Elke minuut worden er zeven meisjes besneden. Dat zijn 3,6 miljoen meisjes per jaar. In vergelijking met 30 jaar geleden komt de praktijk minder voor, maar door de wereldwijde bevolkingsgroei dreigt de impact op de cijfers gering te zijn.
Vrijdag 6 februari is de Internationale Dag tegen Vrouwenbesnijdenis en dat zo’n dag nog steeds nodig is bewijzen de meest recente cijfers van de Verenigde Naties (juli 2014). Per minuut worden 6,8 meisjes, in de meeste gevallen tussen vijf en veertien jaar, slachtoffer van genitale verminking. Daarom pleit de kinderrechtenorganisatie Plan België voor ‘meer inspanningen om deze ernstige schending van de rechten van meisjes te stoppen.’
Wereldwijd zijn er meer dan 130 miljoen meisjes en vrouwen besneden. 80 procent van de slachtoffers zijn meisjes en vrouwen uit Afrika. ‘In landen als Somalië, Guinee en Egypte zijn zelfs negen op de tien vrouwen slachtoffer van genitale verminking’, zegt Anthony Vanoverschelde, research & advocacy officer van Plan België. ‘Dagelijks lijden miljoenen besneden vrouwen onnodig pijn en zien ze hun seksualiteitsbeleving ernstig ingeperkt worden.’
Draagkracht verloren
Nochtans is er ook goed nieuws, de voorbije jaar 30 jaar zijn de cijfers gedaald dankzij onder meer preventiecampagnes en wetten die de praktijk bestraffen. Vandaag loopt een meisje 30 procent minder risico om besneden te worden dan haar moeder.
‘We stellen vast dat genitale verminking jaarlijks met één procent afneemt’, bevestigt Anthony Vanoverschelde. ‘Het fenomeen heeft aan draagkracht verloren, ook in de landen waar vrouwenbesnijdenis nog steeds vaak voorkomt.’
Maar de verschillen tussen landen blijven groot. ‘In Liberia of Nigeria bijvoorbeeld is de praktijk met de helft gedaald. Maar in landen als Egypte, Mali of Soedan is de daling veel minder sterk of merken we dat de daling stagneert.’
‘Aantal slachtoffers zal wereldwijd toenemen’
Ondanks de hoopgevende cijfers over de daling, vormt de demografische groei in de landen waar de praktijk vaak voorkomt een obstakel om het aantal slachtoffers van genitale verminking terug te dringen.
‘In Mali zal de vrouwelijke bevolking de komende 30 jaar verdriedubbelen. Dat geldt ook voor andere landen. Als er geen bijkomende inspanningen komen om vrouwenbesnijdenis te stoppen, dan zal het aantal slachtoffers wereldwijd toenemen.’ Zo zou het aantal besneden meisjes in 2050 klimmen van 3,6 naar 4,1 miljoen per jaar. ‘We moeten dus dringend meer doen om de praktijk een halt toe te roepen.’
Culturele wortels aanpakken
Om dit te verwezenlijken moet op verschillende niveaus worden gewerkt, stelt Plan. Strengere wetten en een betere afdwingbaarheid ervan zijn cruciaal, maar niet voldoende. ‘Uiteraard is het belangrijk om diegenen die de praktijk uitvoeren te vervolgen. Maar naast een repressief luik, moeten de culturele en sociale wortels van het fenomeen worden aangepakt.’
Daarom brengt Plan International in West-Afrika, Egypte en de Hoorn van Afrika religieuze leiders, jongeren, ouders en vrouwen die de praktijk uitvoeren samen om over het onderwerp te praten en op die manier taboes te doorbreken. Vanoverschelde: ‘Doorgaans merkt de groep dat er geen eensgezindheid bestaat en dat besnijdenis op minder voorstanders kan rekenen dan oorspronkelijk gedacht.’ (NS)
