In de basiliek van Edegem wordt oud-premier Leo Tindemans (92) begraven.
Mark Eyskens (voormalig premier voor de CVP, de huidige CD&V): Ik heb Leo Tindemans leren kennen via mijn vader Gaston, toen die zelf nog eerste minister was. Hij had Tindemans in 1968 minister van Communautaire Betrekkingen gemaakt. Acht jaar later, in 1976, heeft Tindemans mijn politieke carrière gelanceerd. Ik kreeg een telefoontje van hem: of ik geen staatssecretaris wilde worden in zijn regering? Hij waarschuwde me wel dat het waarschijnlijk maar enkele maanden zou duren, want het waren politiek woelige tijden. Ik heb onmiddellijk toegezegd, voor de kick en de uitdaging. (grinnikt) Ik ben uiteindelijk zestien jaar in de regering gebleven.
Waaraan merkte u dat hij de coming man was?
Eyskens: Aan alles. Hij was onze aanvoerder in de fractie en trok dat al snel door in de regering. Er ging een enorme bezieling van hem uit. Hij was een fantastisch redenaar met een robuuste academische achtergrond, erg pro-Europees bovendien. Tindemans beantwoordde aan de robotfoto van de ideale premier. Toen mijn vader na de kwestie-Voeren uitgeteld was, werd Tindemans snel als troonopvolger naar voren geschoven.
Hoe groot is Tindemans’ invloed in Europa?
Eyskens: Tindemans heeft in belangrijke mate vormgegeven aan het hedendaagse Europa. Het Tindemans Report, waarin hij voorstelde om van de Europese Unie een politieke unie te maken, was voor zijn tijd ronduit revolutionair. Hij stelde ook voor om de wisselkoersen te beheersen en hintte zelfs op de mogelijkheid om een gemeenschappelijke munt in te voeren. We missen hartstochtelijke mensen als Tindemans in het Europa van vandaag.
Met 983.000 voorkeurstemmen behaalde Tindemans het allerbeste verkiezingsresultaat ooit in België. Zou hij vandaag nog steeds electoraal succes hebben?
Eyskens: Dat denk ik wel. Tindemans was een begenadigd redenaar, maar deed het ook goed bij de man in de straat. Hij kon met iedereen een gesprek voeren, zonder zijn authenticiteit te verliezen. Maar zijn beste resultaat behaalde hij na het Egmontpact, toen hij het ontslag van de regering aankondigde met de dramatische woorden dat de grondwet voor hem ‘geen vodje papier’ was. Daar heeft hij het icoon van Vlaamse martelaar gekregen, wat hem ontzettend populair maakte bij de volgende verkiezingen.
Eigenlijk was Tindemans de eerste Calimero.
Eyskens: Oh neen, Tindemans was helemaal geen communautaire scherpslijper. Hij geloofde alleen niet in het principe van het Egmontpact. Als je ziet hoe desastreus dat is geëindigd voor de Volksunie van Hugo Schiltz, had hij niet eens ongelijk. Het is doodjammer dat Tindemans niet langer eerste minister is gebleven. Met hem als premier hadden we veel vroeger aan het federalisme kunnen beginnen en veel sneller aandacht kunnen besteden aan de socio-economische problemen waarmee we nu geconfronteerd worden.