Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, huisartsen zijn niet verplicht om consultaties voor luchtwegproblemen aan Sciensano te rapporteren Een Facebookbericht stelt dat huisartsen raadplegingen voor luchtwegklachten aan Sciensano moeten rapporteren en dat ze daarvoor een vergoeding krijgen. Dat klopt niet. Huisdokters worden weliswaar financieel aangemoedigd om het aantal luchtweginfecties bij hun patiënten te rapporteren, maar van een verplichting is geen sprake.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, een ziekenhuispatiënt zonder mondmasker bewijst niet dat covid een 'poppenkast' is Op Facebook circuleert een korte video van een persoon zonder mondmasker op de covidafdeling van een ziekenhuis. Sommigen zien hierin een bewijs dat de coronacrisis 'georchestreerd' is. De man die in beeld komt, is echter volgens de geldende protocollen niet verplicht om een mondmasker te dragen. In de kamer is namelijk alleen maar verplegend personeel aanwezig dat wél van kop tot teen beschermd is.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, de Koran verbiedt niet om bomen te planten In een video op Facebook zien we hoe mannen jonge boompjes uit de grond losrukken. Het zou gaan over moslims die dat doen 'omdat de Koran het planten van bomen verbiedt'. Die bewering klopt niet. De video toont een conflict over landgebruik in Pakistan.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, tolheffing leidt tot minder autoverkeer 'In steden die zo'n tolheffing invoerden, zien we dat mensen hun gedrag aanpassen, waardoor de inkomsten ook weer dalen.' Dat zei Brussels minister Sven Gatz (Open VLD) in De Zondag. En het klopt.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, video toont geen politiegeweld tegen 'spuwende Marokkaanse jongeren' Op Facebook circuleert een video van politieagenten die 'in de metro van Parijs' hardhandig optreden tegen 'Marokkaanse jongeren zonder masker'. Beide veronderstellingen zijn onjuist. De video toont een arrestatie van potentiële voetbalhooligans, en de gebeurtenissen spelen zich in Boekarest af.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dezelfde persoon had niet ebola en covid-19 Een foto van iemand met ebola uit 2015 zou nu gebruikt worden voor berichtgeving over covid-19. Het bewuste beeld verscheen in verschillende Belgische media. Het blijkt te gaan over een archiefbeeld van een militaire oefening waarbij iemand een patiënt speelde.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, mondmaskers veroorzaken geen schimmelinfecties op de longen Volgens een Facebookbericht zouden steeds meer mensen in het ziekenhuis terechtkomen met schimmelinfecties op de longen. Ze zouden die oplopen door het dragen van een mondmasker. Dat klopt niet. Ziekenhuizen zien het aantal longschimmels niet toenemen en er is geen verband tussen zo'n schimmel en het dragen van een mondmasker.
Factcheck Factcheck Factcheck: Video waarin appelsap wordt getest op corona zegt niets over betrouwbaarheid sneltesten Een video op Facebook zou moeten bewijzen dat covid-sneltesten waardeloos zijn. Uit online onderzoek blijkt dat de video afkomstig is uit een Poolse ambulance. Hoe de video tot stand kwam is onduidelijk, maar hij bewijst geenszins de gebrekkige werking van een covid-sneltest.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, vitamine D is niet dé remedie tegen covid-19 In een Facebookbericht zegt een Vlaamse huisarts dat de coronacrisis eenvoudig op te lossen is door gratis vitamine D uit te delen. Vitamine D zou corona en andere virussen op afstand houden. Daarvoor bestaat echter geen wetenschappelijk bewijs.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, 92 procent van de coronadoden had ook een chronische ziekte Op Twitter pleitte Vlaams Parlementslid Els Ampe (Open VLD) om een doktersbezoek niet uit te stellen, want '92% van de coronadoden heeft een chronische ziekte'. Dat cijfer blijkt te kloppen, maar specialisten waarschuwen voor een simplistische interpretatie.
