Op de website Amayzine lazen we een artikel dat slaappleisters aanprijst als ‘dé oplossing voor slapeloze nachten’. Het zou gaan om pleisters die je op je huid plakt voor het slapengaan, en die dan langzaam het bekende slaaphormoon melatonine afgeven. Dit wordt vaak genomen in pilvorm, maar volgens dit artikel is zo’n pleister een stuk effectiever. Verkoopspraat, volgens professor Alexandros Kalkanis, pneumoloog en somnoloog in het UZ Leuven. We beoordelen de stelling dan ook als eerder onwaar.
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
‘Een pil werkt snel, maar is ook snel weer uitgewerkt. Gevolg: je valt wel in slaap, maar wordt midden in de nacht weer klaarwakker. Een pleister daarentegen? Die geeft urenlang geleidelijk melatonine af. Zo blijft je slaap lekker diep en ononderbroken.’
‘Dit is een klassiek artikel waarin wordt geprobeerd een voedingssupplement te verkopen, maar dan in de vorm van een pleister’, zegt professor Alexandros Kalkanis, pneumoloog en somnoloog in het UZ Leuven. ‘Er staat zelfs een link in waarop je kunt klikken om de pleisters te kopen. Maar uit de ingrediëntenlijst blijkt dat ze niet eens melatonine bevatten! Het artikel staat bol van de vage beweringen, waarvan er heel wat niet wetenschappelijk onderbouwd zijn. Dat melatoninepillen snel uitgewerkt zouden zijn, klopt bijvoorbeeld niet. Er bestaat melatoninemedicatie met vertraagde afgifte, die dus ook lang blijft doorwerken. Zulke medicatie kan helpen tegen specifieke slaapproblemen, zoals een verstoord slaap-waakritme, iets waar ploegarbeiders last van kunnen hebben. Maar dit krijg je enkel op voorschrift, onder begeleiding van een arts, voor een correcte dosering en opvolging. De medische versie in pleistervorm is bij mijn weten niet verkrijgbaar in ons land. En voor de vormen met een lage dosis melatonine, zoals de pleisters, gummibeertjes en ‘snoepjes’ die online worden verkocht, is er amper wetenschappelijke evidentie.’
Professor Johan Verbraecken, medisch coördinator van het slaapcentrum in het UZA, bevestigt dat melatonine zinvol kan zijn bij bepaalde slaapproblemen. ‘In de Europese richtlijnen rond slaap wordt melatonine erkend als geschikt voor mensen met een verstoord slaap-waakritme en voor klassieke slapeloosheid, maar niet voor problemen met inslapen.
Er wordt wel enkel verwezen naar medicatie in pilvorm. Voorlopig is er dan ook zeer weinig onderzoek gevoerd naar melatoninepleisters. Uit één kleine studie uit 2009 met acht proefpersonen bleken zulke pleisters wel vrij goed te werken voor mensen met een verstoord slaap-waakritme, zoals ploegarbeiders die overdag willen slapen.
En uit ander onderzoek blijkt dat de biobeschikbaarheid van zulke pleisters (de mate waarin de werkzame stoffen van een geneesmiddel op de bedoelde plaats in het lichaam beschikbaar komen, nvdr) hoger is dan die van melatonine in pilvorm. Wanneer je een pil slikt, gaat een deel van de melatonine verloren in de lever en de darmen, terwijl bij een pleister meer werkzame stoffen rechtstreeks in het bloed belanden. Al blijken neussprays en smelttabletten (die je onder de tong plaatst) nog een hogere biobeschikbaarheid te hebben. Melatoninepleisters zouden dus een alternatief kunnen zijn voor melatonine in pilvorm, al is zeker meer onderzoek nodig om dit echt hard te maken.’
Is het waar?
De uitspraak blijkt verdoken reclame voor pleisters die niet eens melatonine bevatten, en is onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
