De recordpoging van Radiohead.
Hier zat men dus op te wachten. In amper vier weken ging ?OK computer? van Radiohead naar goud. Voorganger ?The bends? deed er een jaar over. Met een zwalpend U2 en slijtende Smashing Pumpkins was er zoiets gegroeid wat de Britten momentum noemen. Een broeierige anticipatie van wat komen gaat.
Radiohead vult de verwachtingen tot aan de rand. De opdracht was kort maar moeilijk : druk uit wat er nu leeft zonder modieus te willen zijn en vergeet niet waar een goed nummer om draait. Bind daar een speklaag verrassing rond en wat verder rolt er een cruciaal album van de band.
Jawel, ?OK computer? is nog eens zo’n vertelling die zich duizend keer wil opdringen. En het drukt een stempel. Maar het meteen tot monument uitroepen is oogverblinding in een moment van grote schaarste.
Dan moest de schaar in ?Fitter happier?, de monoloog voor een weegschaal van voorman Thom Yorke. En ze hadden moeten inzien dat de enige tempoversnelling ?Electioneering? op lemen voeten loopt en ?Lucky? wegens twee jaar in de mottenballen wat uit de toon valt. Er staan dus vormfouten en overbodigheden op.
Zeg echter gerust tegen ?OK computer? dat het onorthodox en memorabel is. Als boek zouden we het snel neerleggen en als tegengif een wei met boterbloemen inslikken. Sinds Joy Division is er nauwelijks nog verdriet geweest dat het zover heeft kunnen brengen. Met zijn obsessie voor communicatie en technologie lijkt het album trouwens helemaal uit de tijd te stammen dat de jaren tachtig heel depressief waren.
Er komt nog meer uit een andere era. Het bombast van ?Paranoid android? bijvoorbeeld, een piramide van half afgewerkte nummers naar het grondplan van ?Bohemian rhapsody?. En ook naambombardementen als Pink Floyd, Can, Beatles en
Beach Boys vinden blindelings de roos.
Die postkaart van een nostalgische zelfhulpgroep vergeelt op slag wanneer Yorke in het decor wordt gebliksemd. Hij is een kloon van Roy Orbison die zijn denkwereld pas heeft ingericht na twee levens op pepdrank en horrorlectuur. Het hellejong geeft ?OK computer? zenuwuiteinden en de zalige misselijkheid van een achtbaan. Er zonder haltes door wandelen is een recordpoging, ermee leren omgaan baart de beste levenslessen sinds Bond Zonder Naam.
Jan Delvaux
Radiohead, ?OK computer?, (7243 8 55229 2 5/Parlophone).
Radiohead : zalige misselijkheid.