Fraudejager Leandros Rakintzis bindt de strijd aan tegen de wijdverbreide corruptie en vriendjespolitiek in Griekenland. ‘Ook premier Alexis Tsipras heeft nog niet veel vooruitgang geboekt.’
Leandros Rakintzis, een gewezen rechter van het Griekse opperste gerechtshof, moet verkwisting en corruptie in de Griekse administratie aan het licht brengen.Rakintzis hekelde in het verleden de politiek van de Griekse conservatieve regeringen omdat ze wetten maakten die ze zelf voortdurend overtraden. Maar volgens Rakintzis is er ook onder het nieuwe beleid van Alexis Tsipras nog niet veel vooruitgang geboekt.
Brussel heeft al drie Griekse regeringen voor een ultimatum gesteld om resul-taten te boeken in de strijd tegen de corruptie. Wat heeft dat tot nu toe opgeleverd?
LEANDROS RAKINTZIS: Niet veel. Iedereen wilde er het mes diep in zetten om het kankergezwel eruit te snijden, maar niemand is tot op het bot gegaan. Daartoe ontbreekt de politieke wil. De briefomslagen met omkoopgeld zijn dunner geworden, maar het fakelaki-systeem, het Griekse envelopjessysteem, bestaat nog altijd.
Wat betekent dat in het gewone leven voor de Grieken?
RAKINTZIS: Voor een hoogdringende operatie eiste een arts een paar jaar geleden nog vijfduizend euro. Nu nog slechts drieduizend euro. Maar die prijsdaling is een gevolg van de crisis, niet van de strijd tegen de corruptie. Wie niet kan of wil betalen, heeft pech. Afgelopen lente eiste een Atheense hartchirurg van een patiënt geld voor een noodzakelijke ingreep. De gezinsleden weigerden. De man moest wachten en stierf.
Hoeveel geld is er in totaal met de corruptie gemoeid?
RAKINTZIS: Ik raam het bedrag op 33 miljard euro jaarlijks! 20 miljard door corruptie en vriendjespolitiek, en nog eens 13 miljard door misstanden in de bureaucratie. Als we dat moeras zouden kunnen droogleggen, zouden we over tien jaar onze schulden afbetaald hebben.
Waar tiert de corruptie het weligst?
RAKINTZIS: Vooral in de openbare dienstensector, aan de universiteiten en in de gezondheidssector. En in sectoren waar de staat met geld over de brug komt. Ik geef een voorbeeld: een bouwfirma heeft zeventien miljoen euro uit middelen van de Europese Unie gepuurd om een ringweg in Sparta te bouwen. Ingenieurs schreven een attest uit om de voltooiing van de weg te bekrachtigen, hoewel die slechts voor dertig procent klaar was. Nu eist de Europese Unie tien miljoen euro van ons.
Een uitzondering?
RAKINTZIS: Dat is veeleer de regel. De burgemeester van een gemeente in de buurt van Athene deponeerde tien miljoen euro publieke gelden op zijn privé-rekening in Zwitserland, zogezegd omdat het geld daar meer intresten opleverde. We ontdekten die praktijk en hij heeft het geld terugbetaald. Een portier van een belastingadministratie in Athene eiste van elke bezoeker vijftig cent toegangsgeld. Uiteindelijk verdiende hij meer dan de directeur van zijn kantoor.
Doen de gewone burgers daaraan mee?
RAKINTZIS: De Grieken beginnen stilaan te begrijpen dat de corruptie mee aan de basis ligt van onze crisis.
© Der Spiegel
‘De envelopjes met omkoopgeld zijn wat dunner geworden, maar ze bestaan nog altijd.’
