DALILA DOUIFI

Minister van Binnenlandse Zaken Johan Vande Lanotte wil geld zien van de banken voor het begeleiden van waardentransport. Zoniet dreigt hij de rijkswachtescorte af te schaffen. Het zal allemaal wel in orde komen, meent zijn woordvoerdster Dalila Douifi.

?Wij zijn gestart vanuit een crisissituatie, met een ganse reeks van bloedige overvallen. Meteen is een aantal maatregelen genomen : de splitsing van het vervoer van biljetten en van munten, de intelligente box die eraan komt, de begeleiding door de rijkswacht van het waardentransport tussen steden,… Dat heeft geleid tot een spectaculaire daling van het aantal overvallen. Iedereen is het er dus over eens dat de maatregelen efficiënt waren. Probleem is dat ze geld kosten. De rijkswacht berekende dat zij voor dit jaar 140 miljoen frank nodig heeft voor bijzondere wettelijke opdrachten, waaronder de begeleiding valt. Dat geld moet van haar gewone begroting komen en de rijkswacht kan dit niet betalen.

Er komt nu, op verzoek van de banken, een koninklijk besluit (KB) dat de vergoedingen regelt die rechtspersonen horen te betalen als ze een beroep doen op overheidsdiensten. Dit heeft dus niets te maken met een ander KB dat in de maak is voor het vergoeden van, onder meer, de inzet van de rijkswacht bij risicomatchen in het voetbal. Het ontwerp van het eerste koninklijk besluit is terug van de Raad van State, wordt nu aangepast en gaat dan ter ondertekening naar de koning. Dan is die zaak geregeld. Overigens, de onderhandelingen met de banken en vervoerders over de vergoeding verlopen in een goede sfeer. Wij willen dus geen eindeloze polemiek beginnen over deze affaire. De banken willen naar eigen zeggen betalen, maar alleen als er een juridisch kader voor bestaat. En dat was tot nog toe niet het geval.

Waar we echter nog altijd mee blijven zitten, is de begeleiding van de transporten die er tot nog toe geweest zijn. Dat gaat over miljoenen, die moeten ook betaald worden. De minister van Binnenlandse Zaken stelde de zaken misschien vrij scherp toen hij zei dat de banken een juridisch spelletje aan het spelen zijn. Wat hij bedoelde is : zouden jullie niet eens aan betaling willen denken ? Betaling met name voor wat tot nu gepresteerd is door de rijkswacht. Ik vermoed dat we daar ook wel uit zullen geraken.?

GUIDO RAVOET

De financiële instellingen kunnen volgens Guido Ravoet, directeur van de Belgische Vereniging van Banken, niet betalen zonder wettelijke basis. Zelfs als die er is, blijft er een principieel probleem bestaan : mag de overheid geld vragen voor bescherming ?

?Afgezien van de 5 miljard frank die de banken investeren in beveiliging van hun kantoren, betalen ze per jaar 3,5 miljard aan bedrijven voor waardentransport. Het geld dat heen en weer reist, is niet van de banken, wel van burgers en bedrijven. Volgens ons bestaat één van de basistaken van een overheid erin, de veiligheid te garanderen van burgers en bedrijven. Als daarvoor betaald moet worden, krijg je een vreemde situatie : iemands veiligheid is alleen gegarandeerd mits een vergoeding. Er komt bijvoorbeeld een betoging, de ene winkelier wil betalen voor bescherming, de andere niet. Beschermt de rijkswacht dan de ene winkel wel, de andere niet ?

Dat is dus een principieel probleem. Nu komen we uit een crisissituatie met zware overvallen. Principes moeten dan kunnen wijken, want we praten over mensenlevens. Oké, de banken willen betalen, maar dan moet er tenminste een wettelijke basis voor bestaan. Je kan in een rechtsstaat niet zomaar heffingen invoeren zonder duidelijke criteria. Overigens : we praten slechts over een overgangsmaatregel. Wanneer de intelligente boxen er zijn, valt de begeleiding weg. Vandaar ook dat we de zaak niet willen dramatiseren. Als de wettelijke basis er komt ik denk dat de wet op de rijkswacht aangepast moet worden, de ministerraad raakte het eens maar de wijziging moet nog naar het parlement dan zullen wij ons neerleggen bij een democratische beslissing.

Dat neemt niet weg dat onze principiële vraag dan blijft bestaan. Er zal ook nog gepraat moeten worden met de vervoerders, want zij gaan in eerste instantie de heffing betalen. Hoe moet die dan uitgesmeerd worden over de verschillende banken ? Gaan die ergens hun kosten verhalen ? Tot nog toe werd de behandeling van cash geld niet aangerekend.

Tenslotte : als we toch moeten betalen voor bescherming, hoort de rijkswacht rekening te houden met onze wensen. Nu hebben we gevallen gehad waarbij de rijkswacht niet wou uitrukken omdat de wegen nat zouden geweest zijn. Als deze bewaking dan toch een soort privé-dienst begint te worden, heb je als klant bepaalde rechten.?

Opgetekend door Jos Grobben