Nieuwe cijfers laten er geen twijfel over bestaan: België is de grootste wapenexporteur van Europa. Daardoor neemt ons land indirect deel aan de oorlog in Jemen.
Geen enkel Europees land voert zo veel vuurwapens uit als België: ons land neemt maar liefst 24 procent van de Europese export voor zijn rekening. Dat blijkt uit nieuwe Europese cijfers. Kijken we alleen naar de uitvoer van vuurwapens en munitie naar Saudi-Arabië, dan stijgt het Belgische aandeel tot bijna 90 procent. Vorig jaar was die uitvoer een half miljard euro waard.
Het voorbije weekend pleitte minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo (Open VLD) nog voor een embargo tegen Saudi-Arabië. Dat land leidt in Jemen een internationale coalitie. Die schendt met haar bombardementen bij herhaling het internationaal humanitair recht, omdat ze geen onderscheid maakt tussen burgerdoelen en militaire doelen.
In die bombardementen ziet Diederik Cops van het Vlaams Vredesinstituut nóg een probleem. ‘Welke vliegtuigen worden ingezet bij de bombardementen die in strijd zijn met het humanitair recht? Dat weten we niet precies. Dit weten we wel zeker: er zitten onderdelen van Vlaamse makelij in Saudische gevechtsvliegtuigen. Het tegendeel kunnen de Belgische overheden niet garanderen.’
Zoals wel vaker in België is ook deze kwestie communautair gekleurd. De federale regering stippelt het buitenlandse beleid uit, maar de deelstaten zijn verantwoordelijk voor de wapenexport. Wallonië verzorgt het leeuwendeel van de uitvoer naar Saudi-Arabië, maar ook Vlaanderen kan zijn handen dus niet in onschuld wassen. Ook al benadrukte het kabinet van minister-president Geert Bourgeois (N-VA) pas nog dat Vlaanderen geen wapens naar Saudi-Arabië verscheept.
‘Logisch’, zegt Ludo De Brabander van Vrede vzw. ‘Meer dan de helft van de Belgische wapenexport heeft een onbekende bestemming en verdwijnt zo onder de radar.’ Bepaalde Belgische componenten in de Saudische vliegtuigen, bijvoorbeeld, zijn door ons land aan Duitsland verkocht. Van daaruit zijn ze aan de Saudi’s geleverd. ‘Vlaanderen is gespecialiseerd in de hoogtechnologische wapenindustrie, maar de vruchten daarvan komen terecht in het wapentuig van problematische landen. We hebben gewoon geen zicht op de eindgebruiker.’
Zowel Diederik Cops als Ludo De Brabander pleit ervoor om het Belgische buitenlandbeleid en de wapenexport door Vlaanderen en Wallonië beter op elkaar af te stemmen. Op die manier kunnen ook situaties zoals bij FN Herstal vermeden worden. ‘Die wapenfabrikant is voor 100 procent in handen van het Waalse Gewest, dat ook de exportvergunningen verleent’, zegt De Brabander nog. ‘Zo creëer je een sfeer van belangenvermenging, waarbij je aan de producent vraagt om zelf de vergunningen in orde te brengen.’
Door STAVROS KELEPOURIS
‘Meer dan de helft van de Belgische wapenexport verdwijnt onder de radar.’
