Volgens alternatieve nieuwssites en socialemediagebruikers zou de Deense publieke omroep hebben opgeroepen tot ‘genetische zelfvernietiging’. Ze verwijzen daarvoor naar een video die als advertentie te zien was op de Deense zender DR2. Die advertentie is in werkelijkheid een humoristisch bedoelde teaser voor een documentairereeks over evolutie. De Deense publieke omroep heeft Denen niet opgeroepen om voort te planten met mensen uit andere landen.
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
De alternatieve nieuwssite Frontnieuws heeft een artikel gepubliceerd met als titel: ‘Blank zijn als ziekte? Deense staatstelevisie roept op tot genetische zelfvernietiging’. In een wetenschappelijk programma zou de Deense publieke omroep DR de Denen hebben opgeroepen om voor ‘exotische partners’ te kiezen.
Het Frontnieuws-artikel blijkt een vertaling van een artikel dat op een Duitse alternatieve nieuwssite verscheen. Soortgelijke artikels verschenen ook op bijvoorbeeld Britse en Noorse alternatieve nieuwssites.
Ook op sociale media circuleert de bewering. Zo wordt het Frontnieuws-artikel duchtig gedeeld op Facebook en X. ‘De Deense Omroep (DR) zond een openbare aankondiging uit waarin Denen werd opgeroepen kinderen te krijgen met andere niet-blanke mensen… om de baby’s sterker te maken’, schrijft iemand bijvoorbeeld op X.
Waar komt de bewering vandaan?
Op X vinden we de ‘advertentie’ terug waar ophef over ontstaan is. ‘Deze Deense advertentie toont twee Denen die elkaar kussen tot een ‘expert’ hen komt vertellen dat dit inteelt is en dat ze kinderen moeten maken met niet-blanken’, schrijft een X-gebruiker bij de virale beelden.
Sommige X-gebruikers hebben gevraagd om zogenaamde Community Notes toe te voegen aan die post, maar op dat verzoek werd vooralsnog nog niet ingegaan. In die voorgestelde notities lezen we dat er in de video helemaal niet gezegd wordt wat de X-gebruiker beweert. ‘Dit is bovendien een humoristische video, geen advertentie’, lezen we verder in die notitie.
In de video zien we een koppel op een bank zitten en iets bolvormigs eten. Opeens komt een oudere man in beeld die hen aanspreekt. ‘Het DNA van dit kleine balletje heeft ons laten zien dat wij Denen het hebben overleefd omdat we met andere volkeren uit het Midden-Oosten en West-Azië hebben gekruist, en dat heeft ons beter bestand gemaakt tegen ziekten. Dus als we niet mixen met mensen van andere volkeren, zullen we uitsterven. Dus als je je toekomstige kinderen de beste kansen wilt geven, dan kun je beter iets exotischer kiezen’, zegt de man in het Deens tegen het koppel. De video eindigt met de zin: ‘DR2: als je denkt dat evolutionaire biologie een beetje te comfortabel is.’
In de reacties geven verschillende mensen aan dat de video satirisch bedoeld zou zijn. ‘Wij Denen hebben een extreem donkere humor. (…) Ik kan jullie verzekeren. Dit is geen verzoek om partners te vinden van andere achtergronden dan blank. Het is enkel Deense humor om de aandacht van mensen te trekken’, reageert iemand bijvoorbeeld.
We gaan op zoek naar het programma waarvoor deze video een teaser is. Dat blijkt het programma Het verhaal van de mens, met Rane Willerslev te zijn. Een programma dat in 2020 voor de eerste keer werd uitgezonden op de Deense zender DR2. In vier afleveringen vertelt Willerslev over het ontstaan en de evolutie van de mens. Het is dus geen advertentie, maar een teaser voor een programma van de tv-zender. Rane Willerslev is een Deense professor sociale antropologie en de directeur van het Nationaal Museum van Denemarken. Daarbovenop is hij ook een mediapersoonlijkheid en maakt hij programma’s zoals dit.
Volgens de Deense krant Berlingske heeft de DR weet van de hetze die ontstaan is rond de oude teaser en heeft ze besloten om die niet langer te verspreiden. Nog volgens Berlingske heeft de DR de teaser zelf als satirisch omschreven. We vroegen de Deense nationale omroep ook zelf om een reactie op deze beweringen, maar kregen nog geen antwoord.
Conclusie
– Volgens alternatieve nieuwssites en socialemediagebruikers zou de Deense publieke omroep hebben opgeroepen tot ‘genetische zelfvernietiging’. Ze verwijzen daarvoor naar een video die als advertentie te zien was op de Deense zender DR2.
– Die advertentie is in werkelijkheid een humoristisch bedoelde teaser voor een documentairereeks over evolutie. De Deense publieke omroep heeft Denen niet opgeroepen om zich voort te planten met mensen uit andere landen.
– Daarom beoordelen we de beweringen als onwaar.
Bronnen
De links naar de gebruikte bronnen zijn terug te vinden in de tekst.
Alle bronnen zijn laatst geraadpleegd op 31 oktober 2025.
