Van Trump tot Francken: steeds vaker communiceren politici via sociale media. ‘Toch blijven de traditionele media dé plaats waar ze de publieke opinie proberen te beïnvloeden’, zegt internetpionier Jo Caudron.
Vorige maand weigerde staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken, ondanks een veroordeling door het hof van beroep, om een Syrische familie een visum te geven. In een tweet haalde zijn partij uit naar de ‘wereldvreemde rechters’ en lanceerde ze de hashtag #IkSteunTheo. De tweet werd de populairste die de N-VA al postte. Groen-voorzitster Meyrem Almaci noemde de steun voor de staatssecretaris op de sociale media ‘fictief’: een flink aantal retweets, zei ze, zou van valse accounts komen, en die kan iedereen voor een habbekrats kopen.
Voor we op die vraag ingaan, eerst de cijfers. In totaal zou de hashtag #IkSteunTheo ruim 300 keer getweet zijn. Daarmee had hij een potentieel publiek – of ‘audience’ – van 751.000 Twitter-gebruikers. Nog indrukwekkender zijn de 1.153.000 zogenoemde ‘impressions’, ofwel het aantal keren dat een tweet weergegeven kan worden in de tijdlijn van een Twitter-gebruiker.
Wat denkt u van die cijfers, meneer Caudron?
JO CAUDRON: 300 tweets, dat is verwaarloosbaar weinig. En die cijfers over audience en impressions zijn pure theorie. Bij de N-VA mogen ze zich in de handen wrijven dat Groen zo’n heisa heeft gemaakt. Reken maar dat alle partijen, ook Groen, fictieve volgers hebben. Dat de N-VA valse accounts zou hebben gekocht, kun je in elk geval niet bewijzen.
Een veel belangrijkere vaststelling is dat politici steeds vaker rechtstreeks communiceren via sociale media. Het grote voordeel is dat je ongenuanceerd je mening kunt spuien, zonder dat je kritische vragen moet beantwoorden. Je schuift de journalisten gewoon aan de kant. Ik vind dat een gevaarlijke evolutie. In wat voor een populistisch discours zullen we op den duur verzeilen als je politiek bedrijft met honderdveertig tekens of een clipje?
Dat de N-VA zich afzet tegen de traditionele media, zal daar niet vreemd aan zijn.
CAUDRON: Door de crisis van het voorbije decennium zijn die media inderdaad achteruitgegaan. Ze hebben nu minder middelen, minder mensen. In die zin heeft N-VA-voorzitter Bart De Wever misschien gelijk als hij zegt dat de kwaliteit van de journalistiek onder druk staat. Maar ook voor een partij als de N-VA blijven de traditionele media dé plaats waar ze de publieke opinie probeert te beïnvloeden. Twitter en Facebook zijn hefbomen, meer niet. Dat er op radio en tv en in de kranten toch zou worden doorgeboomd over wereldvreemde rechters, valt niet door de socialemediastrategie van de N-VA op zich te verklaren, maar omdat ze op die sociale media de toon zet met propagandatechnieken die zo oud als de straat zijn. Zowel andere politieke partijen als journalisten verkijken zich daarop. Meer inzicht krijgen in hoe sociale media werken: die opdracht zou ik hun willen meegeven.
Door JAN LIPPENS
‘In wat voor een populistisch discours zullen we verzeilen als je politiek bedrijft met 140 tekens of een clipje?’