Factcheck Factcheck Factcheck: betere ventilatie in de klas levert geen 1,5 punt extra op voor rekenen 'Verbeterde ventilatie kan voor leerlingen het verschil betekenen tussen een 6,5 en een 8 voor rekenen.' Dat stelde Danny Van Assche, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), onlangs in De Standaard. Maar het is overdreven.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dit is niet de begrafenis van de Tsjetsjeense moordenaar van Samuel Paty Op 2 november doken op Twitter en Facebook videobeelden op van een publieke begrafenisstoet in Tsjetsjenië, waarvan beweerd wordt dat het gaat om de begrafenis van Abdoullakh Anzorov, de 18-jarige Tsjetsjeen die op 16 oktober de Franse leraar Samuel Paty vermoordde. Dat klopt niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Sterilisatie maakt katten niet per definitie gezonder en 'makkelijker' Volgens een populair Facebookbericht zijn gesteriliseerde katten makkelijker in de omgang en hebben ze minder kans op gezondheidsproblemen. Een rechtstreeks verband tussen sterilisatie en gezondheid of gedrag is er volgens dierenartsen echter niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Ja, VTM Nieuws gebruikte Italiaans archiefbeeld in reportage over Antwerps ziekenhuis In een reportage over het Antwerpse Sint-Augustinusziekenhuis die VTM Nieuws op 26 oktober uitzond, was per ongeluk een archiefbeeld gemonteerd van een Italiaans ziekenhuis. VTM heeft zich bij de kijkers geëxcuseerd voor de fout.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, de voorbije jaren verdween landbouwgrond vooral ten voordele van industrie 'Landbouwgrond die verdwijnt gaat vooral richting industrie.' Dat schreef Vlaams Parlementslid Mieke Schauvliege (Groen) onlangs op Twitter. En het klopt grotendeels.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, geen bewijs dat risico op corona 500x lager is in fitnesscentra De belangenorganisatie fitness.be somt in een filmpje enkele 'feiten' op over covid-19 en de fitnesssector. Een van die 'feiten' is dat Amerikaans onderzoek zou aantonen dat fitnesscentra 500x veiliger zijn dan andere publieke plaatsen. Daarvoor is echter geen bewijs.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dit oude filmpje bewijst niet dat Chiro Aktivo nog altijd 'Tien kleine negers' zingt Op Facebook doet een filmpje de ronde waarin leden van Chiro Aktivo uit Wielsbeke het kinderlied 'Tien kleine negers' zingen. Het fragment, dat de jeugdbeweging veel kritiek opleverde, blijkt echter elf jaar oud. De chirogroep heeft het bewuste lied ondertussen uit zijn repertoire geschrapt.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, WHO zegt niet dat corona minder gevaarlijk is dan griep Volgens een artikel van RT Dutch 'bevestigt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat corona niet gevaarlijker is dan griep'. Op het stuk werd 722,844 keer gereageerd op sociale media. Het blijkt gebaseerd op een verkeerde interpretatie van cijfers. Covid-19 is wel degelijk dodelijker dan griep.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, deze huidziektes zijn niet veroorzaakt door mondmaskers Een fotocollage op Facebook zou moeten bewijzen dat mondmaskers 'niet zo gezond zijn'. Het blijkt te gaan om beelden van de huidziekte impetigo (krentenbaard) en een allergische reactie op een chemische stof. Mondmaskers veroorzaken echter zelden dat soort huidaandoeningen. Ze kunnen wel bestaande huidziekten verergeren.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, het woord 'samenzweringstheorie' is niet bedacht door de CIA De Nederlandse juriste Isa Kriens strijdt tegen de coronamaatregelen in haar land. In een video op haar Instagrampagina beweert ze in dat verband dat 'de term complotdenken bedacht is door de CIA'. Dat blijkt historisch niet correct.
