‘Te veel seks is niet goed’

Applicaties voor smartphones maken seks veel gemakkelijker dan ooit het geval is geweest. ‘Zo gemakkelijk dat er een extra relaxte attitude ten opzichte van vrijblijvende seks ontstaan is’, schrijft Dirk Draulans.

Er is een theorie die zegt dat vogels als reigers in kolonies broeden, omdat het de kans verhoogt dat ze een partner ontmoeten die bereid is evenveel in de nakomelingen te investeren als zij zelf. Reigerkoppels moeten samenwerken als ze hun jongen groot willen brengen. Ook in onze maatschappij hebben alleenstaande moeders het meestal moeilijker om hun kinderen op een normale manier groot te brengen dan koppels waarin beide partners hun deel van het werk doen. Mensen zouden er dus ook belang bij kunnen hebben wat potentiële partners te evalueren voor ze een definitieve keuze maken.

Vroeger had je niet veel keus. De verplaatsingsmogelijkheden van mensen waren beperkt, waardoor ook de opties op een lief beperkt waren. Mijn grootvader was honderd jaar geleden een buitenbeentje, want hij was zijn vrouw gaan zoeken in een dorp op twaalf kilometer van de plaats waar hij geboren was. Hij vertelde ooit dat hij op het hoogtepunt van zijn romance een pistool meenam, om zich te beschermen tegen jaloerse lokale mannen. Mijn oma was een molenaarsdochter en dus een goede partij, maar ook zij was onderhevig aan wat vandaag in het wetenschappelijk jargon assortative mating heet, namelijk dat je bij voorkeur trouwt met iemand van vergelijkbaar maatschappelijk gewicht. Mijn grootvader was zoon van een groothandelaar in geneeskrachtige kruiden.

In mijn jonge jaren waren er grote scholen en klasfuiven, en vervolgens was er de universiteit waar je mogelijke partners uit alle hoeken van het land kon ontmoeten. Maar toch bleef je niet zelden in een beperkt kringetje draaien, zeker omdat je actief stappen moest zetten om iemand te benaderen, wat dikwijls een vorm van persoonlijke moed vereiste. Met de moderne datingapplicaties is dat niet langer nodig. Je hebt twee schermen en een grote afstand tussen twee personen bij het leggen van een contact. Dat afstandelijke is aan mij niet besteed, maar ik heb wel twee demonstraties van de kracht van deze toepassingen gekregen.

Een niet-onaantrekkelijke man met een aantrekkelijk beroep toonde me zijn exploten op Tinder: een aan Facebook gekoppelde datingsite waarop je duizenden potentiële partners kunt screenen aan de hand van een beperkt aantal kenmerken. Je laat via een eenvoudige beweging met een vinger weten dat je geïnteresseerd bent. Als je goed in de markt ligt, heb je een heel gamma aan datingmogelijkheden in je smartphone zitten. Mijn gesprekspartner had 88 meisjes in zijn lijst staan, waarvan hij er al drie had geprobeerd, en met eentje was hij twee maanden uit geweest. Maar de ware had hij nog niet gevonden – misschien is hij er nog niet naar op zoek. Ik vernam ook dat avontuurlijke reizigers hun reisroute steeds meer laten afhangen van welke contacten ze waar via Tinder ter beschikking hebben.

Een buitenlandse bezoeker toonde me de bijna grenzeloze mogelijkheden van Grindr: een datingapplicatie voor homoseksuelen. Ik moest even slikken toen ik zag hoe direct de advertenties voor contacten waren: er waren meer penissen in erectie te zien dan gezichten. De man logeerde regelmatig in een hotel in het Mechelse en kreeg bijna elke avond iemand op bezoek, die hij contacteerde via Grindr. Ik kreeg verslag, en was verbaasd over het aantal gehuwde Vlamingen van allochtone afkomst dat zich op de site beschikbaar stelde. Het bewijst dat homoseksualiteit een natuurlijk gegeven is, dat ook bestaat in culturen waarin het onderdrukt wordt.

Voor een ouderwetse romanticus is het wennen, dat losbandig gedoe. Er was enkele jaren geleden wat commotie rond het woord ’tentsletje’ – voor de niet-ingewijden: een meisje dat op een popfestival probeert zoveel mogelijk jongens in haar tent te lokken. Er was een relletje over de term ‘sletvrees’: de angst van mannen voor vrouwen die veel partners hebben. De latente vrees om als vader op te draaien voor kinderen die niet de jouwe zijn, is een rem op de keuzeopties van veel mannen. De angst om fout te kiezen wordt er niet minder om in een context die steeds meer seksuele partners mogelijk maakt.

Seks is nooit zonder risico’s. In de tijd van mijn grootouders was ongewenst zwanger worden een veel realistischer optie dan vandaag. Het aidsvirus heeft decennialang meer dan andere seksueel overdraagbare ziektes angst voor onbeschermde en ongeremde seksuele contacten gevoed.

Ook op de gebruiksvriendelijkheid van moderne datingsites zet de wetenschap een domper. Het blad New Scientist meldde begin dit jaar dat de verspreiding van geslachtsziektes een opstoot kent sinds Tinder en Grindr miljoenen mensen aantrekken. Syfilis, gonorroe en chlamydia zitten weer in de lift. Een belangrijke reden zou zijn dat de applicaties dating en seks zo gemakkelijk maken – ze geven via een gps-tracker soms tot op de meter nauwkeurig aan waar iemand zich bevindt – dat er een extra relaxte attitude ten opzichte van vrijblijvende seks ontstaan is. Daarenboven werken de applicaties een snellere verspreiding van besmettingen in de hand, omdat het voor mensen uit diverse hoeken van de wereld veel gemakkelijker is geworden om eender waar seks te hebben.

Reigers kijken en luisteren alleen naar potentiële partners, ze proberen ze niet seksueel uit. Bij hen is seks niet plezant, zoals bij ons, waar de genotsfactor het oorspronkelijke voortplantingselement volledig overvleugeld heeft. Toch is het jammer dat genot hand in hand moet gaan met een zondig gevoel (vroeger) of een latente angst voor gezondheidsrisico’s (nu). Waarom heeft God genieten niet vrijblijvender gemaakt?