uit die cijfers moet blijken dat ons land er dankzij Paars beter voor staat dan ooit. Waarop oppositiepartij CD&V met haar versie van de statistieken komt, zodat uiteindelijk niemand nog weet waar we echt aan toe zijn. Zelfs gewezen VLD-senator Paul De Grauwe, een achtenswaardige professor Economie, spreekt in Het Laatste Nieuws van ‘het onbeschaamd manipuleren van de statistieken’, zowel door Paars als door de oppositie. De statistieken van Paars roepen bij hem terechte bedenkingen op over de betrouwbaarheid van de cijfers op andere terreinen.
De waarheid, volgens De Grauwe, is dat de prestatie van de Belgische economie op het EU-gemiddelde ligt. ‘Een middelmaatje’, zegt De Grauwe. Geheel naar het beeld van deze meerderheid.
Zelfs in de Belgische politiek, waar we toch wat gewoon zijn, heeft de leugen korte beentjes. Want het enthou-siasme van de premier spoort helemaal niet met wat minister van Werk Frank Vandenbroucke vorige week in Knack vertelde. Op de vraag of ons na 13 juni hetzelfde wacht als vorig jaar – toen het Planbureau en andere instellingen hun onheilstijdingen opspaarden tot na de federale verkiezingen – gaf Vandenbroucke met zoveel woorden toe dat er dit najaar moet worden gewerkt aan een structureel evenwicht in de overheidsfinanciën. Met andere woorden: dat structurele evenwicht is er momenteel niet – wat de premier ook moge vertellen – en het wordt, zegt Vandenbroucke, een zware karwei om het in 2004 te bereiken.
De grote kwesties die na 13 juni voorliggen zullen weinig uit te staan hebben met het soort dilemma’s dat in Doe de Stemtest wordt opgevoerd. Het zal niet gaan over de vraag of we onze dichters al dan niet van een vast inkomen moeten voorzien, of over de keuze tussen meer geld voor Vlaamse films of voor het opruimen van oude fabrieksterreinen. De opruimactie waar de paarse of een andere meerderheid na 13 juni voor staat, is van een andere orde.
In het gesprek met Knack liet Vandenbroucke geen twijfel over wat ons na 13 juni wacht. Er is niet alleen het evenwicht in de overheidsfinanciën dat hersteld moet worden. Ook de werkzaamheidsgraad moet omhoog. Vandenbroucke had het over egelstellingen die we moeten verlaten en het opgeven van de oude logica van de jaren 1980 en 1990.
Wie strikt vasthoudt aan de oude overurenregeling zal de expansie van bedrijven tegenhouden, zegt de socialistische minister letterlijk. En in de gezondheidszorg zijn dringende hervormingen nodig als we die als gemeenschapsvoorziening in stand willen houden.
Eigenlijk was de uiteenzetting van Vandenbroucke een lange bekentenis dat Paars het afgelopen jaar, behalve wat gemorrel in de marge, weinig of niets voor elkaar heeft gekregen – want verlamd door de naderende regionale en Europese verkiezingen.
De echte vraag die op 13 juni wordt gesteld is niet, zoals Steve Stevaert in De Tijd aangaf, of Paars in de stijgbeugels blijft en of CD&V en N-VA in geval van winst ook de federale meerderheid zullen ontwrichten. Waar alles om draait, is wie de moed zal hebben om het programma dat Frank Vandenbroucke heeft uitgetekend daadwerkelijk uit te voeren. En zullen de Franstalige partijen, die zich nu al ingraven, bereid zijn de operatie te ondersteunen?
De VLD heeft haar status om een operatie van die omvang te leiden in elk geval al verspeeld. Bovendien heeft de partij met Karel De Gucht het enige kopstuk dat zwaar genoeg weegt om niet omhoog te vallen, aan de kant geschoven.
Rik Van Cauwelaert
Paars heeft het afgelopen jaar, behalve wat gemorrel in de marge, weinig of niets voor elkaar gekregen.