De Europese staatshoofden en regeringsleiders hebben vrijdag in Brussel het licht op groen gezet voor een onuitgegeven akkoord met Turkije over de vluchtelingencrisis. Ze hebben onder meer beslist dat alle vluchtelingen die na zondag 20 maart op de Griekse eilanden aankomen naar Turkije worden teruggestuurd.
De Turkse premier Ahmet Davutoglu moet de tekst nog goedkeuren, maar dat is slechts een formaliteit.
De leiders keurden de tekst goed die Europees president Donald Tusk onderhandeld heeft met Davutoglu. Tusk maakte zijn collega’s duidelijk dat hij met de tekst binnen het mandaat gebleven is dat hij donderdagavond kreeg. Ook voor de Turkse premier is het akkoord inhoudelijk sterk genoeg.
Op een vorige Europees-Turkse top legde hij onverwacht bijkomende voorwaarden op tafel om Europa te helpen bij het afremmen van de vluchtelingenstroom. Dat was nu niet het geval. Over de verschillende punten waarover de afgelopen dagen nog discussie bestond, werd overeenstemming bereikt. Zo wordt de inwerkingtreding van een tijdelijk mechanisme bevestigd waarbij voor elke Syrische vluchteling die vanop de Griekse eilanden terug naar Turkije wordt gestuurd een andere Syriër vanuit Turkije in Europa hervestigd wordt. Na komende zondag 20 maart moet dit mechanisme in werking treden. Ook alle andere vluchtelingen die in Griekenland aankomen zullen naar Turkije worden teruggestuurd. Het is echter nog niet helemaal duidelijk of de inwerkingtreding plaatsvindt in de nacht van zaterdag op zondag of in de nacht van zondag op maandag.
Verder engageren de Europese lidstaten zich om de toetredingsonderhandelingen met Turkije te versnellen. Nadat Cyprus verzet had aangetekend tegen het openen van nieuwe onderhandelingshoofdstukken zolang Turkije geen vliegtuigen en schepen binnenlaat die rechtstreeks vanuit Cyprus afkomstig zijn, kwamen Davutoglu en Tusk overeen enkel hoofdstuk 33 van het zogenaamde ‘communautair acquis’ aan te snijden, en dat nog voor de zomer. Dit hoofdstuk gaat over begrotingskwesties en ligt politiek niet gevoelig.
De EU-leiders keurden dan ook dit onderdeel van de tekst snel goed. Ook alle juridische kwesties zijn uitgeklaard. De EU engageert zich er formeel toe het Europees recht, het internationaal recht en de Conventie van Genève niet te schenden en elke vluchteling individueel te registreren. De vluchtelingen zullen ook niet collectief uitgewezen worden naar Turkije.
Wat de extra miljarden financiële steun voor de Syrische vluchtelingen in Turkije betreft, zou er binnen de week een lijst op tafel worden gelegd met concrete projecten die van die steun gebruik kunnen maken. De Europeanen willen tot zes miljard euro uittrekken. (Belga/NSK)
