Komt er zondag in Beieren een einde aan een tijdperk? De kans is groot dat de christendemocraten bij de regionale verkiezingen hun absolute meerderheid verliezen.
In de Zuid-Duitse deelstaat Beieren dreigt zondag een aardverschuiving. Opeenvolgende opiniepeilingen voorspellen dat de Christlich-Soziale Union (CSU) er zondag bij de regionale verkiezingen haar absolute meerderheid verliest. In 2003 kreeg de partij nog ruim 60 procent van de stemmen. Nu zou ze op 47 procent uitkomen. Of ze daarmee genoeg zetels overhoudt om Beieren alleen te besturen, zoals ze dat al sinds mensenheugenis doet, hangt af van de vraag of de nieuwe formatie Die Linke de kiesdrempel van 5 procent haalt. De combinatie van linkse sociaaldemocraten en voormalige communisten zweeft rond de 4 procent. Als ze over de drempel springen en een vertegenwoordiging krijgen in het Beierse parlement, zal de CSU haar toevlucht moeten nemen tot een coalitie. Dan komt er een einde aan de mythe dat ze thuis, in München, onklopbaar is.
De partij van voormalige politieke kanjers zoals Franz Josef Strauss en Edmund Stoiber vormt op nationaal vlak één partij met de Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU) van kanselier Angela Merkel. Stoiber werd vorig jaar verzocht om plaats te maken voor een nieuw team, dat deze verkiezingen zou voorbereiden. Stoiber was in 2002 nog kandidaat-kanselier voor de gezamenlijke CDU/CSU, maar hij verloor van de socialist Gerhard Schröder. Een jaar later behaalde hij in München een monsterscore, maar daarna werd hij steeds meer een blok aan het been. Helaas voor de CSU bakt het nieuwe team er weinig van. Minister-president Günther Beckstein haalde recent alleen het nieuws met een uitspraak bij de opening van de traditionele bierfeesten. Na het drinken van een liter bier of twee kun je nog gerust met de auto rijden, vond Beckstein. Partijvoorzitter Erwin Huber ligt onder vuur omdat hij als minister van Financiën in Beieren weinig deed om de Bayerische Landesbank bij te springen, die zwaar onder de Amerikaanse kredietcrisis lijdt.
München voelt zich ook niet echt gesteund door bondskanselier Angela Merkel. Onder de leiding van de voormalige Oost-Duitse ligt de klemtoon bij de christendemocraten niet meer bij de Länder en hun ooit machtige partijbonzen, maar bij het hoofdkwartier in Berlijn. Het sociaalconservatisme, waarbij vooral de CSU in Beieren garen spon, is fel verwaterd. Merkel lag in München nooit echt goed. Critici verwijzen nu ook naar de wijziging aan de top van de sociaaldemocratische concurrent in Berlijn, die lijkt aan te slaan. De SPD verving voorzitter Kurt Beck door een tweemanschap. De oude Franz Müntefering werd teruggehaald om de partij te leiden, terwijl minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier naar voren wordt geschoven als kandidaat-kanselier. Maar, klaagt de CSU, Merkel duldt niemand naast zich. Alleen haar licht mag schijnen. Het zou de bondskanselier in die zin niet slecht uitkomen als ook de sterke CSU straks een toon lager moet zingen. Ware het niet dat ze voor de parlementsverkiezingen van volgend jaar niet zonder een sterke partner in Beieren kan.
Hubert van Humbeeck
