Ik lees in de krant dat uw aantal voor het eerst in vele jaren begint af te nemen. Anno 2007 vertegenwoordigt u 27 procent van de bevolking, de voorgaande jaren was dat nog 29 procent. De daling zou volgens de Stichting tegen Kanker te danken zijn aan het feit dat steeds minder jongeren besluiten om aan de sigaret te gaan. Waarvoor hulde, lof en tevens applaus. Toch bespeur ik diep in mijzelf een handvol gemengde gevoelens.
Voor de goede orde: u zult mij niet horen beweren dat u goed bezig bent. Dat bent u níét – van geboren worden ga je dood, maar roken vormt zeker een verzwarende omstandigheid. Niettemin geniet u mijn mededogen. U wordt immers steeds vaker uitgespuwd, vernederd en met onbegrip bejegend. Vroeger stonk u gewoon. Sinds de rookbestrijders de risico’s van passief roken hebben ontdekt, bent u een moordenaar. Uw sociale status benadert die van kinderlokker, serieverkrachter en marketingexpert. Op steeds minder plekken kunt u zich overgeven aan de mystieke vervoering die gepaard gaat met die op het eerste gezicht zo banale handelingen: trekken, inademen, uitblazen, trekken, inademen, uitbla…
Wat zegt u?
Maar natuurlijk! Steek er gerust eentje op. Ik wacht wel even.
Bon. Zoals u al enigszins kon vermoeden, was ik ooit uw lotgenoot. Ruim een kwarteeuw lang rookte ik graag en vaak en veel. Alsof mijn leven ervan afhing. Tot, nu precies drie jaar geleden, de geest over mij vaardig werd en ik mijn laatste sigaret opzoog. Zo kan ik vandaag tot nader order zeggen: ziehier een rookvrij mens. Aangezien ik dus beide kanten van de medaille heb waargenomen, ben ik goed geplaatst om u, behalve dat mededogen, ook wat inzicht te verschaffen. Ik heb goed nieuws en ik heb slecht nieuws.
Het slechte nieuws is: van uw levensvreugde blijft over een paar jaar niets meer over. De wetgever zal niet rusten voor hij uw favoriete gedrag zowat overal verboden heeft. Er komt een dag dat u een put in de tuin moet graven om er nog eentje te kunnen opsteken. Roken in het bijzijn van minderjarigen wordt strafbaar – en als u volhardt, zullen uw kinderen gratis een advocaat in de arm kunnen nemen. Voor uw ziektekosten zult u zelf mogen opdraaien, en een brandverzekering wordt onbetaalbaar. Zwangere vrouwen die rokend worden betrapt, zullen worden opgepakt en tot de bevalling vastgehouden in een rookvrije kraamkliniek. Lees het verhaal De laatste roker van wijlen W.F. Hermans en huiver als u beseft dat het ooit zover zal komen dat de politie ’s nachts gewapenderhand bij u binnenvalt om uw pand te doorzoeken op de aanwezigheid van tabakswaren. Uw leven wordt een hel. Dat is niet mijn wens, dat is mijn voorspelling.
Wat zegt u? Stoppen, dan maar?
Helaas, dan begínt de ellende pas.
Neem nog een trekje en luister.
Om te beginnen zal het niet van de eerste keer lukken. Ik ben bij de eerste poging drie maanden clean gebleven, bij mijn tweede poging nog geen zes weken, en poging drie, die tot vandaag aanhoudt, was een ware lijdensweg. Het was alsof mijn rokende ik van mijn rookvrije ik moest bevallen, want ik heb welgeteld negen maanden lang aan de nicotinekauwgom gezeten – ik kreeg in die periode meer nicotine binnen dan toen ik nog rookte. En dan nog, dan nóg had ik constant het gevoel dat ik iets warms, iets dierbaars miste. Dat er in mijn ziel een pijnlijke leegte was blootgelegd – een innerlijke ground zero die nergens mee te vullen viel.
Mocht u ooit mijn voorbeeld willen volgen, beste toekomstige ex-roker, weet dan alvast hoe het verder gaat: u begint van de weeromstuit te eten. U houdt niet van zoetigheid? Geloof me, straks breekt u de nachtwinkel af op uw strooptocht naar zakken vol Magnum en Mars en Pim’s Cake. Om uw partner niet het gevoel te geven dat u moet worden opgenomen, begint u zelfs stiekem te eten. U tuimelt van een rookobsessie in een eetstoornis – was u vroeger Humphrey Bogart, dan bent u nu Lady Di.
Zodra u vijftien kilogram bent aangekomen, beseft u dat het zo niet verder kan. En dus begint u – zucht – te sporten. Geen twee uur per week, zoals die kinderlokker uit Elsene, maar twee uur per dág. Ook uw eetgewoonten moeten voor de bijl. Voortaan leidt u – in afwachting van de tenhemelopneming – een verantwoord, gezond, rookvrij bestaan.
Het goede nieuws is: u kunt altijd opnieuw beginnen.
door Joël De Ceulaer