Factcheck Factcheck Factcheck: Het ontbijt overslaan lijkt volgens onderzoek en experts géén goed idee 'Sla om te beginnen al eens je ontbijt over. Ons lichaam heeft dat niet nodig.' Dat zei Jason Fung onlangs in Humo. Maar voor zijn stelling is geen wetenschappelijk bewijs.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, deze tekst over werelddominantie is niet van John D. Rockefeller De Facebookpagina Viruswaarheid deelt een tekst die beschrijft hoe een elite de rest van de wereldbevolking ongemerkt domineert. De tekst zou geschreven zijn door de in 1937 overleden Amerikaanse zakenman-miljardair John D. Rockefeller. Dat klopt niet. Het blijkt te gaan om een tekst die in 2002 anoniem werd gepost op de financiële website BankIndex.com.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, honing kan een alternatief zijn voor antibiotica bij infecties van de bovenste luchtwegen 'Bij courante infecties van de bovenste luchtwegen grijp je beter naar een lepeltje honing dan naar medicatie.' Dat lazen we onlangs in Plus Magazine. En het klopt grotendeels.
Factcheck Factcheck Factcheck: Antwerpse gemeenteraad was niet transparant over samenstelling commissies In een video op Facebook hekelt burgeractivist Thomas Goorden dat de samenstelling van de commissies van de Antwerpse gemeenteraad niet online consulteerbaar is. Dat klopte. Pas na navraag door Knack kwamen de ledenlijsten wél online.
Factcheck Factcheck Factcheck: Hoe Griekse helikopterpiloot leden van Viruswaanzin fopte met 'gps-tracker' Op sociale media circuleert een video waaruit zou blijken dat mondmaskers gps-trackers bevatten. Op die manier zou je mensen kunnen volgen. Knack onderzocht de video. Het blijkt te gaan om een satirisch filmpje gemaakt door een Griek.
Factcheck Factcheck Factcheck: Er is geen bewijs dat coronatesten al bestonden voor het virus werd ontdekt Op sociale media blijft twijfel bestaan over de testen op SARS-CoV-2. Het feit dat er op korte tijd een grote testcapaciteit werd gecreëerd, doet sommigen denken dat de test al bestond vóór het virus was ontdekt. Hiervoor is geen bewijs, en de snelle opschaling valt te verklaren.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, een leerling op school afzonderen omdat hij geen mondmasker draagt, is niet noodzakelijk discriminatie Een leerling van een Hasseltse school mag vanwege een allergie geen mondmasker dragen of handgel gebruiken. De school zou daarom hebben beslist om het meisje in de klas af te zonderen van haar medeleerlingen. Discriminatie, vindt haar moeder, maar experts betwijfelen of een rechter dat ook zo zal zien.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, 'Oxford-studie' zegt niet dat covidtest 70% valspositieven oplevert Op sociale media wordt de betrouwbaarheid van covidtesten in twijfel getrokken. 70 tot 80% van de positieve testen zou valspositief zijn. Dat klopt niet. P-Magazine interpreteerde een wetenschappelijke studie verkeerd, en deed zo de misinformatie in een stroomversnelling belanden.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, de belastingen verhogen niet altijd als de liberalen in een regering zitten 'Als de liberalen in een regering zitten, verhogen de belastingen altijd.' Dat beweerde minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) onlangs in De Standaard. Maar dat klopt niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dit krantenartikel uit 1989 gaat niet over covid-19 maar over coronavirus bij kippen Over covid-19 worden we voor de gek gehouden, meent een Facebookgebruiker. Die stelling wil hij kracht bijzetten door een krantenartikel uit 1989 te publiceren waarin al sprake is van het coronavirus. Dat artikel gaat echter niet over het SARS-CoV-2-virus dat covid-19 veroorzaakt, wel over een coronavirus bij kippen.
