De Burgerschapsprijs van Stichting P&V gaat dit jaar naar Frans De Clerck, die de Triodos Bank opstartte.
De prijs bekroont figuren die hun burgerschap op een waardevolle manier hebben ingevuld. Deze keer ging de jury op zoek naar een ondernemer. In Franstalig België is dat Eric Domb van Pairi Daiza, in Vlaanderen gaat de eer naar de man die Triodos Bank in België opstartte en in de rest van Europa hielp uitbreiden.
FRANS DE CLERCK: Ik ben heel blij met deze prijs. Het is best bijzonder dat die uitgerekend naar een bankier gaat, vindt u niet? (lacht) Ik heb mezelf wel altijd beschouwd als een burger die aan de hele maatschappij een zo groot mogelijke toegevoegde waarde wil leveren. Dat heb ik tijdens mijn carrière ook in het bankwezen geprobeerd.
U werkte eerst bij traditionele banken voor u de overstap naar het duurzame Triodos maakte. Hoe is dat gegaan?
DE CLERCK: Ik ben op mijn 22e begonnen bij een vermogensbeheerder. Daar maakte ik kennis met de snelle beurstransacties, die enkel op winst gericht zijn. Voor mij was dat helemaal nieuw, want ik heb aan de universiteit literatuur gestudeerd. Later heb ik bij Vlerick een diploma gehaald, en heb ik bij andere banken gewerkt. Die activiteiten hadden weinig maatschappelijk nut. Dat kan ook niet anders: hun aandeelhouders eisten een rendement van soms wel 20 procent. Dat is het enige wat hen interesseerde. Ik wilde iets anders doen, maar wel actief blijven in het bankwezen. Een bank is een uitstekend instrument om met kredieten de wereld vooruit te helpen. Ik heb contact opgenomen met de Nederlandse Triodos Bank. Eerst heb ik de Belgische tak mee uitgebouwd, daarna heb ik de uitbreiding naar Engeland, Spanje en Duitsland begeleid.
Welk project dat Triodos heeft helpen financieren zal u het langst bijblijven?
DE CLERCK: De belangrijkste realisatie is onze investering in windenergie. Daar is Triodos al in 1986, na de kernramp in Tsjernobyl, mee begonnen. We hebben daar echt een voortrekkersrol in gespeeld. Nu bestaat meer dan 35 procent van onze kredietportefeuille uit projecten met hernieuwbare energie. Maar we steunen ook veel projecten in de sociale en culturele sector. Zo ben ik heel trots dat we Anne Teresa De Keersmaeker kunnen helpen.
Triodos is ook een veilige bank. Hoopt u dat duurzaam bankieren ooit de traditionele sector kan vervangen?
DE CLERCK: Wij groeien jaarlijks met 15 à 20 procent. Dat is al tien jaar zo, en de vraag naar onze kredieten blijft toenemen. Een grootbank zullen we nooit worden. Triodos kan de wereld niet redden. Daarom hoop ik dat ook andere banken zich op een dag niet meer zullen opstellen als neutrale spelers die bij investeringen enkel naar risico’s en rendement kijken. Wij sluiten bepaalde investeringen zoals kernenergie en wapens uit. Iedereen moet zulke keuzes maken.
Sinds de financiële crisis is de bankenwetgeving verstrengd. Is er genoeg veranderd?
DE CLERCK: Ik vrees van niet. Er zijn heel veel maatregelen genomen, maar we hebben de financiële sector zo’n vrijheid gegeven dat die niet meer in toom te houden is. De risico’s zijn nog altijd enorm. Ik kan een nieuwe financiële crisis echt niet uitsluiten.
Peter Casteels
‘Een bank is een uitstekend instrument om de wereld vooruit te helpen.’
