Hillary Clinton kwam naar Brussel, zag en overwon. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken heeft Europa op haar hand.
Haar eerste reis als minister van Buitenlandse Zaken bracht haar naar Azië. Vervolgens deed Hillary Clinton het Midden-Oosten en Europa aan. Zeker het bezoek dat ze vorige week aan Brussel bracht, kan alleen een succes worden genoemd. Clinton werd zowel op het hoofdkwartier van de NAVO als op dat van de Europese Unie ontvangen als een politieke ster – wat ze ongetwijfeld ook is. Haar Belgische collega Karel De Gucht zal het niet tegenspreken.
Met alle charme van een voormalige first lady nam ze het wantrouwen weg dat bij een aantal Europese partners tegenover de VS was gegroeid. ‘Ze klinkt zo Europees’, stelde voorzitter Hans-Gert Pöttering van het Europees Parlement vast. Clinton zei in Brussel dat Europa voor Amerika een essentiële partner is als het om de strijd tegen de verandering van het klimaat gaat, de strijd tegen het terrorisme en het economische herstel na de globale crisis. Tegenover haar collega’s in het kader van de NAVO maakte ze duidelijk dat deze Amerikaanse regering een nieuwe dynamiek wil voor het bondgenootschap. De NAVO viert volgende maand haar zestigste verjaardag. Naar aanleiding daarvan, vinden de VS, moet de alliantie nadenken over een nieuw strategisch concept. Er werd tegelijk overeengekomen dat de NAVO de gesprekken met Rusland zal hervatten die zes maanden geleden na de oorlog in Georgië waren opgeschort.
De VS willen een nieuwe relatie met Rusland. Dat maakte Clinton later vorige week ook duidelijk aan haar Russische collega Sergei Lavrov, die ze in Genève sprak. Washington stapt af van de politiek van confrontatie, die onder George W. Bush vorm kreeg. Dat heeft met de situatie in Afghanistan en met Iran te maken. Barack Obama schreef zijn collega Dimitri Medvedev in een brief dat er geen raketschild in Oost-Europa nodig is, als Moskou het Westen helpt om Iran ervan te overtuigen zijn kernprogramma stop te zetten. Moskou ziet in dat raketschild een directe bedreiging. Het wil ook helpen bij de bevoorrading van coalitietroepen in Afghanistan en is vragende partij voor nieuwe onderhandelingen met de VS over wapenbeheersing.
Er zijn dus duidelijk terreinen waarop samenwerking mogelijk is, zei Hillary Clinton in Brussel. Maar de VS zullen de afvallige Georgische republieken Zuid-Ossetië en Abchazië niet erkennen en ze kennen Moskou ook niet het recht toe op een eigen invloedssfeer. ‘We stappen met open ogen in de nieuwe samenwerking. Rusland kan niet bepalen wie lid wordt van de NAVO en wie niet.’ Deze week is vicepresident Joe Biden in Brussel om de gesprekken voort te zetten, die Clinton op gang trok.
Hubert van Humbeeck