Liefst 146 medische handelingen leveren geen voordeel op voor de patiënt.
Twee recente gevallen van wetenschappelijke fraude waar Vlaamse vorsers bij betrokken waren, gingen over de strijd tegen epilepsie en reuma. De frustratie om resultaten die niet consistent waren, dreef de onderzoekers kennelijk tot hun ‘wanhoopsdaad’.
Het is een situatie waar veel vorsers mee te maken krijgen. Het vakblad Science beschreef onlangs het wedervaren van enkele kankeronderzoekers, die dachten een nieuw middel tegen tumoren gevonden te hebben, tot bleek dat de efficiëntie van hun middel onvoorspelbaar was: de eerste drie patiënten die met de experimentele therapie behandeld werden, genazen, de volgende drie niet.
Niemand kon zeggen waaraan het verschil te wijten is. ‘De medische vakliteratuur staat bol van de voorbeelden van geneesmiddelen die geweldig werkten voor de eerste tien patiënten, maar vervolgens om een of andere reden niets meer opleverden’, zei een van de betrokken onderzoekers.
Onthutsende vaststelling
Onthutsend is de vaststelling van onderzoekers aan het Amerikaanse National Cancer Institute, gepubliceerd in het vakblad Mayo Clinic Proceedings: zij identificeerden 146 gangbare medische behandelingen die geen enkel voordeel voor de patiënt opleveren. Ze screenden meer dan 1300 recente artikels uit het medische tijdschrift New England Journal of Medicine (dat blijkbaar de resultaten niet wilde publiceren).
Van de artikels waarin de werkzaamheid van een gangbare praktijk getest werd, leverde liefst 40 procent een negatief resultaat op, en in nog eens 22 procent kon geen sluitend oordeel geveld worden. Het gaat volgens de onderzoekers om praktijken ‘die nooit werkzaam waren, die geen enkele patiënt geholpen hebben, en die het vertrouwen in de medische wereld beschadigden’. Ze kaderen hun werk in de onverdroten strijd tegen de enorme toename van de kostprijs van de gezondheidszorg.
Voorbeelden van zinloze medische handelingen
Enkele voorbeelden van zinloze medische handelingen uit hun lijst: hormoontherapie voor vrouwen na de menopauze om hartklachten te vermijden, het plaatsen van stents bij bepaalde slagaderproblemen en het gebruik van het geneesmiddel aprotinine tijdens hartoperaties.
Het hoeft dus niet te verbazen dat onze sociale zekerheid héél voorzichtig is wat de terugbetaling van een geneesmiddel betreft.
Volgens een studie van de Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg van de UGent wordt slechts de helft van de innovatieve geneesmiddelen die op de markt komen, terugbetaald. Er wordt vooral beslist tot terugbetaling voor middelen die een besparing opleveren en die een levensbedreigende ziekte aanpakken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier