Niet alle fairtradeproducten die u kunt kopen zijn ook op een eerlijke manier geproduceerd. De fairtradesector wil een juridische omschrijving van het begrip om misbruik te voorkomen. Het bedrijfsleven protesteert.
Al jaren ijvert de faire-tradesector voor een wettelijke omschrijving van het concept fair trade. Er is een wildgroei ontstaan aan labels en certificaten die een eerlijk product beloven. Een juridische omschrijving van wat ‘eerlijke handel’ precies is, zou volgens organisaties zoals Oxfam alleen maar voordelen hebben. ‘De consument raakt verward door al die labels en certificaten. Met een wettelijk kader krijgt hij de zekerheid dat wat hij als fair trade koopt ook echt op een faire manier werd geproduceerd’, zegt Els Keytsman, diensthoofd politieke dienst van Oxfam Wereldwinkels. ‘De consument is trouwens zélf vragende partij voor meer duidelijkheid.’
Volgens Keytsman doen ook de overheid en de producenten daar voordeel mee: ‘Bij openbare aanbestedingen kan de overheid nagaan of de producten die ze aankoopt eerlijk tot stand kwamen. En ondernemingen die nu al heel wat inspanningen leveren om eerlijk handel te drijven, zien zo hun streven beloond. Een duidelijke wet maakt het die producenten bovendien makkelijker om tot de fairtrademarkt toe te treden, want ook daar heerst momenteel verwarring. Vaak weten producenten niet wat ze moeten doen om het fairtradelabel te kunnen krijgen.’
De vakbonden ACV en ABVV, de koepel van christelijke werknemersorganisaties ACW en de consumentenorganisatie Test-Aankoop zijn allemaal voor zo’n wettelijk kader. Ook politiek kan het voorstel op heel wat steun rekenen. Zowel de groenen (Groen!/Ecolo), de socialisten (SP.A/PS) als CDH dienden wetsvoorstellen in om tot een betere omschrijving van het begrip te komen. CD&V wil liever wachten op een Europees initiatief vooraleer België stappen zet.
Open VLD is niet te vinden voor een wettelijk kader. De partij volgt de lijn van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). ‘Wij juichen eerlijke handel zeker toe’, zegt Geert Vancronenburg, projectverantwoordelijke duurzame handel bij het VBO. ‘Wij willen echter liever geen uniform label, want dat zou de groei van de markt alleen maar afremmen. Het gebruik van verscheidene labels zaait geen verwarring, maar voorziet de consument van meer duurzame en eerlijk geproduceerde producten. Naast het alom bekende “fair trade” bestaan er nu garantiesystemen zoals Utz Certified en Rainforest Alliance die goed functioneren en zeker ook transparant zijn. In plaats van één specifiek garantiesysteem naar voren te schuiven, pleiten we voor het gebruik van de term “duurzame handel”, als een kapstok om die verschillende goed werkende systemen aan op te hangen.’
VAN 1 TOT 11 OKTOBER LOOPT DE ‘WEEK VAN DE FAIR TRADE’, EEN INITIATIEF VAN HET FAIR TRADE CENTRE. DAT IS EEN PROGRAMMA, OPGERICHT DOOR DE FEDERALE OVERHEID, OM EERLIJKE HANDEL TE PROMOTEN. INFO: www.befair.be
Pieter Raes