Factcheck Factcheck Factcheck: Complotsite gebruikt valse quote van Hermann Göring Op Facebook circuleert reclame voor een site die waarschuwt voor wereldoverheersing in het kader van de coronacrisis. Die advertentie gebruikt een vermeende uitspraak van Hermann Göring. We konden deze uitspraak echter nergens terugvinden.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, onderhoudsgeld naar Marokko sturen maakt fiscale fraude niet makkelijk Wie onderhoudsgeld stuurt naar een familielid in het buitenland, kan dat in België van zijn belastingen aftrekken. Zo kan je geld naar Marokko sturen, het zelf terughalen en op die manier makkelijk belastingfraude plegen, zegt een populaire Facebookpost. Dat klopt echter niet: voor de fiscale aftrek gelden strikte voorwaarden en bovendien betaal je in principe bedrijfsvoorheffing op onderhoudsgeld dat naar het buitenland gaat.
Factcheck Factcheck Factcheck: Parlementaire vraag van N-VA blijkt gebaseerd op 'fake news' Volgens Kamerlid Kathleen Depoorter (N-VA) zou ons land in 2018 voor 9 miljoen euro aan covid-testkits hebben gekocht. Op haar parlementaire vraag daarover antwoordde minister Philippe De Backer (Open VLD) dat het om fake news gaat. Terecht, zo blijkt.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dit filmpje bewijst niet dat coronamaatregelen niet gelden voor Joodse gemeenschap Op Facebook circuleert een filmpje van een Joodse begrafenisstoet. De persoon die het deelde beweert dat de coronamaatregelen niet zouden gelden voor de Joodse gemeenschap, die daarbij bovendien politiebescherming zou krijgen. Uit het beeldfragment kan worden opgemaakt dat niet alle maatregelen werden nageleefd tijdens deze stoet, maar niet dat de politie er niet tegen zou optreden.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, kerncentrales wereldwijd hebben geen tekort van gemiddeld 5 miljard euro 'Wereldwijd heeft iedere kerncentrale gemiddeld met 5 miljard tekort gedraaid.' Dat schreef Vlaams Parlementslid Jeremie Vaneeckhout (Groen) nochtans op Twitter. Dat is te kort door de bocht.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, niet alleen in België kun je met een 'handjevol voorkeurstemmen' premier worden 'In elk land ter wereld zou iemand met een handjevol voorkeurstemmen nooit premier worden.' Dat beweerde Kamerlid Theo Francken (N-VA) onlangs in een tweet. Maar het klopt niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, deze aanraking tussen Lachaert en Bouchez gebeurde niet recent Na de coronabesmetting van preformateur Egbert Lachaert (Open VLD) begonnen foto's van hem te circuleren waarop hij MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez aanraakt. De beelden dateren echter van 17 juni, meer dan twee maanden voor het nieuws van de besmetting.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, deze diefstal uit een rijdende bus gebeurde niet in Brussel Uit een rijdende bus wordt bagage gestolen, zo toont een video op Facebook. Volgens de persoon die de video online plaatst, gaat het om een tafereel in Brussel. De beelden zijn echter gemaakt in de Franse stad Grenoble, toen daar na de finale van het WK voetbal in 2018 rellen uitbraken.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dezelfde jongen overleed niet in drie landen aan covid-19 Een hoax over persmanipulatie doet de ronde in België. Media zouden dezelfde foto van een overleden jongen gebruiken om te berichten over coronaoverlijdens in drie verschillende landen. De oorzaak van de verwarring (en de complottheorie) blijkt een screenshot te zijn van een zoekopdracht in Google Afbeeldingen.
Factcheck Factcheck Factcheck: het internet stoot 5 tot 21 keer zoveel CO2 uit als België 'Het internet stoot 16 keer meer CO2 uit dan België.' Dat lazen we onlangs in Krant van West-Vlaanderen. En het klopt deels.
Factcheck Factcheck Factcheck: Ja, Filip Dewinter (Vlaams Belang) toont locatie van 12 ton in beslag genomen drugs in Antwerpse haven In een video op sociale media klaagt Vlaams Belangpoliticus Filip Dewinter aan dat er 12 ton cocaïne in een onbewaakte loods in de Antwerpse haven zou liggen. De douane bevestigt dat de drugs op het moment dat de video werd opgenomen in de loods aanwezig waren, maar 'betreurt ten zeerste dat zulke gevoelige informatie in de openbaarheid werd gebracht'. Volgens de douane is er ook wel degelijk bewaking aanwezig, wat Dewinter achteraf gedeeltelijk toegeeft. De drugs zijn intussen vernietigd.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, de tweet over ouderen in woonzorgcentra was niét van Marc Van Ranst Op Facebook circuleert een screenshot van een tweet die wordt toegeschreven aan Marc Van Ranst. De viroloog zegt daarin dat het een bewuste keuze was om ouderen te laten sterven in woonzorgcentra. De tweet blijkt vals: hij is afkomstig van een ondertussen verwijderd nepaccount.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, in de welzijnssector is niet 23 procent van het personeel van allochtone afkomst '23 procent van het personeel in de welzijnssector is van allochtone afkomst'. Dat vertelde Vlaams minister Bart Somers (Open VLD) onlangs in het weekblad Humo. Maar het klopt niet helemaal.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, je moet vanaf 2022 niet betalen voor elke stroompiek boven 3,15 kW In een bericht op Facebook waarschuwt Vlaams Parlementslid Kim De Witte (PVDA) voor de vernieuwde energiefactuur vanaf 2022. Je zou voor elke stroompiek extra moeten betalen. Het verhaal blijkt wat complexer dan dat.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, dit beeld uit 1962 voorspelde het coronavirus niet Op sociale media gaat een beeld uit 1962 viraal waarop mensen zich verplaatsen in piepkleine eenpersoonsvoertuigen. 'Het leven in 2022' zou het werk heten, en de artiest zou het coronavirus hebben voorspeld. Dat klopt niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, deze foto van drukte bij synagoge is niet gemaakt op 26 juli Op Facebook verschijnt een foto die zou gemaakt zijn op 26 juli en zou bewijzen dat de Joodse gemeenschap de op dat moment in Antwerpen net verstrengde coronaregels niet zou naleven. De foto circuleerde echter al voor die datum op het internet.
Factcheck Factcheck Factcheck: Hoe antivaxers fake news uit Australië naar Vlaanderen brengen Een Vlaamse man plaatst een video op Facebook die aantoont dat de premier van Queensland niet echt een griepvaccin heeft gekregen. De video wordt 1,1 miljoen keer bekeken, maar toont slechts de halve waarheid.
Factcheck Factcheck Factcheck: wetenschappers vinden amper verschillen tussen kinderen mét of zonder broers en zussen 'Uit onderzoek blijkt dat "enige kinderen" statistisch gezien beter samenwerken. Die stelling lazen we onlangs in het tijdschrift Goed Gevoel. Maar ze klopt niet helemaal.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, Bruno De Wever noemde zijn broer géén 'erfgenaam van het VNV' Op sociale media circuleert een vermeende uitspraak van historicus Bruno De Wever over zijn broer, N-VA-voorzitter Bart De Wever. Bruno zou hem 'een echte erfgenaam van het VNV' hebben genoemd. Het VNV, of voluit Vlaams Nationaal Verbond, was een politieke partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met het Duitse naziregime. De uitspraak blijkt verzonnen.
Factcheck Factcheck Factcheck: Nee, ziekenhuizen en woonzorgcentra krijgen geen financiële compensatie per coronadode Op Facebook circuleert het bericht dat ziekenhuizen en woonzorgcentra een compensatie zouden krijgen voor iedere covid-overledene. Dat klopt niet. Het aantal coronadoden in de periode tussen 18 maart en 2 juni speelt wél een rol bij het bepalen van de financiële tegemoetkoming die woonzorgcentra krijgen voor een lagere bezetting.
