Duizenden boeren betogen in Brussel. Ze eisen een eerlijke prijs voor hun producten.

Sonja De Becker (voorzitter van Boerenbond): De crisis hakt er diep in. Het is lang geleden dat boeren vanuit heel Europa zo massaal afzakten naar Brussel. De laatste boerenbetoging van deze omvang dateert van 1971. Wat me nog het meest trof, was de solidariteit met de boeren. Je zou ervan versteld staan hoeveel opgestoken duimen ze te zien kregen terwijl ze in tractorcolonnes naar Brussel oprukten. Ook de consument begrijpt heel goed dat de boeren recht hebben op een redelijke prijs voor de producten waar ze keihard voor werken.

Maar wil de consument wel meer betalen voor vlees en melk?

De Becker: We hebben allemaal de mond vol van duurzaamheid. Dat impliceert dat je iets op lange termijn kunt volhouden. Maar de lage prijzen die boeren nu krijgen, zijn niet lang meer houdbaar. Nochtans heeft de consument er alle belang bij om de voedselproductie lokaal te houden, zodat hij zeker is van een gezonde voeding die voldoet aan alle kwaliteitsnormen. De meeste consumenten begrijpen dat. Ze zijn echt wel bereid om enkele centiemen meer te betalen voor een kilo varkensvlees. Zoiets voel je amper in je portemonnee, terwijl dat voor de boeren het verschil betekent tussen overleven of failliet gaan.

Is er sinds de betoging iets veranderd voor de boeren?

De Becker: Vanuit de federale en Vlaamse regering zijn enkele tijdelijke maatregelen genomen om de boeren wat extra ademruimte te geven. Zo is er een verhoogde tussenkomst in de Rendac-factuur (prijs die de boeren moeten betalen om kadavers te laten ophalen, nvdr.). Maar dat zijn slechts druppels op een hete plaat. De oplossing moet van Europa komen en daar beweegt teleurstellend weinig. Er is een crisispotje aangelegd van 420 miljoen euro, te verdelen over alle Europese lidstaten. De Vlaamse boeren hebben recht op 8 miljoen euro, maar dat is echt niet voldoende. Wij vragen daarom van Europa structurele maatregelen. Het Europese landbouwbeleid moet zorgen voor redelijke prijzen voor consumenten én producenten. Stabiele markten zijn ook belangrijk. Het is toch onbegrijpelijk dat er in Oost-Europa met Europees geld massaal varkenskwekerijen worden opgericht, terwijl wij kampen met overproductie.

Is er geen structureel probleem als boeren overheidssteun nodig hebben om het hoofd boven water te houden?

De Becker: Toen Europa vorig jaar zware sancties uitvaardigde tegen Rusland, hebben de Russen op hun beurt Europese land- en tuinbouwproducten geboycot. Die boycot heeft de markt volledig gedestabiliseerd. De vraag naar Europese landbouwproducten heeft daardoor een dramatische knauw gekregen. Onze sector ondergaat dus de economische gevolgen van de Europese sancties tegen Rusland. Dan lijkt het me niet zo vreemd dat we naar Europa kijken voor een oplossing.

Is er voor 2016 al enig zicht op beterschap?

De Becker: Ik zie vooralsnog geen signaal dat de prijzen zich op korte termijn zullen herstellen. De prijs van varkensvlees blijft catastrofaal laag. Ze daalt zelfs nog. Ook voor de melkprijs is er geen kentering in zicht. Ik vrees dat de situatie nog lange tijd ernstig zal blijven. De boeren kunnen dit niet blijven volhouden. Als Europese maatregelen uitblijven, kan ik niet uitsluiten dat er opnieuw acties zullen volgen.